* Hướng dẫn làm bài tập

1. Đọc bài văn Cây chuối mẹ (SGK trang 96) và trả lời câu hỏi:

a) Cây chuối trong bài văn được miêu tả theo trình tự nào?

Em còn có thể tả cây chuối theo trình tự nào nữa?

– Cây chuối trong bài văn được miêu tả theo trình tự: Từng thời kì phát triển của cây: cây chuối con – cây chuối to • cây chuối mẹ.

– Ngoài ra, ta có thể tải theo trình tự từ bao quát đến chi tiết từng bộ phận.

b) cây chuối đã được tả theo cảm nhận của giác quan nào? Em còn có thể quan sát cây cối bằng những giác quan nào nữa?

– Cây chuối được tả theo ấn tượng của thị giác, thấy hình dáng của cây, lá, hoa…

– Ta còn có thể quan sát cây cối bằng xúc giác, thính giác, vị giác, khứu giác.

c) Tìm các hình ảnh so sánh, nhân hóa được tác giả sử dụng để tả cây chuối.

– Các hình ảnh so sánh được tác giả sử dụng để tả cây chuối:

• Tàu lá nhỏ xanh lơ, dài như lưỡi mác …

• Các tàu lá ngả ra mọi phía như những cái quạt lớn.

• Các hoa thập thò, hoe hoe đỏ như một mâm lửa non.

– Hình ảnh nhân hóa được tác giả sử dụng để tả cây chuối:

• Nó đã là cây chuối to, đĩnh đạc.

• Chưa bao lâu, nó đã nhanh chóng thành mẹ.

• Cổ chuối mẹ mập tròn, rụt lại.

• Vài chiếc lá ngắn cũn cỡn, lấp ló hiện ra đánh động cho mọi người biết…

• Các cây con cứ lớn nhanh hơn hớn.

• Khi cây mẹ bận đâm hoa…

• Lẽ nào nó đành để mặc cái hoa to bằng … đè dập một hai đứa con đứng sát nách nó.

• Cây chuối mẹ khẽ khàng nở hoa …

Khi tả cây chuối, tác giả đã gán cho cây chuối những đặc điểm, phẩm chất của người (đĩnh đạc, thành mẹ, hơn hớn), những hành động của người (đánh động cho mọi người biết, bận, đưa, đành để mặc, khẽ khàng) và những bộ phận đặc trưng của người (cổ, nách).

2. Viết một đoạn văn ngắn tả một bộ phận của cây (lá, hoa, quả, rễ, thân).

– Tả vẻ đẹp của hoa sầu riêng

   Hoa sầu riêng trổ vào cuối tháng chạp. Hương thơm ngát như hoa bưởi, hoa cau quyện theo gió, bay tỏa khắp vườn. Hoa kết từng chùm màu vàng nhạt. Cánh hoa nhỏ như vảy cá, hao hao giống cánh sen con. Nhị vàng tua tủa uốn cong giữa những cánh hoa vàng làm tăng thêm vẻ độc đáo của hoa sầu riêng. Khoảng đầu xuân, hoa sầu riêng bắt đầu kết trái. Lúc ấy vô số cánh hoa rải trắng sân vườn.

– Tả thân dừa

   Thoạt nhìn nó giống cây chổi lông khổng lồ. Gốc cong cắm chặt vào bờ ao, phình ra như cái bụng trống chầu, đâm ngang từ bờ ra mặt ao tạo nên một hình ảnh cố định là dừa lúc nào cũng đang soi mình trên mặt nước. Thân dừa xám xịt, vỏ đầy dấu ấn của thời gian và nứt nhiều đường li ti. Càng lên cao, thân nó càng thu nhỏ lại và đâm thẳng lên trời. Từ gốc đến ngọn, dừa phải cao đến mười mét.

– Tả buồng chuối

   Những nải chuối úp vào nhau quả tròn lẳn như cổ tay em bé. Dáng cong cong chen chúc nhau hết lớp này đến lớp khác. Những nải đầu no tròn căng bóng, những nải sau nhỏ, dài. Buồng chuối mỗi ngày một mẩy cạnh đẫy lên, có nải đã hây hây vàng, mùi thơm của chuối ngọt mát.

– Tỷ lá hoa hồng 

   Cành hồng mơn mởn nhiều cuống lá, mỗi cành có ba hoặc bốn lá. Đầu lá tròn hơi nhọn hình tim, quanh mép có đường viền hình răng cưa đều đặn. Những chiếc lá non óng mượt màu xanh non pha tím hồng, lá già màu xanh thẫm, trên phiến lá có những gân nhỏ li ti. Sáng sớm, một vài giọt sương long lanh còn đọng trên lá.

Nguồn website giaibai5s.com