TẬP ĐỌC

Thưa chuyện với mẹ

1. Cương xin học nghề rèn để làm gì?

Hướng dẫn

Cương xin mẹ học nghề rèn để giúp đỡ mẹ, vì em thương mẹ vất vả. Em muốn tự mình kiếm sống và đỡ đần cho mẹ.

2. Mẹ Cương nêu lí do phản đối như thế nào?

Hướng dẫn 

Mẹ cho là Cương bị ai xui. Bà nghĩ đến thể diện và dòng dõi gia đình nên phản đối con.

3. Cương thuyết phục mẹ bằng cách nào?

Cương nắm lấy tay mẹ, thiết tha nói: Người ta ai cũng phải có một nghề, nghề nào cũng đáng trọng như nhau, chỉ những ai trộm cắp hay ăn bám mới đáng bị coi thường.

4. Nhận xét cách trò chuyện của hai mẹ con.

a. Cách xưng hô.

b. Cử chỉ trong lúc trò chuyện.

 Hướng dẫn

a. Cách xưng hô đúng thứ bậc trên dưới trong gia đình, thể hiện được tình cảm yêu mến giữa mẹ và con. Cử chỉ trong lúc trò chuyện: thân mật, dịu dàng đây gắn bó.

+ Cử chỉ của mẹ Cương: cảm động, xoa đầu khi thấy Cương biết thương mẹ.

+ Cử chỉ của Cương: Khi mẹ nêu lí do phản đối, em lắm lấy tay me, nói thiết tha.

 

CHÍNH TẢ

1. Nghe – viết

Thợ rèn

Giữa trăm nghề, làm nghề thợ rèn

Ngồi xuống nhọ lưng, quệt ngang nhọ mũi

Suốt tám giờ chân than mặt bụi

Giữa trăm nghề, chọn nghề thợ rèn.

Làm thợ rèn mùa hè có nực

Quai một trận, nước tu ừng ực

Hai vai trần bóng nhẫy mồ hôi

Cũng có khi thấy thở qua tai.

Làm thợ rèn vui như diễn kịch

Râu bằng than mọc lên bằng thích

Nghịch ở đây già trẻ như nhau

Nên nụ cười nào có tắt đâu.

Khánh Nguyên

2. Điền vào chỗ trống:

a. I hay n?

…ăm gian nhà có thấp ……e te

Ngõ tối đêm sâu đóm ….ập …..0è.

…ưng giậu phất phơ màu khói nhạt

…àn ao ……óng ……ánh bóng trăng ………0e.

Nguyễn Khuyến

b. uôn hay uông?

…… nước, nhớ ng……….

– Anh đi anh nhớ quê nhà

Nhớ canh rau m…, nhớ cà dầm tương.

– Đố ai lặn x………… vực sâu

Mà đo miệng cá, ……….. câu cho vừa.

– Người thanh tiếng nói cũng thanh

Ch………. kêu khẽ đánh bên thành cũng kêu.

Hướng dẫn

1. Học sinh tự làm.

2.

a. Năm gian nhà cỏ thấp le te

Ngõ tối đêm sâu đóm lập lòe

Lưng giậu phất phơ màu khói nhạt

Làn ao lóng lánh bóng trăng loe.

Nguyễn Khuyến

b, – Uống nước, nhớ nguồn

– Anh đi anh nhớ quê nhà

Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương.

– Đố ai lặn xuống vực sâu

Mà đo miệng cá, uốn câu cho vừa.

– Người thanh tiếng nói cũng thanh

Chuông kêu khẽ đánh bên thành cũng kêu.

 

LUYỆN TỪ VÀ CÂU

 Mở rộng vốn từ: Ước mơ

1. Ghi lại những từ trong bài tập đọc Trung thu độc lập cùng nghĩa với từ ước mơ.

2. Tìm thêm những từ cùng nghĩa với từ ước mơ:

a. Bắt đầu bằng tiếng ước. M: ước muốn

b. Bắt đầu bằng tiếng . M: mơ ước

3. Ghép thêm vào sau từ ước mơ những từ ngữ thể hiện sự đánh giá:

– Đánh giá cao M: ước mơ cao đẹp.

– Đánh giá không cao. M: ước mơ bình thường.

– Đánh giá thấp. M: ước mơ tầm thường.

