*Hướng dẫn làm bài tập
A. Mục tiêu bài học
I. Nhận xét
Cho câu kể sau đây:
Nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương.
Hãy chuyển câu kể thành câu khiến bằng một trong những cách sau:
– Thêm hãy, đừng, chớ, nên, phải,… vào trước một động từ:
Nhà vua hãy (nên / phải / đừng chớ) hoàn gươm lại cho Long Vương.
– Thêm đi, thôi, nào,... vào cuối câu:
Nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương đi ( thôi/ nào).
– Thêm đề nghị, xin, mong,… vào đầu câu:
Xin (Mong/ Đề nghị) nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương.
– Thay đổi giọng điệu.
Nhấn giọng ở cuối câu:
+ Xin nhà vua hãy hoàn gươm lại cho Long Vương!
+ Nhà vua hãy hoàn gươm lại cho Long Vương đi!
+ Xin nhà vua hãy hoàn gươm lại cho Long Vương đi!
II. Ghi nhớ (Đọc SGK).
III. Luyện tập
1, Chuyển các câu kể sau thành câu khiến:
Câu kể | Câu khiến |
– Nam đi học. | – Nam phải đi học!
– Nam đi học đi! – Nam hãy đi học đi! – Nam đi học nào! – Đề nghị Nam đi học! – Nam chớ (đừng) đi học! (Nam bị ốm) |
– Thanh đi lao động. | – Thanh phải đi lao động!
– Thanh nên đi lao động! – Thanh đi lao động thôi nào! – Xin Thanh hãy đi lao động! |
– Ngân chăm chỉ. | – Ngân hãy chăm chỉ lên!
– Ngân hãy chăm chỉ nào! – Mong Ngân hãy chăm chỉ hơn! |
– Giang phấn đấu học giỏi. | – Giang hãy phấn đấu học giỏi lên!
– Giang phải phấn đấu học giỏi! – Giang cần phấn đấu học giỏi! – Mong Giang phấn đấu học giỏi! |
2. Đặt câu khiến phù hợp với các tình huống sau (SGK trang 93):
- Đặt câu khiến cho tình huống a).
– Lan cho tớ mượn bút của cậu với!
– Tớ mượn câu cái bút này nhé!
– Làm ơn cho tớ mượn cái bút này nhé!
- Đặt câu khiến cho tình huống b)
– Xin phép bác cho cháu nói chuyện với bạn Hùng ạ!
– Thưa bác, bác cho cháu nói chuyện với bạn Hùng ạ!
– Bác ơi, nhờ bác chuyển máy cho cháu nói chuyện với bạn Hùng ạ!
- Đặt câu khiến cho tình huống cụ c)
– Xin chú chỉ giùp giúp cháu nhà bạn Hương ạ!
– Nhờ chú chỉ giúp cháu nhà bạn Hương ạ!
– Chú làm ơn chỉ giúp cháu nhà bạn Hương ạ!
3. Đặt câu khiến theo những yêu cầu dưới đây:
a) Câu khiến có hãy ở trước động từ:
– Bạn hãy giúp mình giải bài toán này với!
– Xin bạn hãy giúp mình giải bài toán này đi!
– Hãy bảo (chỉ) giúp mình giải bài toán này đi!
b) Câu khiến có đi hoặc nào ở sau động từ:
– Chúng ta cùng học bài đi!
– Chúng ta cùng nhau viết bài này nào!
c) Câu khiến có xin hoặc mong ở trước chủ ngữ:
– Xin bố mẹ cho con đi chơi với bạn!
– Mong bạn hãy cố gắng học tập!
4. Nêu tình huống có thể dùng các câu khiến nói trên.
– Khi nhờ bạn hướng dẫn cho mình cách giải một bài toán khó.
– Khi rủ bạn cùng làm một việc gì đó.
– Xin phép bố mẹ để làm một việc gì đó.
Nguồn website giaibai5s.com