| I. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
– Nguyên tố hóa học là tập hợp các nguyên tử cùng loại, có cùng số proton trong hạt nhân. – Kí hiệu hóa học: biểu diễn nguyên tố và chỉ một nguyên tử của nguyên tố đó. – Một đơn vị cacbon bằng 1/12 khối lượng của nguyên tử C. – Nguyên tử khối: là khối lượng của nguyên tử tính bằng đơn vị cacbon. Mỗi nguyên tố có nguyên tử khối riêng biệt. – Oxi: là nguyên tố chiếm gần nửa khối lượng vỏ Trái Đất. |
II. Giải bài tập SGK
Bài 1. Chép vào vở bài tập những câu sau đây với đầy đủ các cụm từ thích hợp:
a. Đáng lẽ nói những…… loại này, những …. loại kia, thì trong khoa học nói….. hóa học này…… hóa học kia.
b. Những nguyên tử có cùng số…… trong hạt nhân đều là… cùng loại, thuộc cùng một…… hóa học.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a. Đáng lẽ nói những nguyên tử loại này, những nguyên tử loại kia, thì trong khoa học nói nguyên tố hóa học này nguyên tố hóa học kia.
b. Những nguyên tử có cùng số proton trong hạt nhân đều là những nguyên tử cùng loại, thuộc cùng một nguyên tố hóa học.
Bài 2.
Nguyên tố hóa học là gì?
b. Cách biểu diễn nguyên tố? Cho thí dụ.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a. Nguyên tố hóa học là tập hợp những nguyên tử cùng loại, có cùng số proton trong hạt nhân.
b. Cách biểu diễn nguyên tố: kí hiệu hóa học biểu diễn nguyên tố.
Thí dụ:• Kí hiệu nguyên tố hiđro: H
• Kí hiệu nguyên tố canxi: Ca
Bài 3.
a. Các cách viết 2 C, 5 0, 3 Ca lần lượt chỉ ý gì?
b. Hãy dùng chữ số và kí hiệu hoá học diễn đạt các ý sau: ba nguyên tử nitơ, bảy nguyên tử canxi, bốn nguyên tử natri.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a. Các cách viết có ý nghĩa:
– 2 C: hai nguyên tử của nguyên tố hóa học cacbon.
– 5 O: năm nguyên tử của nguyên tố hóa học oxi.
– 3 Ca: ba nguyên tử của nguyên tố hóa học canxi.
b. – Ba nguyên tử nitơ: 3 N
– Bảy nguyên tử canxi: 7 Ca
– Bốn nguyên tử natri: 4 Na
Bài 4. Lấy bao nhiêu phần khối lượng của nguyên tử cacbon làm đơn vị cacbon? Nguyên tử khối là gì?
HƯỚNG DẪN GIẢI
– Một đơn vị cacbon có khối lượng bằng 1/12 khối lượng của nguyên
tử cacbon. 1 đvC = 1/12 C
– Nguyên tử khối là khối lượng của nguyên tử tính bằng đơn vị cacbon.
– Mỗi nguyên tố có nguyên tử khối riêng biệt.
Bài 5. Hãy so sánh xem nguyên tử magie nặng hay nhẹ hơn, bằng bao nhiêu lần so với:
a. Nguyên tử cacbon;
b. Nguyên tử lưu huỳnh;
c. Nguyên tử nhôm.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a. Giữa nguyên tử magie và nguyên tử cacbon, nguyên tử magie nặng hơn ,
b. Giữa nguyên tử magie và nguyên tử lưu huỳnh, nguyên tử lưu huỳnh nặng hơn,
c. Giữa nguyên tử magie và nguyên tử nhôm, nguyên tử magie nhẹ hơn,
Bài 6. Nguyên tử X nặng gấp hai lần nguyên tử nitơ. Tính nguyên tử khối và cho biết X thuộc nguyên tố nào? Viết kí hiệu hóa học của nguyên tố đó (xem Bảng 1, trang 42 SGK)?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Ta có: X = 2 x 14 = 28 (đvC)
Vậy nguyên tố X là silic (Si).
Bài 7.
a. Theo giá trị khối lượng tính bằng gam của nguyên tử cacbon cho trong bài học, hãy tính xem: Một đơn vị cacbon tương ứng với bao nhiêu gam?
b. Khối lượng tính bằng gam của nguyên tử nhôm là A, B, C hay D:
A. 5,342.10‾²³ g B. 6,023.10‾²³g
C. 4,482.10‾²³g D. 3,990.10‾²³g
(Hãy chọn đáp số đúng, tính và ghi vào vở vài tập).
HƯỚNG DẪN GIẢI
b. Chọn đáp án C.
Khối lượng tính bằng gam của nguyên tử nhôm:
Bài 8. Nhận xét sau đây gồm hai ý: “Nguyên tử đợtêri thuộc cùng nguyên tố hóa học với nguyên tử hiđro vì chúng đều có 1 proton trong hạt nhân”. Cho biết sơ đồ thành phần cấu tạo của hai nguyên tử như hình vẽ bên: 
Hãy chọn phương án đúng trong các phương án sau:
A. Ý (1) đúng, ý (2) sai C. Cả hai đều sai.
B. Ý (1) sai, ý (2) đúng D.Cả hai ý đều đúng.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Chọn đáp án: D (Cả hai ý đều đúng).
Nguồn website giaibai5s.com