A. LÍ THUYẾT

– Nhiệt năng có thể truyền từ phần này sang phần khác của một vật, hoặc từ vật này sang vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt.

– Chất rắn, nhất là kim loại, dẫn nhiệt tốt. Chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém.

– Các vật thường nở ra (thể tích tăng) khi nhiệt độ tăng.

– Dẫn nhiệt là hình thức truyền nhiệt chủ yếu trong chất rắn.

– Môi trường chân không không dẫn nhiệt

B. HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA –

I. SỰ DẪN NHIỆT

Câu 1. Điều này chứng tỏ khi nung nóng đầu A, nhiệt lượng đã được thanh đồng truyền đi đến mọi điểm và làm cho sáp nóng lên và bị chảy ra thành chất lỏng.

Câu 2. Theo thứ tự từ A đến B: a, b, c, d và e.

Câu 3. Các định rơi theo thứ tự a, b, c và d chứng tỏ nhiệt năng được truyền từ phần nóng hơn sang phần ít nóng hơn (từ A sang B).

II. TÍNH DẪN NHIỆT CỦA CÁC CHẤT

Câu 4. Các định gắn ở đầu các thanh rơi xuống không đồng thời. Hiện tượng này chứng tỏ các thanh đồng, nhôm và thủy tinh dẫn nhiệt không giống nhau.

Câu 5. Kết quả thí nghiệm cho thấy chiếc đinh gắn ở thanh đồng rơi xuống trước, tiếp theo là định gắn ở thanh nhôm và cuối cùng là đinh gắn ở thanh thủy tinh. Như vậy, trong ba chất trên, đồng là chất dẫn nhiệt tốt nhất, kế đến là nhôm và cuối cùng là thủy tinh.

Câu 6. Khi nước ở phần trên của ống nghiệm bắt đầu sôi thì cục sáp ở đáy ống nghiệm chưa bị nóng chảy. Điều này cho thấy nước là chất dẫn nhiệt kém.

Câu 7. Khi đáy ống nghiệm đã nóng bỏng thì miếng sáp gắn ở nút ống nghiệm chưa bị nóng chảy. Điều này chứng tỏ không khí là chất dẫn nhiệt kém.

III. VẬN DỤNG

 Câu 8.

– Dùng một que sắt đưa một đầu vào bếp than đang cháy, một lúc sau cầm vào đầu còn lại ta thấy nóng tay. Thanh sắt đã dẫn nhiệt từ bếp than sang tay ta.

– Khi đun nước trong ấm, nước sẽ nóng dần lên nếu thò một ngón tay vào nước ta thấy ấm tay: Nước đã truyền nhiệt từ lửa sang tay ta.

– Nhúng một đầu chiếc thìa bằng bạc vào một cốc nước sôi ta có cảm giác tay b nóng lên: Thìa bạc đã truyền nhiệt từ nước nóng sang tay ta.

Câu 9. Nồi, xoong dùng để nấu chín thức ăn. Làm nồi xoong bằng kim loại và kim loại dẫn nhiệt tốt làm cho thức ăn nhanh chín. Bát đĩa dùng để đựng thức ăn, muốn cho thức ăn lâu bị nguội thì bát đĩa làm bằng sứ là tốt nhất vì sứ là chất dẫn nhiệt kém.

Câu 10. Tác dụng của áo trong mùa lạnh là giữ nhiệt cho cơ thể. Nếu mặc cùng một lúc nhiều áo mỏng sẽ tạo ra được các lớp không khí khác nhau giữa các lớp áo, các lớp không khí này dẫn nhiệt rất kém nên có thể giữ ấm cho cơ thể tốt hơn.

Câu 11. Về mùa đông chim thường hay đứng xù lông vì mùa đông, thời tiết lạnh, chim xù lông để tạo ra các lớp không khí dẫn nhiệt kém giữa các lông chim, điều này giúp chim được giữ ấm hơn.

