A. LÍ THUYẾT

– Thuật ngữ “Công cơ học” chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm vật chuyển dời.

– Công cơ học phụ thuộc hai yếu tố: lực tác dụng vào vật và quãng đường vật dịch chuyển.

– Công thức tính công cơ học khi lực F làm vật dịch chuyển một quãng đường s theo phương của lực:

Đơn vị công là jun (kí hiệu là J): 1J = 1N.1m = 1 Nm

– Ta có: A = F x s với s = v x t thì A = F x v x t

Trong đó: F là lực kéo (N)

v là vận tốc theo phương của lực (m/s)

t là thời gian tác dụng (s)

A là công (J)

+) Khi tác dụng lực vào vật, vật không chuyển dời thì lực ấy không tạo được công cơ học.

+) 1 ki-lô-jun: 1 KJ = 1000J

B. HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA

I. KHI NÀO CÓ CÔNG CƠ HỌC

Câu 1. Khi có lực tác dụng vào vật làm vật chuyển dời theo phương không vuông góc với phương của lực thì có công cơ học. Như vậy, cả hai trường hợp đều có công cơ học.

Câu 2. Chỉ có “công cơ học” khi có lực tác dụng vào vật và làm cho vật chuyển dời theo phương không vuông góc với phương của lực.

Câu 3. Các trường hợp có công cơ học là:

– Người thợ mỏ đang đẩy làm cho xe goòng chở than chuyển động.

– Máy xúc đất đang làm việc.

– Người lực sĩ đang nâng quả tạ từ thấp lên cao.

Câu 4.

1. Đầu tàu hỏa đang kéo đoàn tàu chuyển động: Lực kéo của đầu tàu thực hiện công.

2. Quả bưởi rơi từ trên cây xuống: Trọng lực thực hiện công.

3. Người công nhân dùng ròng rọc cố định kéo vật nặng lên cao: Lực kéo của người công nhân thực hiện công.

II. CÔNG THỨC TÍNH CÔNG

Câu 5. Công của lực kéo là:

A = F S = 5000 x 1000 = 5000000J = 500kJ.

Câu 6. Ta có: quả dừa có khối lượng 2kg nghĩa là lực hút của Trái Đất tác dụng lên nó là 20N.

Công của trọng lực là: A = P x h = 20 x 6 = 120J.

Câu 7. Trọng lực theo phương thẳng đứng luôn vuông góc với phương chuyển động của hòn bi nên không có công cơ học trong trường hợp đó.

C. HƯỚNG DẪN GIẢI SÁCH BÀI TẬP TRANG 37-38

13.1. Chọn B. Công ở lượt đi lớn hơn vì lực kéo ở lượt đi lớn hơn lực kéo ở lượt về.

13.2. Không. Vì theo phương chuyển động của hòn bi không có lực nào tác dụng.

Lưu ý: vào thời điểm hòn bi chuyển động chỉ có hai lực tác dụng vào nó là lực hút của Trái Đất và phản lực của mặt bàn. Hai lực này cân bằng nhau và đều vuông góc với phương chuyển động.

13.3. Thùng hàng có khối lượng là 2500kg nghĩa là nó có trọng lượng:

P = 25000N.

Công thực hiện khi nâng thùng hàng lên độ cao 12m là:

A = 25000N x 12m = 300000J = 300 kJ

13.4. Quãng đường con ngựa kéo xe đi được là:

Vận tốc chuyển động của xe là:

13.5. Ta có: 15dm3 = 0,015m3.

Lực hơi nước tác dụng lên pittông là F = p x S, trong đó S là diện tích bề mặt của pittông. Gọi H là quãng đường dịch chuyển của pittông thì thể tích của xilanh giữa hai vị trí AB và A’B’ của pittông là:

Vậy A = p x V = 6.105 x 0,015 = 9000J.

13.6. Chọn A. Một quả bưởi rơi từ cành cây xuống.

13 7. Chọn D. Jun là công của lực 1N làm dịch chuyển vật một đoạn 1m theo phương của lực.

