HƯỚNG DẪN 

1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm, đoạn văn

Lưu ý vị trí đoạn văn: nằm ở phần cuối truyện. 

2. Phân tích đoạn văn

– Đoạn văn là dòng mơ tưởng của Liên khi tàu đã rời xa phố huyện, đem theo cả một thế giới khác đi qua, khiến Liên nuối tiếc (niềm vui ngắn ngủi, chỉ còn đọng lại nuối tiếc và dư âm của chuyến tàu). “Lặng theo” cảm giác nuối tiếc thất vọng như vừa mất đi một cái gì; đoàn tàu đến, niềm vui đến như một tia chớp rồi chợt tan biến, nhưng cũng đủ để gợi cho Liên về một quãng thời gian êm đềm, sung sướng đã qua “Hà Nội xa xăm. Hà Nội sáng rực và huyên náo”. “Con tàu – một chút thế giới khác”: Ý thức sự khác biệt lớn lao, về sự đối lập nghiệt ngã giữa hai cảnh đời, hai thế giới.

– Ý thức về hiện tại : Hiện tại vầng sáng ngọn đèn của chị Tí và ánh lửa của bác Siêu (chỉ đủ sức chiếu sáng một vùng đất nhỏ) tượng trưng cho kiếp sống tù đọng của bao con người âm thầm, lặng lẽ như những cái bóng. Tất cả bị vây bọc bởi đêm tối mịt mù xung quanh…

– Ý nghĩa của dòng mơ tưởng:

+ Sự thấu hiểu, trân trọng những khát vọng của những con người tội nghiệp, nhỏ bé: không cam chịu mà luôn hướng tới cuộc sống khác, tốt đẹp hơn.

+ Phản ánh hiện thực cuộc sống tăm tối, tù đọng, đơn điệu của những con người bé nhỏ.

3. Chủ đề tác phẩm

Đoạn văn cô đúc chủ đề tác phẩm: Phản ánh số phận của những con người sống âm thầm, lay lắt, tàn lụi trong bóng tối của cuộc đời cũ, không biết đến niềm vui, hạnh phúc; sự thương cảm sâu sắc của nhà văn, sự trân trọng trước những khát vọng chính đáng của họ.

4. Nhận xét về giọng văn của Thạch Lam

– Truyện của Thạch Lam là loại truyện tâm tình, với giọng văn điềm tĩnh, nhỏ nhẹ, lắng sâu. Đoạn này tiêu biểu cho giọng văn của tác phẩm, thể hiện được nét riêng của Thạch Lam.

– Đoạn văn diễn tả dòng mơ tưởng của Liên như một đoạn phim quay chậm với những câu văn nhịp nhàng, hình ảnh tiếp nối nhau, tạo ấn tượng về sự lan toả để lại dư vị sâu lắng cho người đọc, góp phần khiến cho tác phẩm có dáng dấp của “một bài thơ trữ tình đượm buồn”.