I. Bài tập nhận thức kiến thức mới
Liệt kê các thông tin phù hợp với các cột và hàng trong bảng:
| Tác nhân | Cơ quan hay hoạt động bị ảnh hưởng | Mức độ ảnh hưởng | |
| Các sinh vật | Vi khuẩn | Răng | Tạo môi trường axit làm hư men răng. |
| Dạ dày | Bị viêm, loét | ||
| Ruột | Bị viêm, loét | ||
| Các tuyến tiêu hóa | Bị viêm. | ||
| Giun sán | Ruột | Gây tắc ruột | |
| Các tuyến tiêu hóa | Gây tắc ống dẫn mật | ||
| Chế độ ăn uống | Ăn uống không đúng cách | Các cơ quan tiêu hóa | Có thể bị viêm. |
| Hoạt động tiêu hóa | Kém hiệu quả. | ||
| Hoạt động hấp thụ | Kém hiệu quả. | ||
| Khẩu phần ăn không hợp lí | Các cơ quan tiêu hóa | Dạ dày, ruột bị mệt mỏi. Gan có thể bị xơ |
|
| Hoạt động tiêu hóa | Bị rối loạn hoặc kém hiệu quả. | ||
| Hoạt động hấp thụ | Bị rối loạn hoặc kém hiệu quả. |
– Vệ sinh răng miệng đúng cách như sau:
+ Đánh răng sau khi ăn và trước khi đi ngủ bằng bàn chải mềm.
– Ăn uống hợp vệ sinh gồm các nội dung sau:
+ Ăn thức ăn nấu chín, uống nước đã đun sôi.
+ Rau sống và các trái cây tươi cần được rửa sạch trước khi ăn.
+ Không ăn thức ăn bị ôi thiu.
+ Không để ruồi, nhặng, gián… bâu vào thức ăn.
– Ăn uống đúng cách giúp cho sự tiêu hoá đạt hiệu quả. Vì:
+ Ăn chậm, nhai kĩ giúp thức ăn được nghiền nhỏ hơn, dễ thấm dịch tiêu hoá hơn giúp tiêu hoá hiệu quả cao hơn.
+ Ăn đúng giờ, đúng bữa tạo phản xạ có điều kiện tiết dịch tiêu hoá làm số lượng, chất lượng dịch tiêu hoá cao hơn, giúp sự tiêu hoá đạt hiệu quả cao hơn.
+ Ăn thức ăn hợp khẩu vị, ăn trong bầu không khí vui vẻ đều giúp sự tiết dịch tiêu hoá được nhiều hơn, giúp tiêu hoá hiệu quả hơn.
+ Sau khi ăn cần có thời gian nghỉ ngơi giúp cho các hoạt động tiêu hoá như sự co bóp của dạ dày, ruột được tập trung hơn, giúp sự tiêu hoá hiệu quả hơn.
II. Bài tập củng cố, hoàn thiện kiến thức
Câu 1.
| Năm | Tác nhân gây hại | Mức độ ảnh hưởng |
| 2002 | Kí sinh trùng đường ruột | Bị kiết lị |
| 2003 | Ăn uống không đúng cách | Viêm dạ dày cấp |
| 2003 | Ăn quá cay (ăn ớt nhiều) | Viêm dạ dày cấp |
| 2005 | Ăn nhiều ổi | Táo bón. |
| 2005 | Thức ăn không hợp vệ sinh | Ngộ độc (đau bụng, nôn, nhức đầu…) |
Câu 2. Trong các thói quen ăn uống khoa học, em đã có thói quen nào và chưa có thói quen nào?
– Trong các thói quen ăn uống khoa học, em đã có thói quen ăn uống hợp vệ sinh, ăn chậm, nhai kĩ, đúng giờ, có khẩu phần ăn hợp lí, tạo bầu không khí thoải mái khi ăn.
– Nhưng đôi lúc sau khi ăn chưa có thời gian nghỉ ngơi hợp lí, hay ăn nhiều thức ăn quá chua, quá cay.
Câu 3. Thử thiết lập kế hoạch để hình thành thói quen ăn uống khoa học?
Em sẽ lập thời khoá biểu học tập ở nhà hợp lí hơn để sau khi ăn có thời gian nghỉ ngơi, không vội học ngay vì sợ không kịp giờ.
III. Bài tập bổ sung
Câu 1. Khẩu phần ăn hợp lí được thiết lập trên cơ sở nào?
Đáp án: Khẩu phần ăn hợp lí được thiết lập trên cơ sở nhu cầu của cơ thể bảo đảm đủ dinh dưỡng, không dư thừa cân đối thành phần trong thức ăn (chất bột, chất đạm, chất béo, vitamin và chất xơ…). Người lao động nặng cần nhiều thức ăn giàu năng lượng hơn. Cơ thể đang phát triển, cần nhiều protein hơn… Không ăn uống quá nhiều chất chát (tanin).
Câu 2. Tại sao phải ăn sạch, uống sạch? Ăn uống khoa học có ích lợi gì cho sự tiêu hóa?
Đáp án:
* Phải ăn sạch, uống sạch vì: nhờ ăn sạch, uống sạch mà ta sẽ tránh được những tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể.
– Qua thức ăn và nước uống không hợp vệ sinh các mầm bệnh xâm nhập vào cơ thể gây nên các bệnh truyền nhiễm như: tả, lị, thương hàn.
– Do đó phải ăn chín, uống sôi, khi dùng rau quả phải rửa kĩ, ngâm nước muối để đảm bảo vệ sinh và giúp cơ thể khỏe mạnh.
* Ăn uống khoa học sẽ giúp cho sự tiêu hóa được tốt hơn và nhờ đó cơ thể sẽ tận dụng được các chất do bữa ăn cung cấp.
– Phải thiết lập khẩu phần ăn hợp lí, ăn uống hợp vệ sinh.
– Phải ăn uống đúng giờ, khâu chế biến thức ăn sẽ giúp ăn ngon miệng.
– Trong khi ăn cần vui vẻ, thoải mái, tránh phân tâm, nhai kĩ, sau khi ăn phải nghỉ ngơi để giúp cho sự tiêu hóa được tốt giúp cơ thể khỏe mạnh.
Câu 3. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hoá có hiệu quả?
Đáp án: Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hoá có hiệu quả:
– Vệ sinh răng miệng đúng cách
– Ăn uống hợp vệ sinh (ăn chín, uống sôi, rau – củ – quả phải rửa sạch trước khi ăn, không ăn thức ăn thiu và thức ăn có ruồi nhặng bâu vào…)
– Khẩu phần ăn hợp lí
– Ăn uống đúng cách: ăn chậm nhai kĩ; ăn đúng giờ, đúng bữa, hợp khẩu vị; tạo bầu không khí vui vẻ thoải mái khi ăn; sau khi ăn cần có thời gian nghỉ ngơi…
Nguồn website giaibai5s.com