1.a) Nguyên nhân dẫn đến lập luận sai:

   Ví dụ đưa ra không phù hợp với nội dung cầu đưa ra trước đó, không toát lên được ý “tác động mạnh mẽ đến tâm hồn con người”.

   Sửa lại là: Giá trị quan trọng nhất của văn học dân gian là giá trị nhận thức. Văn học dân gian chứa đựng một khối lượng kiến thức khổng lồ, phong phú về tự nhiên và đời sống xã hội: những câu tục ngữ, ca dao, vừa cung cấp cho chúng ta những hiểu biết, những kinh nghiệm sống, vừa tác động mạnh mẽ đến tâm hồn con người. Ví dụ như câu ca dao sau:

                            Thân em như tấm lụa đào

                    Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.

b) Nguyên nhân:

   Nội dung câu kết không phù hợp với nội dung các câu bên trên.

   Sửa lại là: Người thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long không chỉ say mê công việc, lạc quan, yêu đời, anh còn rất thèm người. Anh thèm người tới mức tự tay lần một cây to chặn ngang giữa đường để được gặp mặt và trò chuyện với đoàn khách lên Sa Pa dù chỉ là một vài phút.

c) Nguyên nhân:

Các câu diễn ý rất rời rạc, không phù hợp với nhau. Đó là sự lắp ghép thiếu mạch lạc.

   Sửa lại là:

   Truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân đã cho ta thấy sức mạnh của tình người, trong hoàn cảnh khó khăn của cuộc sống. Trong cái đói gay gắt, họ vẫn biết nương tựa vào nhau, chia sẻ với nhau. Đó chính là biểu hiện của giá trị nhân đạo của tác phẩm. 

d) Nguyên nhân: Câu 3 và 4 có nội dung không phù hợp với nhau.

   Sửa lại là:

   Nếu ai đã từng ra biển thì hắn đã phải cảm nhận được vẻ đẹp kì diệu và sức mạnh kì diệu của những con sóng miên man vỗ bờ. Những con sóng biến đổi khôn lường, lúc thì lên ả, dịu dàng lúc thì sôi sục, dữ dội. Chính vì thế Xuân Quỳnh đã vô tình yêu của mình như những con sóng “Dữ dội và dịu êm – Ôn ào và lặng lẽ”, Xuân Quỳnh đã hoá thân vào những con sóng để nói lên tình yêu của mình.

e) Nguyên nhân: Vấn đề mà đoạn văn muốn triển khai là “lòng thương người của Nguyễn Du bao trùm lên toàn bộ tác phẩm Truyện Kiều” nhưng cấu cuối của đoạn văn lại là: “Ta càng hiểu thế nào là hồng nhan bạc mệnh”. Đoạn văn không có sự thống nhất trong việc triển khai và kết lại vấn đề.

   Cần nêu lại luận điểm: Tình thương yêu con người của Nguyễn Du được gửi gắm vào mỗi trang Kiều, mỗi lời thơ “như khóc như than” cho thân phận con người “tài hoa bạc mệnh”.

   Sửa và bổ sung các luận cứ cụ thể, sắp xếp theo trình tự lôgíc nhất định: trân trọng phẩm giá con người, cảm thông với nỗi đau của phận hồng nhan cho hợp lí.

h) Nguyên nhân: Lỗi chủ yếu của lập luận này là luận điểm không rõ ràng. Nói cụ thể là quan hệ giữa tiền đề chính vì ra đời từ rất sớm và kết luận bộ phận văn học dân gian... ở đây là không lôgic. Đã vậy, luận điểm lại chồng chéo Văn học dân gian còn là kho tàng về nghệ thuật. Với những giá trị ấy, văn học dân gian là bộ phận của văn học Việt Nam và là nền tảng của văn học viết. Nhìn chung là luận cứ thiếu hệ thống, thiếu sót, không toàn diện.

Cần nêu lại luận điểm:

– “Văn học dân gian là dòng văn học ra đời từ trước khi có văn học viết, có giá trị nội dung và nghệ thuật to lớn…”. Bổ sung một hệ thống luận cứ phù hợp, đầy đủ và toàn diện để dẫn đến kết luận: “Chính vì thế, văn học dân gian là nền tảng của văn học viết.”

Nguồn website giaibai5s.com

Tuần 17: Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận 
Đánh giá bài viết