Nguồn website giaibai5s.com

  1. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC TRƯỚC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI | THỨ NHẤT | 1. Phong trào Đông Du (1905 – 1909) Câu hỏi: Hội Duy Tân được thành lập trong bối cảnh lịch sử nào? |

” Trả lời câu hỏi + Từ cuối thế kỉ XIX, thực dân Pháp đã bắt tay vào công cuộc khai thác đại quy mô đối với thuộc địa Đông Dương. Cuộc khai thác này làm cho kinh tế, xã hội Việt Nam có nhiều biến đổi.

+ Ách thống trị của thực dân Pháp đã khiến cho mâu thuẫn dân tộc và mâu thuẫn giai cấp ở Việt Nam ngày càng sâu sắc. Bên cạnh phong trào khởi nghĩa vũ trang bùng nổ ở trung du miền núi, dưới tác động của trào lưu cách mạng thế giới, ở Việt Nam đầu thế kỉ XX, đã xuất hiện một khuynh hướng cứu nước mới theo con đường dân chủ tư sản với hai xu” | hướng là bạo động và cải cách…

+ Phái bạo động đại diện tiêu biểu là Phan Bội Châu coi độc lập là nhiệm vụ cần làm trước để đi tới phú cường. Ông cùng một số sĩ phu khác lập ra Hội Duy Tân (1904). Câu hỏi: Dựa vào đâu Hội Duy Tân chủ trương bạo động vũ trang giành độc lập?

Trả lời câu hỏi + Phan Bội Châu và những người sáng lập Hội Duy Tân chủ trương đánh Pháp, lập ra một nước Việt Nam độc lập và có ý định dựa vào sự giúp đỡ của Nhật Bản.

+ Phan Bội Châu và một số người yêu nước khác cho rằng Nhật Bản là nước cùng màu da, cùng văn hóa Hán học, lại đi theo con đường tư bản châu Âu, đã giàu mạnh lên và đánh thắng đế quốc Nga (năm 1905) nên có thể nhờ cậy được.

Câu hỏi: Em có suy nghĩ gì về chủ trương bạo động vũ trang của |Hội Duy Tân?

Trả lời câu hỏi + Ý đồ sang Nhật cầu viện để giành lại độc lập là sai lầm, ấu trĩ vì. Nhật Bản về bản chất vẫn là một nước đế quốc như đế quốc Pháp, sẽ không bao giờ giúp đỡ các nước thuộc địa trong phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc.

+ Hồ Chí Minh đã nhận xét dựa vào Nhật mà đánh Pháp thì chẳng khác gì “đưa hổ của trước rước beo cửa sau”. Câu hỏi: Em hãy cho biết hình thức hoạt động của Hội Duy Tân?

Trả lời câu hỏi Hình thức hoạt động của Hội Duy Tân: – Đưa học sinh du học ở Nhật.

– Viết sách báo, tổ chức giáo dục, tuyên truyền tình cảm yêu nước trong tầng lớp thanh niên, thiếu niên và nhân dân. Câu hỏi: Trình bày những nét chính của phong trào Đông Du

Trả lời câu hỏi + Đầu năm 1905, Phan Bội Châu sang Nhật nhờ giúp khí giới, tiền bạc để đánh Pháp. Người Nhật chỉ hứa đào tạo cán bộ cho cuộc bạo động vũ trang sau này. Hội Duy Tân phát động thành viên tham gia phong trào Đông Du.

+ Lúc đầu, phong trào Đông Du hoạt động thuận lợi. Đến năm 1908 số học sinh sang Nhật có lúc lên tới 200 người, được đưa vào hai nơi để học tập: trường Chấn Võ và Đồng Văn thư viện.

+ Du học sinh Việt Nam đã phải vừa học vừa làm, nghiêm chỉnh thực hiện quy chế của trường và Hội Duy Tân. Ngoài việc học văn hoá, quân | sự, thể thao, họ còn tham gia sinh hoạt chính trị để nâng cao trình độ hiểu biết chung và củng cố thêm lòng yêu nước. Nhiều sáng tác văn thơ yêu nước và cách mạng trong phong trào Đông Du đã được chuyển về nước, có tác dụng to lớn trong việc động viên tinh thần cách mạng của nhân dân ta.

