BÀI LÀM . Dâu xanh bên dải sông Cầu lơ thơ | Sông Cầu uốn khúc như ôm lấy làng tôi. Đã bao đời nay, “sông Cầu nước: chảy lơ thơ” mang phù sa bồi đắp nên bãi dâu, nương khoai, ngô mía, nên đồng lúa tốt tươi bốn mùa. Có biết bao bờ xôi ruộng mật. Có làng nghề rộn rã quanh năm. Có kén vàng tổ ong phơi đầy sân đây ngõ giữa ngàn dâu xanh ngắt. Có lễ hội mùa xuân và tiếng chuông chùa ngân buông.

Vẻ đẹp quyến rũ của làng tôi là màu bát ngát xanh của ngàn dâu, bãi dâu. Bãi dâu như bức tường xanh che chở xóm thôn bình yên. Ngàn dâu như dải khăn nhung mượt mà của cô Mận, cô Lý, cô Đào,… trong hội Lim khoe sắc cùng dòng sông Cầu lơ thơ, líu ríu.

Ai đã từng một đôi lần đến thăm làng tôi trong mùa xuân lễ hội? Có đi giữa màu xanh của bãi mía nương dâu mới đến được chùa chiền, đình đền,

bãi đu, sân vật, đến với liền anh liền chị hát quan họ trên con thuyền mũi vút cong như vành trăng non trên bầu trời. Tháng hai, tháng ba, bãi dâu nương dâu xanh rờn, xanh biêng biếc, xanh mỡ màng. Nắng mới rco lao xao trên mặt nước sông Cầu. Gió reo cùng cành dâu phơ phất. Cũng là lúc tằm bắt đầu ăn rỗi, tằm xây kén. Các cô thôn nữ má hồng xóm dưới thôn trên, thấp thoáng giữa hàng dâu níu cành hái lá dâu non xanh đem về rải đều trên nong tằm lúc nhúc. Dáng hình thon thả, bàn tay nõn nà thoăn thoắt của cô gái tơ tằm canh cửi, với nón quai thao, váy chùng cửa võng, áo lụa mớ bảy mớ ba đi hội Lim, hội Dâu từng để thương để nhớ cho ai? “Em là con gái sau khung cửil Dệt lụa quanh năm với mẹ già/ Lòng trẻ còn thư cây lụa trắng Mẹ già chưa bán chợ làng ta…” – Bốn câu thơ này chắc là thi sĩ Nguyễn Bính đã viết về cô gái làng tôi đó?

Bãi dâu, nương dâu là hồn quê của dân làng tôi. Qua bờ dâu, nương dâu là xuống bến sông Cầu. Cô gái len qua bờ dâu xuống bến giặt lụa. Chàng trai phương xa, tay cầm nghiên bút đứng đợi đứng chờ cô gái má hồng từng hẹn ước bên bờ dâu xanh. Lũ trẻ chăn trâu tắm mát, bơi lội reo hò bên nương dâu bãi mía. Thời chống Mĩ, giữa nương dâu xanh là nòng pháo cao xa chĩa thẳng lên bầu trời cao sẵn sàng trút bão lửa vào lũ giặc lái. Đã bao lần, trên bến đá, người mẹ già tiễn con ra trận, bên nương dâu, người vợ trẻ tiễn chồng vào chiến trường miền Nam đánh giặc… .

. Mấy năm gần đây, nghề tơ tằm canh cửi phát triển. Xóm thôn rộn rã tiếng guồng tơ, quay tơ. Nong kén khoe sắc vàng óng cùng màu dâu xanh ngắt. Bãi dâu, nương dâu trải dài, trải rộng bát ngát bao la. Một màu xanh ngọt ngào ôm lấy dải sông Cầu lơ thơ. Một màu xanh biêng biếc bao bọc lấy quê tôi. – Màu xanh của dâu non. Màu vàng ươm của kén tằm tơ lụa. Đó là màu sắc thân thuộc của quê tôi, màu sắc ấm no, thanh bình.

.