Câu 12. Kim loại là chất dẫn nhiệt rất tốt. Vào những ngày trời lạnh, nhiệt độ bên ngoài thấp hơn nhiệt độ của cơ thể nên khi sờ vào kim loại, nhiệt truyền từ cơ thể sang kim loại và bị phân tán nhanh, làm cho ta có cảm giác bị lạnh đi một cách nhanh chóng. Ngược lại vào những ngày nóng, nhiệt độ của kim loại bên ngoài cao hơn nhiệt độ của cơ thể. Khi chạm vào kim loại, nhiệt lượng truyền từ kim loại sang cơ thể làm cho ta có cảm giác nóng lên.

B. HƯỚNG DẪN GIẢI SÁCH BÀI TẬP TRANG 60-61

22.1. Chọn B. Đồng, thủy tinh, nước, không khí.

22.2. Chọn C. Từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật có nhiệt độ thấp hơn.

22.3. Thủy tinh dẫn nhiệt kém nên khi rót nước sôi vào cốc dày thì lớp thủy tinh bên trong nóng lên trước và nở ra làm cho cốc vỡ. Nếu cốc có thành mỏng thì cốc nóng lên đều và không bị vỡ. Muốn cốc khỏi vỡ thì nên tráng cốc bằng một ít nước nóng trước khi rót nước sôi vào.

22.4. Trong ấm nhôm.

22.5. Vì đồng dẫn nhiệt tốt hơn gỗ. Không.

22.6. Khi thả miếng đồng được nung nóng vào nước thì các phân tử đồng sẽ truyền một phần động năng cho các phân tử nước. Kết quả là động năng của các phân tử đồng giảm còn động năng các phân tử nước tăng. Do đó đồng lạnh đi còn nước nóng lên.

22.7. Chọn A. Chất rắn.

22.8. Chọn D. Sự truyền động năng của các nguyên tử, phân tử này sang các nguyên tử, phân tử khác.

22.9. Chọn D. Hai vật có nhiệt độ khác nhau, tiếp xúc nhau.

22.10. Chọn B. Trong xốp có các khoảng không khí nên dẫn nhiệt kém.

22.11. Mùa hè ở nhiều nước châu Phi nhiệt độ ngoài trời cao hơn nhiệt độ cơ thể do đó cần mặc áo trùm kín để hạn chế sự truyền nhiệt từ không khí vào cơ thể. Ở nước ta vào mùa hè, khi nhiệt độ không khí còn thấp hơn nhiệt độ cơ thể, người ta thường mặc áo ngắn, mỏng để cơ thể dễ truyền nhiệt ra ngoài không khí.

22.12. Do mái tôn dẫn nhiệt tốt hơn mái tranh.

22.13. Vì bông, trấu, mùn cưa dẫn nhiệt kém.

22.14. Cho cát, mùn cưa vào đây mỗi ống nghiệm. Đặt mỗi ống nghiệm vào 1 cốc đựng nước nóng, 1 nhiệt kế đặt trong ống nghiệm. Quan sát số chỉ của nhiệt kế. Nếu nhiệt kế nào có cột chất lỏng dâng lên trước thì chất đó dẫn nhiệt tốt hơn.

22.15.

a) Nước trong ấm đồng sôi trước vì đồng dẫn nhiệt tốt hơn nhôm.

b) Nước ở ấm đồng nguội nhanh hơn vì đồng dẫn nhiệt tốt hơn nhôm.

D. BÀI TẬP LUYỆN TẬP

Câu 1. Trong sự dẫn nhiệt, nhiệt được truyền từ vật nào sang vật nào?

Hãy chọn câu trả lời đúng.

A. Từ vật có nhiệt năng lớn sang vật có nhiệt năng nhỏ.

B. Từ vật có khối lượng lớn sang vật có khối lượng nhỏ.

C. Từ vật có nhiệt độ cao sang vật có nhiệt độ thấp.

D. Từ vật làm bằng chất rắn sang vật làm bằng chất lỏng.

Câu 2. Trong các cách sắp xếp vật liệu dẫn nhiệt từ kém hơn đến tốt hơn sau đây, cách nào là đúng.