+ Đến tháng 9 – 1908, thực dân Pháp cấu kết với Nhật và yêu cầu nhà cầm quyền nước này trục xuất những người yêu nước Việt Nam. Tháng 3 – 1909, Phan Bội Châu buộc phải rời Nhật Bản. Phong trào Đông Du tan rã. Câu hỏi: Thực chất của phong trào Đông Du là gì?

Trả lời câu hỏi | Bản chất của phong trào Đông Du là phong trào yêu nước theo đường

lối bạo động, nhưng cách thức bạo động không giống như thời kì Cần Vương nữa – bạo động ở đây được triển khai trước hết bằng việc chuẩn bị lực lượng, tuyên truyền yêu nước, tính đến khả năng liên kết quốc tế chống chủ nghĩa đế quốc. – Câu hỏi: Nguyên nhân thất bại của phong trào Đông Du?

Trả lời câu hỏi | Phong trào Đông Du thất bại là do các thế lực đế quốc Nhật – Pháp cấu kết với nhau chống lại phong trào yêu nước cách mạng của nhân dân ta. Câu hỏi: Hãy rút ra bài học kinh nghiệm trước sự thất bại của * phong trào Đông Du.

| Trả lời câu hỏi Từ sự thất bại của phong trào Đông Du, ta có thể rút ra được bài học kinh nghiệm sau:

+ Chủ trương bạo động là đúng, nhưng tư tưởng cầu viện là sai.

+ Cần xây dựng thực lực trong nước, trên cơ sở thực lực mà tranh thủ sự hỗ trợ quốc tế chân chính.

  1. Đông Kinh nghĩa thực (1907) Câu hỏi: Đông Kinh nghĩa thục được thành lập như thế nào? | Do ai đứng đầu?

Trả lời câu hỏi Tháng 3-1907, Lương Văn Can, Nguyễn Quyền, Lê Đại, Vũ Hoành v.v… mở một trường học tại Hà Nội, lấy tên là Đông Kinh nghĩa thục. Câu hỏi: Đông Kinh nghĩa thục có những hoạt động như thế nào? |

Trả lời câu hỏi + Đông Kinh nghĩa thục đã vận động thực hiện cải cách văn hoá, xã – hội theo lối tư sản, mở trường học ở Hà Nội và các tỉnh Hà Đông, Sơn | Tây, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Thái Bình… dạy các môn Địa lí, Lịch sử, Khoa học thường thức.

+ Ngoài ra, Đông Kinh nghĩa thục còn tổ chức các buổi bình văn, xuất bản sách báo, diễn thuyết, tuyên truyền lòng yêu nước trong nhân dân. Câu hỏi: Tính tiến bộ của Đông Kinh nghĩa thục biểu hiện ở những điểm nào?

Trả lời câu hỏi + Đông Kinh nghĩa thực là một tổ chức cách mạng có phân công, phân nhiệm, mục đích rõ ràng, có cơ sở các địa phương.

+ Đông Kinh nghĩa thục đã nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân tộc và chí tiến thủ cho quần chúng.

+ Đông Kinh nghĩa thục đã truyền bá một nền tư tưởng học thuật mới, một nếp sống mới tiến bộ. | + Đông Kinh nghĩa thục đã có sự phối hợp hành động với các sĩ phu . đã xuất dương, hỗ trợ phong trào Đông Du và Duy Tân. | + Đông Kinh nghĩa thực chống nền giáo dục cũ với những tín điều của Hán Nho, hủ Nho mà thực dân Pháp muốn lợi dụng để ngu dân. . + Cổ vũ cái mới (học chữ Quốc ngữ và các môn khoa học thực dụng);

811 hô hào lập hội buôn, phát triển công thương nghiệp.

+ Về tư tưởng: đả phá thuyết thiên mệnh, lên án phong tục tập quán lạc hậu.

+ Tố cáo tội ác của thực dân Pháp, thức tỉnh đồng bào… Câu hỏi: Đông Kinh nghĩa thục có ảnh hưởng gì đến phong trào yêu nước chống Pháp ở nước ta?

