I. TRẢ LỜI CÂU HỎI

Phần I: Thế nào là đoạn văn?

Câu hỏi 1. Văn bản “Ngô Tất Tố và tác phẩm Tắt đèn” gồm hai ý chủ đề, có dấu hiệu hình thức bắt đầu bằng việc viết hoa và thụt đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng.

Câu hỏi 2. Dấu hiệu hình thức để nhận biết đoạn văn: có ý chủ đề, có dấu hiệu hình thức bắt đầu bằng việc viết hoa và thụt đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng.

Câu hỏi 3. Khái quát đặc điểm của đoạn văn (như Ghi nhớ trong SGK).

Phần II: Từ ngữ và câu trong đoạn văn

Câu hỏi 1a.Từ ngữ có tác dụng duy trì đối tượng trong đoạn văn thứ nhất: Ngô Tất Tố.

Câu hỏi 1b.Từ ngữ chủ đề trong đoạn văn thứ hai: Tác phẩm “Tắt đèn”.

Câu hỏi 1c.Câu chủ đề trong đoạn văn thứ hai: “Tắt đèn” là tác phẩm tiêu biểu của Ngô Tất Tố.

Câu hỏi 1d. 

– Từ ngữ chủ đề là các từ được lặp lại nhiều lần hoặc các đại từ, các từ đồng nghĩa nhằm duy trì đối tượng được nói đến.

– Câu chủ đề là câu mang nội dung khái quát, lời lẽ ngắn gọn, đủ hai thành phần chính và thường đứng ở đầu câu hoặc cuối đoạn văn.

GIẢI BÀI TẬP 

Bài tập 1. Căn cứ vào mặt hình thức và nội dung của văn bản, văn bản trong SGK có hai loại ý, mỗi ý được diễn đạt thành một đoạn văn.

Bài tập 2. a. Đoạn văn được trình bày theo lối diễn dịch. Câu chủ đề là câu nói về lòng yêu thương của Trần Đăng Khoa, đứng ở đầu đoạn, các câu sau là những dẫn chứng chứng minh cho lòng yêu thương người ấy của Trần Đăng Khoa.

b. Đoạn văn được trình bày theo cách song hành. Các câu trong đoạn văn miêu tả cảnh vật sau trận mưa.

c. Đoạn văn được trình bày theo lối song hành. Các câu trong đoạn văn trình bày tóm tắt về tiểu sử cũng như sự nghiệp viết văn của nhà văn Nguyên Hồng.

Bài tập 3. Đoạn văn được viết theo lối diễn dịch. Đề bài đã cho câu chủ đề của đoạn văn. Các câu tiếp theo đưa ra những dẫn chứng để chứng minh cho tinh thần yêu nước của nhân dân ta. Đó là các cuộc đấu tranh vĩ đại của dân tộc chống giặc ngoại xâm như khởi nghĩa Hai Bà Trưng, khởi nghĩa nông dân Tây Sơn và gần đây nhất là hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của dân tộc ta.

   Sau khi đã viết được một đoạn văn theo lối diễn dịch, biến đổi đoạn văn đó thành đoạn văn quy nạp (câu chủ đề nằm ở cuối đoạn văn).

Bài tập 4. Có thể chọn 1 trong 3 ý để viết thành một đoạn văn. Chẳng hạn ý 1 và 2 có thể viết theo lối diễn dịch, ý 3 viết theo lối song hành.

Nguồn website giaibai5s.com