A. Nhôm-nước-dầu-không khí.

B. Không khí-nước-dầu-nhôm.

C. Không khí-dầu-nước-nhôm.

D. Nhôm-dầu-nước-không khí.

Câu 3. Trong các cách sắp xếp vật liệu dẫn nhiệt từ tốt hơn đến kém hơn sau đây, cách nào là đúng.

A. Đất-thủy tinh-gỗ-len.

B. Đồng-nước-len-không khí.

C. Bạc-thép-nước đá nước.

D. Cả ba câu đều đúng.

Câu 4. Tại sao xoong nồi thường làm bằng kim loại? Hãy chọn câu giải thích đúng.

A. Vì khó vỡ.

B. Vì dễ đúc thành khuôn mẫu.

C. Vì kim loại dẫn nhiệt tốt nên thức ăn mau chín.

D. Cả ba câu đều sai.

Câu 5. Tại sao bát đĩa thường làm bằng sứ? Hãy chọn câu giải thích đúng.

A. Vì sứ dẫn nhiệt kém, giữ thức ăn nóng lâu nên ăn ngon hơn, tay cầm đỡ nóng.

B. Vì sứ dẫn nhiệt tốt nên làm cho thức ăn chóng nguội, dễ ăn.

C. Vì sứ đẹp, dễ rửa.

D. Một câu giải thích khác.

Câu 6. Khi ta đun sôi hai lượng nước như nhau bằng hai cái ấm, một cái bằng nhôm, một cái bằng đất. Hỏi trong điều kiện đun sôi như nhau, nước trong ấm nào nhanh sôi hơn? Tại sao? Hãy chọn câu trả lời đúng:

A. Nước trong ấm đất nhanh sôi hơn, vì đất dẫn nhiệt kém hơn nhôm nên ấm đất truyền nhiệt ra không khí ít hơn ấm nhôm.

B. Nước trong ấm nhôm nhanh sôi hơn, vì nhôm dẫn nhiệt tốt hơn đất nên lượng nhiệt truyền từ ngọn lửa đến nước trong ấm nhôm nhanh hơn, nhiều hơn so với ấm đất.

C. Nước trong hai ấm sôi nhanh như nhau, vì điều kiện đun như nhau.

D. Cả ba câu trả lời đều sai.

Câu 7. Một chiếc thìa bằng đồng và một chiếc thìa bằng sắt, cùng nhúng vào một cốc nước nóng. Nhiệt độ cuối cùng của chúng có bằng nhau không? Tại sao? Hãy chọn câu trả lời đúng và đầy đủ nhất.

A. Có bằng nhau, vì sự truyền nhiệt chỉ dừng lại khi nhiệt độ giữa các vật bằng nhau.

B. Có bằng nhau vì chúng cũng được nhúng vào một cốc nước nóng.

C. Nhiệt độ của thìa đồng lớn hơn nhiệt độ của thìa sắt, vì đồng dẫn nhiệt tốt hơn sắt.

D. Một câu trả lời khác.

HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1. Nhiệt chỉ truyền từ vật có nhiệt độ cao sang vật có nhiệt độ thấp. Chọn C.

Câu 2. Không khí-nước-dầu-nhôm. Chọn B.

Câu 3. Cả ba câu đều đúng. Chọn D.

Câu 4. Vì kim loại dẫn nhiệt tốt nên nấu thức ăn mau chín. Chọn C.

Câu 5. Vì sứ dẫn nhiệt kém, giữ thức ăn nóng lâu hơn, ăn ngon hơn và tay cầm đỡ nóng. Chọn A.

Câu 6. Nước trong ấm nhôm nhanh sôi hơn, vì nhôm dẫn nhiệt tốt hơn đất nên lượng nhiệt truyền từ ngọn lửa đến nước trong ấm nhôm nhanh hơn. Chọn B.

Câu 7. Có bằng nhau, vì sự truyền nhiệt chỉ dừng lại khi nhiệt độ giữ các vật bằng nhau. Chọn A.

Nguồn website giaibai5s.com

Học tốt Vật lí 8 – Bài 22: Dẫn nhiệt
5 (100%) 1 vote