Trả lời câu hỏi , Đông Kinh nghĩa thục tuy chỉ hoạt động trong một thời gian ngắn

nhưng đã góp phần thức tỉnh lòng yêu nước trong nhân dân, nên số học sinh đã lên tới 1.000 người. . + Các hoạt động ngoại khoá thu hút đông đảo nhân dân, có tác dụng cổ động cách mạng, phát triển văn hoá, ngôn ngữ dân tộc…. khiến thực dân Pháp lo ngại, ra lệnh đóng cửa trường và thẳng tay đàn áp. Câu hỏi: Thực chất những hoạt động trong Đông Kinh nghĩa thục | là gì?

| Trả lời câu hỏi Thực chất những hoạt động trong Đông Kinh nghĩa thục cũng vẫn là sự chuẩn bị lực lượng chống Pháp, trước hết là thông qua việc dạy chữ mà dạy người, tuyên truyền tư tưởng dân chủ tư sản, đả phá nền giáo dục lỗi thời, cổ vũ cái mới. Câu hỏi: Thái độ của thực dân Pháp đối với phong trào Đông . Kinh nghĩa thục như thế nào?

I

|

.

Trả lời câu hỏi | Hoạt động của Đông Kinh nghĩa thực khiến thực dân Pháp lo ngại. Tháng 11-1907, thực dân Pháp ra lệnh giải tán Đông Kinh nghĩa thục, tịch thu sách vở, tài liệu và đồ dùng của nhà trường, bắt giữ những người lãnh đạo phong trào như Lương Văn Can, Hoàng Tăng Bí, Vũ Hoành v.v…

  1. Cuộc vận động Duy tân và phong trào chống thuế ở Trung Ki (1908) Câu hỏi: Ai đã khởi xướng cuộc vận động Duy Tân ở Trung Kì? |

Trả lời câu hỏi Trong những năm đầu thế kỉ XX, cuộc vận động Duy Tân (theo cái mới) diễn ra sôi nổi tại Trung Kì. Lãnh đạo phong trào là Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng v,v…

Câu hỏi: Nội dung hoạt động của phong trào Duy Tân là gì?

| Trả lời câu hỏi Nội dung hoạt động của phong trào Duy Tân là: + Mở trường dạy học. + Tổ chức diễn thuyết về các đề tài sinh hoạt xã hội, tình hình thế giới.

+ Tuyên truyền đả phá các phong tục tập quán lạc hậu, đả phá mê tín dị đoan.

+ Kêu gọi mọi người đua nhau cắt tóc ngắn, mặc áo ngắn. + Đả kích quan lại xấu.

+ Cổ động việc mở mang công thương nghiệp. Câu hỏi: Cuộc vận động Duy Tân ở Trung Kì có gì giống và khác

về mục đích, nội dung và hình thức hoạt động với Đông Kinh nghĩa thục (1907)

Trả lời câu hỏi – Cuộc vận động Duy Tân ở Trung Kì do Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc | Kháng lãnh đạo có mục đích, nội dung và hình thức hoạt động giống

Đông Kinh nghĩa thục ở ngoài Bắc, nhưng phạm vi hoạt động rộng hơn I. và hình thức hoạt động phong phú hơn. Câu hỏi: Cuộc vận động Duy Tân có tác dụng như thế nào?

| Trả lời câu hỏi + Cuộc vận động Duy Tân đã nhanh chóng lan toả ảnh hưởng trong quần chúng. Đến năm 1908, dưới ảnh hưởng trực tiếp của phong trào Duy Tân, kết hợp chặt chẽ với cuộc đấu tranh đòi dân chủ của nông dân, đã làm bùng phát một phong trào chống đi phu, chống sau thuế diễn ra khắp các tỉnh Trung Kì (Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên và lan ra đến Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh).

+ Từ đấu tranh hoà bình, phong trào dần thiên về khuynh hướng bạo động. Tác động của phong trào đấu tranh của quần chúng đã làm tê liệt chính quyền của bọn thực dân phong kiến ở nông thôn.

Câu hỏi: Thực chất của cuộc nổi dậy của nhân dân Trung Kì năm 1908 là gì?

Trả lời câu hỏi + Thực chất của cuộc nổi dậy của nhân dân Trung Kì năm 1908 là một phong trào quần chúng công khai đầu tiên ở Việt Nam được dấy lên, bởi những tư tưởng dân tộc, dân quyền do các sĩ phu Duy tân đầu thế kỉ XX truyền bá.

