I. Bài tập nhận thức kiến thức mới
Thực đơn trong bữa ăn cần được phối hợp để cung cấp đủ vitamin cho cơ thể như sau:
+ Đủ lượng thịt (hoặc trứng, sữa, gan) và rau, quả tươi.
+ Lượng muối vừa phải (nên dùng muối iốt), nước chấm.
+ Thực đơn cho trẻ em cần thêm muối canxi (trong sữa, nước xương hầm…).
+ Chế biến hợp lí để không mất vitamin khi nấu.
Trả lời các câu hỏi:
– Nếu thiếu vitamin D trẻ em sẽ mắc bệnh còi xương vì:
Cơ thể thiếu vitamin D thì cơ thể không thể hấp thu được canxi, mà canxi là thành phần cấu tạo xương.
– Nhà nước vận động nhân dân sử dụng muối iốt là thành phần không thể thiếu của tuyến giáp, nếu thiếu iốt tuyến giáp phình to (bệnh bướu cổ). Vì vậy sử dụng muối iốt để đề phòng bệnh bướu cổ.
– Trong khẩu phần ăn hàng ngày cần được cung cấp thịt, cá, trứng, sữa, gan, rau, quả tươi, muối iốt và chế biến hợp lí để đảm bảo đủ vitamin và muối khoáng cần thiết cho cơ thể.
II. Bài tập củng cố, hoàn thiện kiến thức
Câu 1. Vitamin có vai trò gì đối với hoạt động sinh lí cơ thể?
– Vitamin tham gia vào cấu trúc nhiều hệ enzim của các phản ứng sinh hoá trong cơ thể.
– Thiếu vitamin gây rối loạn các hoạt động sinh lí.
– Quá thừa vitamin gây bệnh nguy hiểm.
Câu 2. Em hãy kể những điều em biết về các loại vitamin và vai trò của các loại vitamin đó?
Vitamin có nhiều loại: A, D, E, C, B1, B2, B6, B12.
+ Vitamin A: Bảo đảm sự dinh dưỡng bình thường của da. Nếu thiếu vitamin A, biểu bì kém bền vững, dễ nhiễm trùng, mắt bị khô giác mạc có thể dẫn đến mù loà.
+ Vitamin D: Cần cho sự trao đổi canxi và phôtpho. Nếu thiếu, trẻ em mắc bệnh còi xương, người lớn bị loãng xương.
+ Vitamin E: Cần cho sự phát dục bình thường, chống lão hoá, bảo vệ cơ thể.
+ Vitamin C: Tăng khả năng đàn hồi máu, chống lão hoá, chống ung thư.
Thiếu vitamin C là mạch máu giòn, dễ gây chảy máu.
+ Vitamin B1: Tham gia chuyển hoá, nếu thiếu gây bệnh tê phù, viêm dây thần kinh.
+ Vitamin B2: Tham gia quá trình trao đổi prôtêin và lipit nếu thiếu gây loét niêm mạc.
+ Vitamin B6: Nếu thiếu gây viêm da, suy nhược.
+ Vitamin B12: Tham gia quá trình chuyển hoá và trao đổi prôtêin, lipit.
Nếu thiếu vitamin B12 gây bệnh thiếu máu.
Câu 3. Hãy giải thích vì sao trong thời Pháp thuộc, đồng bào các dân tộc ở Việt Bắc và Tây Nguyên phải đốt cỏ tranh để lây tro ăn?
Trong trò của cỏ tranh có một số muối khoáng và chủ yếu là muối kali (tuy không nhiều). Việc ăn tro có tranh của đồng bào các dân tộc Việt Nam và Tây Nguyên trong thời kỳ Pháp thuộc chỉ là biện pháp tạm thời chứ không thể thay thế hoàn toàn muối ăn hàng ngày.
Câu 4. Cần bổ sung thức ăn giàu chất sắt (Fe) cho các bà mẹ khi mang thai vì:
Sắt (Fe) cần cho sự tạo thành hồng cầu và tham gia quá trình chuyển hoá. Vì vậy, bà mẹ mang thai cần được bổ sung chất sắt giúp thai phát triển tốt, người mẹ khỏe mạnh.
III. Bài tập bổ sung
Câu 1. Hãy lựa chọn và ghép các thông tin ở cột B tương ứng với các thông tin ở cột A
| Loại vitamin (A) | Nguồn cung cấp (B) |
| 1. Vitamin A 2. Vitamin D 3. Vitamin E 4. Vitamin C |
a – Bơ, trứng, dầu cá, thực vật có màu vàng, đỏ, xanh thẫm chứa nhiều caroten là chất tiền VitaminA. b- Gan, hạt nảy mầm, dầu thực vật… c- Rau xanh, cà chua, quả tươi (dễ bị phân huỷ khi nấu thức ăn). d- Bơ, trứng, sữa, dầu cá. Là vitamin duy nhất được tổng hợp ở da dưới ánh nắng mặt trời. e- Gạo, cà chua, ngô vàng, cá hồi, gan. |
Đáp án: 1. a; 2. d; 3. b; 4. c.
Câu 2. Vitamin có vai trò gì đối với hoạt động sinh lí cơ thể? Vì sao nói thiếu vitamin trẻ em sẽ mắc bệnh còi xương?
Đáp án:
* Vai trò của vitamin đối với hoạt động sinh lí của cơ thể:
– Vitamin tham gia vào cấu trúc nhiều hệ enzim của các phản ứng sinh hoá trong cơ thể.
– Thiếu vitamin gây rối loạn các hoạt động sinh lí.
– Quá thừa vitamin gây bệnh nguy hiểm.
* Nói thiếu vitamin D trẻ em sẽ mắc bệnh còi xương vì:
Cơ thể thiếu vitamin D thì cơ thể không thể hấp thu được canxi, mà canxi là thành phần cấu tạo xương.