Câu 1. Lập bảng thống kê những văn bản truyện kí Việt Nam đã học từ đầu năm học.
Tên văn bản, tác giả | Thể loại | Phương thức biểu đạt | Nội dung chủ yếu | Đặc điểm nghệ thuật |
Trong lòng mẹ (Những ngày thơ ấu, Nguyên Hồng) | Hồi kí | Tự sự (có xem trữ tình) | Nỗi đau của đứa bé mồ côi và tình yêu thương của bé. | Văn hồi kí chân thực, trữ, tha thiết. |
Tức nước vỡ bờ ( Trích Tắt đèn, Ngô Tất Tố) | Tiểu thuyết | Tự sự | Phê phán chế độ tàn ác, bất nhân và ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông thôn. | Khắc họa nhân vật và miêu tả hiện thực một cách chân thực, sống động. |
Lão Hạc (Nam Cao, 1943 ) | Truyện ngắn | Tự sự (có xen yếu tố trữ tình) | Số phận bi thảm của người nông dân cùng khổ và nhân phẩm cao đẹp của họ. | Nhân vật được miêu tả sâu về tâm lí, cách kể chuyện tự nhiên, vừa linh hoạt vừa đậm tính chất trữ tình. |
Câu 2. Những điểm giống và khác nhau chủ yếu về nội dung và hình thức nghệ thuật của ba văn bản: Trong lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ, Lão Hạc.
a. Giống nhau:
– Đều là văn tự sự (có xen lẫn trữ tình) là các truyện, kí hiện đại sáng tác vào thời kì 1930 – 1945.
– Đề tài là những con người và cuộc sống đương thời, đi sâu miêu tả nỗi đau người với số phận nghèo khổ cùng cực.
– Các văn bản, tác phẩm đều chan chứa tình nhân đạo (yêu thương, quan tâm đến nhau trong gia đình), nêu cao tinh thần nhân đạo.
– Tố cáo tội ác của giai cấp thống trị đương thời…
– Sự giống nhau còn ở cách thể hiện chân thực, sinh động, đó là đặc điểm chung của dòng văn xuôi hiện thực của nước ta trước Cách mạng tháng Tám.
b. Khác nhau:
– Cũng là nỗi đau của con người nhưng ở mỗi văn bản thể hiện một phương diện, một khía cạnh cụ thể:
+ Có người nỗi đau vừa là nghèo khổ lại bị “hủ tục” xô đẩy (Trong lòng me).
+ Có người nỗi đau vì quá nghèo khổ phải đứng lên phản kháng (Tắt đèn), có người chôn chặt nỗi đau ấy trong cái chết thảm thương (Lão Hạc).
– Về phương diện biểu đạt thì mỗi văn bản thể hiện sắc thái miêu tả, biểu cảm đậm nhạt khác nhau.
Câu 3. Trong các văn bản của các bài 2, 3 và 4 kể trên, em thích nhân vật hoặc đoạn văn nào? Vì sao?
Gợi ý:
– Nhân vật Hồng có tình cảm thương yêu mẹ rất sâu sắc. Chú ý đoạn văn “Hồng ngồi trên xe với mẹ”.
– Nhân vật chị Dậu vừa dịu dàng, giàu sức chịu đựng, lại vừa quyết liệt, dũng cảm. Chú ý đoạn văn “chị Dậu chống lại tên cai lệ”.
– Nhân vật lão Hạc vừa hiền hậu, vừa có tâm hồn trong sáng. Chú ý đoạn văn “lão Hạc kể chuyện bán chó với ông giáo”.
Nguồn website giaibai5s.com