– + Phong trào đã thể hiện rõ tinh thần và năng lực cách mạng của nông dân trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, đồng thời cũng cho thấy những hạn chế của họ khi chưa có sự lãnh đạo của một giai cấp tiên tiến. Câu hỏi: Hoàn thành bảng thống kê các phong trào yêu nước tiêu

biểu đầu thế kỉ XX theo mẫu sau:

Mục | Hình thức và nội dung Các phong trào

đích | hoạt động chủ yếu Đông du (1905) Đông Kinh nghĩa thực (1907) Cuộc vận động Duy tân Phong trào chống thuế ở | Trung Ki (1908)

Trả lời câu hỏi

Hình thức và nội dung Các phong trào Mục đích

hoạt động chủ yếu Đào tạo nhân tài cho |- Đưa học sinh sang Nhật

đất nước, chuẩn bị du học. Đông Du (1905) khởi nghĩa vũ trang. – Viết sách báo tuyên

truyền yêu nước. Nâng cao dân trí, bồi | – Mở trường học. Đông Kinh nghĩa dưỡng nhân tài.

– Diễn thuyết, bình văn, | thục (1907)

sách báo… Nâng cao dân trí. – Diễn thuyết đề tài sinh Cuộc vận động

hoạt xã hội, tình hình thế ! | Duy Tân

giới.

– Xây dựng nếp sống mới. Phong trào chống Đấu tranh chống sưu |- Khuyến khích kinh thuế ở Trung Kì | cao, thuế nặng. doanh công thương nghiệp.

(1908)

  1. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC TRONG THỜI KÌ CHIẾN TRANH | THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914 – 1918)
  2. Chính sách của thực dân Pháp ở Đông Dương trong thời chiến Câu hỏi: Trong thời gian Chiến tranh thế giới thứ nhất, thực dân | Pháp đã thi hành chính sách cai trị ở Đông Dương như thế nào?

Trả lời câu hỏi Trong thời gian Chiến tranh thế giới thứ nhất, thực dân Pháp đã thi hành chính sách cai trị:

+ Đẩy mạnh việc vơ vét sức người, sức của ở Đông Dương để phục vụ cho cuộc chiến tranh đế quốc.

+ Tăng cường bắt lính đưa sang chiến trường châu Âu. Số lính thợ. người Đông Dương cung cấp cho chiến tranh chiếm 1/4 tổng số lính thợ trong tất cả các thuộc địa của Pháp.

chiến tranh, như thầu dầu, đậu, lạc, đặc biệt là cao su. | + Khai thác hàng vạn tấn kim loại quý hiếm ở Việt Nam để phục vụ cho chiến tranh. . * + Chúng còn bắt nhân dân mua công trái để chi phí cho chiến tranh.. Câu hỏi: Nêu những mặt tích cực và tiêu cực trong các chính sách về kinh tế của Pháp?

Trả lời câu hỏi + Về tiêu cực: Pháp ra sức bóc lột lương thực, thực phẩm, tiền bạc… của nhân dân Đông Dương để ném vào cuộc chiến tranh.

+ Về tích cực: – Do bị vướng vào chiến tranh nên buộc Pháp phải nới lỏng độc quyền một số ngành sản xuất.

– Việc đầu tư của Pháp vào các cơ sở công nghiệp đã khiến cho kinh tế Việt Nam thời kì này khởi sắc.

– Nông nghiệp có những nét mới như diện tích trồng các loại cây công nghiệp, năng suất, sản lượng được nâng cao, chủng loại cây trồng thêm phong phú. Câu hỏi: Tác động của chính sách cai trị của thực dân Pháp đối với đời sống của người nông dân Việt Nam như thế nào?

Trả lời câu hỏi Việc tăng cường bắt nông dân đi lính và thu hẹp diện tích trồng lúa đã làm cho sản xuất ở nông thôn giảm sút, đời sống nông dân càng thêm khốn khổ.

Câu hỏi: Nguyên nhân dẫn tới bùng nổ những cuộc đấu tranh suốt những năm 1914 – 1918 ở Việt Nam?

Trả lời câu hỏi Các chính sách của Pháp thời kì chiến tranh đã làm cho mâu thuẫn giai cấp và dân tộc ngày càng thêm sâu sắc. Đây là nguyên nhân dẫn tới bùng nổ những cuộc đấu tranh suốt những năm 1914 – 1918 ở Việt Nam.