(Từ ngữ để chọn: đẹp đẽ, biển Đông, cao củ, lớn, nho nhỏ, kì quặc, đại dột, chính đáng).

4. Ghi một ví dụ minh hoạ về một loại ước mơ nói trên.

 Hướng dẫn

1. Những từ trong bài tập đọc Trung thu độc lập cùng nghĩa với từ ước mơ, mơ tưởng, mong ước.

2. a. Những từ cùng nghĩa với từ ước mơ bắt đầu bằng tiếng đỚC: ước muốn, ước mong ước ao, ước vọng…

b. Những từ cùng nghĩa với từ ước mơ bắt đầu bằng tiếng mơ: mơ ước, nhơ mộng, mơ tưởng…

3.

Ước mơ đánh giá cao Ước mơ đánh giá không cao  Ước mơ đánh giá thấp
Ước mơ cao đẹp, ước mở cao cả, ước mơ lớn, ước mơ chính đáng… Ước mơ bình thường, ước mơ nho nhỏ… Ước mơ kì quặc, ước mơ viển vông, ước mơ dại dột…

4.

Ví dụ về ước mơ đánh giá cao
Ví dụ về ước mơ đánh giá không cao
Ví dụ về ước mơ đánh giá thấp
Ước mơ chinh phục vũ trụ / trở thành bác sĩ / kĩ sư/ bác học / không có chiến tranh,… Ước mơ có cặp da / truyện đọc / đồ chơi /giày mới… Ước mơ không phải trụ / làm gì mà giàu có…

 

KỂ CHUYỆN

Kể chuyện được chứng kiến hoặc tham gia

Đề bài

Kể chuyện về một ước mơ đẹp của em hoặc của bạn bè, người thân.

Hướng dẫn 

Học sinh tự làm.

 

TẬP ĐỌC 

Điều ước của vua Mi-đát

1. Vua Mi-đát xin thần Đi-ô-ni-dột điều gì?

 Hướng dẫn

Vua Mi-đát xin thần Đi-ô-ni-dốt làm cho mọi vật mình chạm đến đều hoá thành vàng.

2. Thoạt đầu, điều ước được thực hiện tốt đẹp như thế nào?

Hướng dẫn

Thoạt đầu, điều ước được thực hiện rất tốt đẹp. Vua Mi-đát bẻ một cành sồi, cành đó liền biến thành vàng; ngắt một quả táo, quả táo cũng thành vàng nốt.

3. Tại sao vua Mi-đát phải xin thần lấy lại điều ước?

Hướng dẫn

Vua Mi-đát phải xin thần lấy lại điều ước vì khi vua Mi-đát ngồi vào bàn ăn, tất cả các thức ăn mà vua chạm đến đều hoá thành vàng. Nhà vua bụng đói cồn cào vì không ăn được nên phải xin thần lấy lại điều ước.

4. Vua Mi-đát đã hiểu ra điều gì?

Hướng dẫn

Vua Mi-đát đã hiểu ra rằng hạnh phúc không thể xây dựng bằng ước muốn tham lam.

LUYỆN TỪ VÀ CÂU

Động từ

I. NHẬN XÉT

1. Đọc đoạn văn sau:

Anh nhìn trăng và nghĩ tới ngày mai…

Mươi mười lăm năm nữa thôi, các em sẽ thấy cũng dưới ánh trăng này, dòng thác nước đổ xuống làm chạy máy phát điện; ở giữa biển rộng, cờ đỏ sao vàng phấp phới bay trên những con tàu lớn.

Theo Thép Mới

2. Tìm các từ:

– Chỉ hoạt động của anh chiến sĩ hoặc của thiếu nhi.

– Chỉ trạng thái của các sự vật:

+ Dòng thác.

+ Lá cờ.

Hướng dẫn

1. Học sinh tự đọc.

2.

Chỉ hoạt động Chỉ trạng thái của sự vật
Của anh chiến sĩ Của thiếu nhi Của dòng thác  Của lá cờ
nhìn, nghĩ thấy đổ xuống bay

II LUYỆN TẬP

1. Viết tên các hoạt động em thường làm hằng ngày ở nhà và ở trường.

Gạch dưới động từ trong các cụm từ chỉ những hoạt động ấy:

– Các hoạt động ở nhà. M: quét nhà

– Các hoạt động ở trường. M: làm bài

2. Gạch dưới động từ trong các đoạn văn sau:

a. Yết Kiêu đến kinh đô Thăng Long yết kiến vua Trần Nhân Tông.