13.8. Chọn B. 0J (Vì trọng lực có phương vuông góc với phương nằm ngang).

13.9. A = P x h = 10m x h = 10 x 20000 x 1,2 = 240000J.

13.10. M = 50kg; s = 1km.

Theo đề bài: A = 0,05Ap

Mà An = P x h = 10m x h = 10 x 50 x 1000 = 500000J

Vậy A = 0,05Ap = 25000J.

13.11.

15 phút = 1/4h.

v1 = 30km/h

v2 = 30 – 10 = 20km/h

t2 = 30 phút = 1/2h

A = ?

s1 = v1 x t1 = 30 x 1/4 = 7,5km

s2 = v2 x t2 = 20 x 1/2 = 10km

s = s1 + s2 = 17,5km = 17500m

A = F x s

= 40000 x 17500 = 700000000J

13.12. Gọi trọng lượng của mỗi người trên Trái Đất là P. Trọng lượng của người đó và bộ áo trên Mặt Trăng là:

Khi nhà du hành vũ trụ nhảy trên mặt đất: A = P x h

Khi nhà du hành vũ trụ nhảy trên Mặt Trăng:

D. BÀI TẬP LUYỆN TẬP

Câu 1. Hãy chọn trường hợp có công cơ học trong các trường hợp sau:

A. Khi có lực tác dụng vào vật mà vật không di chuyển.

B. Khi không có lực tác dụng những vật vẫn di chuyển.

C. Khi có lực tác dụng vào vật mà vật di chuyển theo phương không vuông góc với phương của lực.

D. Khi không có lực tác dụng vào vật, vật đứng yên.

Câu 2. Một nhóm học sinh đẩy một xe chở đất đi từ A đến B trên một đoạn đường bằng phẳng nằm ngang. Tới A họ đổ hết từ trên xe xuống rồi lại đẩy xe không đi theo đường cũ về A. Gọi công ở lượt đi A1, lượt về A2. So sánh A1 và A2. Câu trả lời nào sau đây là đúng.

A. A1 = A2, vì quãng đường đi là như nhau.

B. A1 > A2, vì quãng đường đi là như nhau nhưng lực kéo ở lượt đi lớn hơn lực kéo ở lượt về.

C. A1 < A2, vì lượt về xe không đi nhanh hơn.

D. A1 < A2, vì kéo xe nặng hơn nên đi chậm hơn.

Câu 3. Hãy chọn trường hợp không có công cơ học trong các trường hợp sau:

A. Một em học sinh đang học bài.

B. Một cần cẩu đang cẩu hàng lên cao.

C. Một người đang kéo gạch từ mặt đất lên cao qua một chiếc ròng rọc.

D. Một chiếc ô tô đang chuyển động đều trên đường.

Câu 4. Trường hợp nào dưới đây có công cơ học. Hãy chọn câu đúng.

A. Viên đạn bay ra khỏi nòng súng.

B. Hàng trượt từ trên xe tải xuống đất theo mặt phẳng nghiêng.

C. Nước chảy từ trên thác xuống.

D. Cả ba trường hợp trên đều có công cơ học.

Câu 5. Một xe ô tô đang chuyển động đều với lực kéo 2000N. Hỏi công của lực kéo nhận giá trị nào trong các giá trị sau đây khi ô tô đi được 2km.

A. A = 4000J.

B. A = 4000kJ.

C. A = 1000J.

A = 40kJ.

HƯỚNG DẪN GIẢI 

Câu 1. Khi có lực tác dụng vào vật mà vật di chuyển theo phương không vuông góc với phương của lực thì cũng có công cơ học. Chọn C.

Câu 2. A1 > A2, vì quãng đường là như nhau nhưng lực kéo ở lượt đi lớn hơn lực kéo ở lượt về là đúng. Chọn B.

Câu 3. Một em học sinh đang học bài thì không có công cơ học. Chọn A.

Câu 4. Cả ba trường hợp trên đều có công cơ học. Chọn D.

Câu 5. Lực kéo F = 2000N, quãng đường s = 2km = 2000m.

Công A = F x s = 2000 x 2000 = 4000000(J) = 4000kJ. Chọn B .

Nguồn website giaibai5s.com

Học tốt Vật lí 8 – Bài 13: Công cơ học
5 (100%) 2 votes