  1. Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước Câu hỏi: Em hãy giới thiệu đôi nét về Nguyễn Tất Thành.

Trả lời câu hỏi + Nguyễn Tất Thành sinh ngày 19-5-1890, trong một gia đình trí thức yêu nước ở xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. ” + Người sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh nước nhà bị mất vào tay . thực dân Pháp, nhiều cuộc khởi nghĩa và phong trào cách mạng nổ ra liên tục, song không đi đến thắng lợi.

– .. + Tuy khâm phục Phan Đình Phùng, Hoàng Hoa Thám, Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, nhưng Nguyễn Tất Thành không tán thành đường lối hoạt động của họ nên quyết định tìm con đường cứu nước mới cho dân tộc. . . Câu hỏi: Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước trong bối cảnh đất nước như thế nào? . –

Trả lời câu hỏi Nguyễn Tất Thành sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh nước nhà rơi vào tay thực dân Pháp. Nhiều cuộc khởi nghĩa và phong trào đấu tranh nổ ra liên tiếp nhưng đều thất bại. Đau xót trước cảnh nước mất, nhà tan; sự thất bại của các phong trào yêu nước đầu thế kỉ; sự đàn áp, bóc – lột tàn bạo của thực dân Pháp đã thôi thúc Nguyễn Tất Thành ra đi để tìm con đường cứu nước mới cho dân tộc. Câu hỏi: Hướng đi của Nguyễn Tất Thành có gì mới so với các | nhà yêu nước chống Pháp trước đó?

.. Trả lời câu hỏi + Hướng đi của Nguyễn Tất Thành khác hẳn với các nhà yêu nước trước đó.

+ Xuất phát từ lòng yêu nước và trên cơ sở rút kinh nghiệm thất bại của các thế hệ cách mạng tiền bối, năm 1911, Người đã quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước mới hữu hiệu hơn. + Nhưng khác với thế hệ thanh niên đầu thế kỉ hướng về Nhật Bản,

Nguyễn Tất Thành quyết định đi sang phương Tây, đến nước Pháp để tìm hiểu xem “nước Pháp và các nước khác làm thế nào, rồi sẽ về giúp đồng bào mình”. Câu hỏi: Động cơ nào thúc đẩy Nguyễn Tất Thành đi sang phương Tây? |

Trả lời câu hỏi. – Do sự tác động của yếu tố gia đình, quê hương và lòng yêu nước, thương dân, muốn cứu dân, cứu nước.

– Vì muốn tìm hiểu những bí mật ẩn náu đằng sau những từ Tự do, Bình đẳng, Bác ái.

Câu hỏi: Trình bày những hoạt động cứu nước của Nguyễn Tất Thành?

Trả lời câu hỏi + Ngày 5-6-1911, từ cảng Nhà Rồng (Sài Gòn), Người ra đi tìm đường cứu nước.

+ Cuộc hành trình của Người kéo dài 6 năm, qua nhiều nước ở châu Phi, châu Mỹ, châu Âu. Câu hỏi: Trình bày những hoạt động và ý nghĩa bước đầu của Nguyễn Tất Thành tại Pháp? .

| Trả lời câu hỏi : + Năm 1917, Người từ Anh trở về Pháp. . . . .

+ Tại Pháp, Người đã làm rất nhiều nghề, học tập, rèn luyện trong quần chúng lao động và giai cấp công nhân Pháp.

+ Người tham gia hoạt động trong Hội những người Việt Nam yêu nước

Pa-ri. Người viết báo, truyền đơn, tranh thủ các diễn đàn, các buổi mít | tinh để tố cáo thực dân và tuyên truyền cho cách mạng Việt Nam.

+ Sống và hoạt động trong phong trào công nhân Pháp, tiếp nhận ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga, tư tưởng của Nguyễn Tất Thành dần có những biến chuyển. . – Những hoạt động yêu nước của Người tuy mới chỉ bước đầu, nhưng là điều kiện quan trọng để Người xác định con đường cứu nước đúng cho dân tộc Việt Nam.

Phần II. Lịch sử Việt Nam từ năm 1858 đến năm 1918-Chương II. Xã hội Việt Nam từ năm 1897 đến năm 1918-Bài 30. Phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỉ XX đến năm 1918
Đánh giá bài viết