Nhà vua: – Trẫm cho nhà người nhận lấy một loại binh khí.

Yết Kiêu: – Thần chỉ xin một chiếc dùi sắt.

Nhà vua: – Để làm gì?

Yết Kiêu: – Để dùi thủng chiến thuyền của giặc vì thân có thể lặn hàng giờ dưới nước.

b. Thần Đi-ô-ni-dốt mỉm cười ưng thuận,

Vua Mi-đát thử bẻ một cành sồi, cành đó liền biến thành vàng. Vua ngắt một quả táo, quả táo cũng thành vàng nốt. Tưởng không có ai trên đời sung sướng hơn thế nữa!

3. Trò chơi Xem kịch câm. Nói tên các hoạt động, trạng thái được bạn thể hiện bằng cử chỉ, động tác không lời.

Hướng dẫn

1.

Hoạt động ở nhà Hoạt động ở trường
quét nhà, nấu cơm, vo gạo, lau nhà, rửa chén, đánh răng, rửa mặt…
làm bài, viết bài, nghe giảng, đọc sách, chào cờ, lau bảng, tưới cây…

2. Yết Kiêu đến kinh đô Thăng Long, yết kiến vua Trần Nhân Tông.

Nhà vua: – Trẫm cho nhà người nhận lấy một loại binh khí.

Yết Kiêu: – Thần chỉ xin một chiếc dùi sắt.

Nhà vua: – Để làm gì?

Yết Kiêu: – Để dùi thủng chiến thuyền của giặc vì thần, có thể lặn hàng giờ dưới nước.

b. Thần Đi-ô-ni-dốt mỉm cười ưng thuận.

Vua Mi-đát thử bẻ một cành sồi, cành đó liền biến thành vàng. Vua ngắt một quả táo, quả táo cũng thành vàng nốt.

Tưởng không ai trên đời sung sướng hơn thế nữa.

3. Hình a. Tên hoạt động: (nhấc), cúi

Hình b. Tên trạng thái: ngủ

 

TẬP LÀM VĂN

Luyện tập trao đổi ý kiến với người thân

Đề bài

Em có nguyện vọng học thêm một môn năng khiếu (hoạ, nhạc, võ thuật,…). Trước khi nói với bố mẹ, em muốn trao đổi với anz (chị) để anh (chị) hiểu và ủng hộ nguyện vọng của em. Hãy cùng bạn đóng vai em và anh (chị) để thực hiện cuộc trao đổi.

Hướng dẫn

Em gái:  Chị Hai ơi, sắp tới trường em mở lớp dạy nhạc. Em muốn xin ba mẹ đi học. Chị Hai ủng hộ em nha!

Chị gái: Trời ơi, học nhạc làm gì em? Em lo học cho tốt chương trình trên trường đi. Hay là em muốn làm ca sĩ? Chị không ủng hộ em đâu.

Em gái: Em thích âm nhạc. Học nhạc có nhiều lợi ích. Những khi chị buôn chẳng phải chị cũng tìm đến âm nhạc sao? Hiểu biết âm nhạc cũng làm tâm hồn ta phong phú hơn. Với lại, em sẽ không bỏ bê việc học ở trường đầu. Em muốn học nhạc vì em muốn thi vào nhạc viện. Chị ủng hộ em đi!

Chi gái: Có thật là em sẽ không bỏ bê việc học không? Và em có năng khiếu âm nhạc không mà định học nhạc?

Em gái: Có chứ. Hôm trước trong giờ hát nhạc trên trường, cô giáo khen và khuyến khích em nhiều lắm.

Chị gái: Được rồi, vậy thì chị sẽ “xem xét” lại. Nhưng em phải hứa là học chương trình trên trường cho tốt đó.

Em gái: Em xin hứa!

Chị gái: Ừ, vậy thì chị sẽ ủng hộ.

Em gái: Em cảm ơn chị nhiều lắm.

Nguồn website giaibai5s.com

Giải bài tập SGK Tiếng việt 4 Tập 1 – Tuần 9
4.4 (88.57%) 7 votes