HƯỚNG DẪN 

Chất thơ trong truyện ngắn này trước hết nằm trong ngôn ngữ miêu tả giàu hình ảnh, nhịp điệu và cảm xúc. Từ tiếng trống thu không đầy sức ám gợi về những hoàng hôn chạnh lòng lữ thứ trong thơ cổ, đến ánh tà dương mang nỗi buồn thấm thía của buổi chiều quê, cảnh vật tự bản thân nó đã là hình ảnh của thơ. Thêm vào đó là những lời văn thật giản dị mà ngân nga như hát: “Chiều chiều rồi. Một chiều êm ả như ru…”, “trời đã bắt đầu đêm, một đêm mùa hạ êm như nhung và thoáng qua gió mát”... Trong lời văn xuôi êm ái đó có nhịp điệu của thơ và nhịp rung của tâm hồn tác giả. Không thiết tha yêu mến cảnh vật, không gắn bó với vùng quê bằng những kí ức dịu dàng chắc không thể biểu hiện nó bằng một giọng văn trìu mến vô cùng như vậy.

Chất thơ ở đây còn được gợi nên từ âm điệu buồn và những cảm xúc mơ hồ thường gặp trong thơ. Điệu buồn man mác ở giọng văn, điệu buồn cũng vương vấn ngay trong tâm trạng nhân vật: “đôi mắt chị bóng tối ngập dần đây và cái buồn của buổi chiều quê thấm thía vào tâm hồn ngây thơ của chị…”. Cảm xúc mơ hồ khó nắm bắt ở truyện ngắn này lại là cảm xúc chủ đạo trong tâm trạng nhân vật: “Liên không hiểu sao, nhưng chị thấy lòng buồn man mác trước cái giờ khắc của ngày tàn”, “Tâm hồn Liên yên tĩnh hơn, có những cảm giác mơ hồ không hiểu”, “Liên lặng theo mơ tưởng. Hà Nội xa xăm…”; “Liên thấy mình sống giữa bao nhiêu sự xa xôi không biết…”.

 Chất thơ sâu lắng của thiên truyện còn ẩn trong những vẻ đẹp hồn nhiên của cuộc sống đời thường bình dị mà trái tim mẫn cảm của nhà văn đã thâu nhận được. Đó là tình cảm trong trẻo, ngây thơ của hai đứa trẻ, sự vượt thoát của tâm hồn nhân vật khi hướng về một thế giới đẹp đẽ, xa xăm và bí ẩn nhưng đầy sức quyến rũ, như vòm trời với hàng ngàn vì sao lấp lánh, như đoàn tàu chở đầy ánh sáng xuyên qua màn đêm tăm tối… Chất thơ xét về phương diện này cũng là biểu hiện đặc sắc trong bút pháp nghệ thuật của Thạch Lam: sự khám phá hiện thực bằng phương cách trữ tình, tạo một dư vị nên thơ cho tác phẩm.