I. ĐỌC HIỂU ( (3,0 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
Người làm xiếc đi dây rất khó
Nhưng chưa khó bằng làm nhà văn
Đi trọn đời trên con đường chân thật.
Yêu ai cứ bảo là yêu
Ghét ai cứ bảo là ghét
Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói yêu thành ghét
Dù ai cầm dao dọa giết
Cũng không nói ghét thành yêu.
Tôi muốn làm nhà văn chân thật
chân thật trọn đời
Đường một công danh không làm ngọt được lưỡi tội
Sét nổ trên đầu không xô tội ngã
Bút giấy tôi ai cướp giật đi
Tôi sẽ dùng dao viết văn lên đá.
(Trích Lời mẹ dặn, Phùng Quán, dẫn theo http://www.thivien.net)
Câu 1 Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2 Anh/ Chị hiểu như thế nào về ý thơ: Tôi muốn làm nhà văn chân thật – chân thật trọn đời?
Câu 3 Nêu cảm nhận của anh chị về nhân vật “tội” trong đoạn thơ trên (khoảng 3 – 5 dòng)
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Từ đoạn thơ ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) với chủ đề: Làm một người chân thật.
Câu 2 (5,0 điểm)
Cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng.
GỢI Ý VÀ HƯỚNG DẪN
I. ĐỌC HIỂU
Câu 1 Đoạn thơ được viết theo thể thơ tự do.
Câu 2 Ý thơ Tôi muốn làm nhà văn chân thật – chân thật trọn đời có thể được hiểu là: Tác giả muốn làm một nhà văn suốt đời phản ánh chân thực đời sống; không “tô hồng” cũng không “bôi đen” hiện thực.
Câu 3 HS nêu cảm nhận riêng của mình về nhân vật “tôi” trong đoạn thơ, cần nhấn mạnh ý đó là một con người – nhà văn trung thực và dùng cam.
II. LÀM VĂN
Câu 1 HS cần thấy trong đoạn thơ ở phần Đọc hiểu, nhà thơ đã cho thấy nhân vật “tôi” là một người “chân thật” (ở đây được hiểu là một người trung thực và dũng cảm). Liên hệ với thực tế, HS cần thấy được những lợi ích hoặc hạn chế (hoặc cả lợi ích và hạn chế) của việc làm một người “chân thật” để từ đó viết đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ theo một trong các cách diễn dịch, quy nạp, song hành hoặc tông – phân – hợp,…; sử dụng một trong các thao tác lập luận giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận, bác bỏ,… hoặc kết hợp các thao tác này, lí lẽ và dẫn chứng hợp lí, đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu,.. với chủ đề: Làm một người chân thật.
HS có thể trả lời các câu hỏi sau để tìm ý cho đoạn văn:
– Thế nào là một người chân thật?
– Tại sao phải sống chân thật?
– Để sống chân thật, con người cần làm gì?…
Lập luận cần chặt chẽ, hợp lí, không trái với các chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
Câu 2 Đề bài yêu cầu HS tạo lập văn bản nghị luận về một tác phẩm, có định hướng cụ thể. Để thực hiện bài viết, HS cần nêu rõ thế nào là cảm hứng lãng mạn và biểu hiện của nó trong tác phẩm văn chương, sự thể hiện cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng, ý nghĩa giá trị của sự thể hiện cảm hứng lãng mạn.
Tham khảo một số ý cụ thể sau đây:
a) Giới thiệu về Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến (đề tài, nội dung). Giới thiệu về cảm hứng lãng mạn như một nét cảm hứng chủ đạo của bài thơ.
b) Làm rõ về cảm hứng lãng mạn và sự thể hiện cảm hứng lãng mạn trong tác phẩm văn chương
– Cảm hứng lãng mạn trong văn học được hiểu là xu thế vươn lên, vượt lên trên thực tại khách quan bằng cảm xúc chủ quan của người nghệ sĩ, thể hiện những khát vọng mạnh mẽ hướng về những vẻ đẹp khác lạ trong th mơ ước, tưởng tượng ở tương lai hay quá khứ.
– Cảm hứng lãng mạn vì thế thường khai thác những đề tài như thiên nhiên, tình yêu, tôn giáo, hồi tưởng kỉ niệm,… Đồng thời, nó đi tìm cái đẹp trong những cái khác lạ, phi thường, độc đáo, vượt lên những cái tầm thường, quen thuộc của đời sống hằng ngày. Nó đế cao nguyên tắc chủ quan, phát huy cao độ sức mạnh của tưởng tượng, liên tưởng. Cảm hứng lãng mạn cũng thường tìm đến cách diễn đạt khoa trương, phóng đại, thủ pháp tương phản, ngôn ngữ giàu tính biểu cảm và tạo được ấn tượng mạnh mẽ.
c) Sự thể hiện cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến
Cân phân tích cảm hứng lãng mạn của bài thơ Tây Tiến trên hai phương diện: nội dung cảm hứng (nồi nhớ một thời chiến chinh Tây Tiến gian khổ, hi sinh; hình tượng thiên nhiên Tây Bắc, hình tượng người lính Tây Tiến); nghệ thuật thể hiện (bút pháp tương phản trong việc thể hiện hiện thực khắc nghiệt của cuộc sống Tây Bắc và chất thơ từ chính cuộc sống đó, sự bi hùng của hình tượng người lính, ngôn ngữ sắc nét, giọng điệu trữ tình và bi tráng của tác phẩm…).
– Vẻ đẹp thiên nhiên và cuộc sống Tây Bắc:
Làm rõ: thiên nhiên Tây Bắc hiểm trở, dữ dội với núi cao, vực thẳm, sống sâu, thú dữ,… nhưng cũng toát lên vẻ đẹp hùng vị đến kì vĩ, bên cạnh đó là hình anh về nơi phương xa xứ lạ thơ mộng, trữ tình hiện lên với tất cả và quyến rũ. làm say lòng người.
– Vẻ đẹp của hình tượng người lính Tây Tiến:
Làm rõ bức chân dung của người lính Tây Tiến: bao khó khăn thử thách không ngăn cản bước chân người lính trên đỉnh cao nhất “súng ngửi trời”; những nét bị thương không mọc tóc”, “mồ viễn xứ… là âm trầm trong bản hùng ca về những con người chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh đồng thời cũng là những chàng trai Hà Thành hào hoa, tinh tế,…
d) Nhận xét, bàn luận về ý nghĩa, giá trị của sự thể hiện cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiên
– Cảm hứng lãng mạn và giá trị của tác phẩm Tây Tiến trong dòng văn học chống Pháp: khắc họa vẻ đẹp hào hùng, hào hoa, sự hi sinh bi tráng của người lính
Tây Tiến và vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng của thiên nhiên miền Tây tạo nên một giai điệu riêng của tác phẩm.
– Cảm hứng lãng mạn và sự thể hiện phong cách của tác giả: nét hồn nhiên, tinh tế, vẻ đẹp hào hoa, phóng khoáng, đậm chất lãng mạn của hồn thơ Quang Dũng.
e) Cảm nhận, ấn tượng riêng của cá nhân về vẻ đẹp của cảm hứng lãng mạn trong bài thơ (có thể so sánh với một số bài thơ khác trong thời kì chống thực dân Pháp).
Nguồn website giaibai5s.com