I. Yêu cầu
– Kiểu bài văn thuyết minh một loài cây. Qua bài viết, phải thể hiện được một cách rõ nét loài cây đó có đặc điểm sinh học như thế nào, các bộ phận thân cây, rễ cây, lá, hoa, quả có đặc điểm gì đáng chú ý. Cách trồng và chăm sóc cây. Không những thế, đây là loại cây gắn liền với tuổi học trò, vì vậy cần giới thiệu cây phượng gắn bó với nhà trường, với mùa hè, mùa thi và khi tạm biệt mái trường để chuyển lên lớp cao hơn ở trường khác. Hoa phượng đã vào thơ, vào nhạc như thế nào ?
– Bố cục bài viết hợp lí, làm nổi rõ ý tưởng của người viết.
– Trình tự thuyết tìminh rõ ràng, mạch lạc.
II. Gợi ý
– Cần đọc tài liệu sinh học liên quan đến cây phượng vĩ.
– Cần quan sát trực tiếp hình dáng của cây phượng, thân cây, rễ cây, tán lá, hình dáng của lá, của hoa,…
– Hỏi người lớn những điều chưa biết về phượng.
– Tìm hiểu những câu thơ, bài hát về hoa phượng.
III. Lập dàn ý
A. Mở bài
– Giới thiệu chung về cả phượng.
B. Thân bài
– Đặc điểm chung của cây phượng : cây to cùng họ với cây vang, lá kép lông chim, hoa mọc thành chùn màu đỏ, nở vào mùa hè…
– Những bộ phận cây phượng : rễ, thân, cành, tán lá, hoa, quả,…
– Lợi ích do phượng đem lại : cung cấp bóng mát, hoa đỏ đẹp, gắn liền với những kỉ niệm tuổi thơ,…
– Cách trồng và chăm sóc phượng.
– Tình cảm gắn bó của tuổi học trò với cây phượng, hoa phượng.
C. Kết bài
– Nhấn mạnh vẻ đẹp của cây phượng, hoa phượng. Phượng mãi mãi là người bạn gần gũi, thân thiết của tuổi học trò.
IV. Bài minh họa
Từ bao giờ, phượng đã trở thành loài hoa thân thiết trong lòng mỗi người, nhất là những cô cậu học trò hồn nhiên, tinh nghịch. Hoa phượng nở rực rỡ cả một góc trời cũng là lúc ve kêu râm ran báo hiệu hè đã về !
Hoa phượng không thật đặc biệt, không ngát hương, bình dị như hoa nhài, không quyến rũ, khoe sắc như hoa li nhưng nó lại để lại trong lòng mỗi người một ấn tượng riêng mà không loài hoa nào có được.
Những cánh hoa phượng nhỏ bé, đỏ thắm, xếp san sát nhau, mỏng manh như những ngọn lửa hồng bập bùng cháy. Những làn gió nhẹ thổi qua làm lay động chùm hoa đỏ khiến nó đã trở thành hình ảnh đầy xúc cảm trong tâm hồn của lũ học trò chúng tôi và còn là nguồn cảm hứng đầy sáng tạo trong thơ ca, âm nhạc.
Hoa phượng đỏ rực rỡ, không đẹp nhưng nồng nàn, trong sáng như chính tâm hồn của tuổi học trò hồn nhiên, thơ mộng.
Nhị hoa màu vàng, dài và thật nhỏ bé, thường là trò chơi lí thú với các cô, cậu học trò trong những ngày hè nóng nực như chơi “chọi gà” chẳng hạn. Thật hạnh phúc biết bao, trong cái nóng gay gắt mùa hè, được ngồi dưới gốc cây phượng xanh um cùng bè bạn, tâm sự, vui đùa, nghe tiếng lá rì rào trong gió, tiếng chim ca líu lo,… tất cả như tạo nên bản hoà tấu độc đáo của thiên nhiên.
Ai đã từng đến Việt Nam, nhất là trong dịp hè, chắc sẽ không quên được những hàng cây phượng đỏ thắm hai bên đường, nở rực cả một góc trời như một tấm thảm độc đáo xen kẽ màu xanh mơn mởn của lá non.
Phượng không thơm như hoa li, hoa hồng, hoa sữa nhưng lại có một vẻ đẹp rạng rỡ, dễ dàng chiếm được cảm tình của biết bao thế hệ nhà thơ, nhà văn và lũ học trò chúng tôi.
Làn gió nhẹ thổi qua những cánh phượng nhỏ bé rơi lả tả theo chiều gió xuống sân trường trông thật đẹp. Chúng như giữ giùm ta bao nhiêu kỉ niệm của tuổi thơ khi một năm học đã kết thúc. Phượng ơi, phượng hãy mãi thắm nở để giữ giùm em tuổi ấu thơ tươi trẻ phượng nhé !