* Hướng dẫn làm bài tập

1. Đọc bài văn sau (Con tê tê – SGK trang 139) và trả lời câu hỏi:

a) Phân đoạn bài văn trên và nêu nội dung chính từng đoạn:

Bài văn Con tê tê chia làm 6 đoạn và nội dung chính từng đoạn như sau:

– Đoạn 1: Từ đầu đến đào thùng núi: Giới thiệu chung về con tê tê.

– Đoạn 2: Tiếp… đến mút chỏm đuôi: Miêu tả bộ vẩy con tê tê.

– Đoạn 3: Tiếp… đến kì hết mới thôi: Miêu tả miệng, hàm, lưỡi con tê tê và cách săn mồi của nó.

– Đoạn 4: Tiếp đến trong lòng đất: Miêu tả chân, bộ móng và cách đào đất của con tê tê..

– Đoạn 5: Tiếp… đến ngoài miệng lỗ: Miêu tả nhược điểm của tê tê.

– Đoạn 6: Đoạn còn lại: Nêu ích lợi và việc bảo vệ con tê tê.

b) Tác giả chú ý đến đặc điểm nào khi miêu tả hình dáng bên ngoài của con tê tê?

Khi miêu tả hình dáng bên ngoài của con tê tê, tác giả đã chú ý đến đặc điểm bộ vẩy của tê tê và có cách so sánh rất đặc biệt: Giống như vẩy cá gáy, nhưng cứng và dày hơn nhiều. Bộ vảy như một bộ giáp sắt.

c) Những chi tiết cho thấy tác giả quan sát hoạt động của con tê tê rất tỉ mỉ và chọn lọc được nhiều đặc điểm lí thú:

– Cách tê tê bắt mồi (bắt kiến):

Nó thè cái lưỡi dài, nhỏ như chiếc đũa, xẻ làm ba nhánh, đục thủng tổ kiến rồi thì lười vào sâu bên trong. Đợi kiến bâu kín lưỡi, tê tê rụt lưỡi vào mõn, tóp tép nhai cả lũ kiến xấu số.

– Cách tê tê đào đất:

Nó dũi đầu xuống đào nhanh như một cái này, chỉ cần chừng nửa phút đã ngập nửa thân mình nó. Khi ấy dù có ba người lực lưỡng tín lấy đuôi nó kéo ngược cũng không ra. Trong chớp nhoáng, tê tê đã ẩn mình trong lòng đất.

2. Quan sát ngoại hình của một con vật mà em yêu thích và viết một đoạn văn miêu tả ngoại hình của con vật đó.

Bài tham khảo 1.

Tả về đôi mắt và cái mũi của con mèo.

Hai mắt mèo tròn và quặc như đôi hòn bi ve để dưới ánh mặt trời. Hắn không có môi song hắn có cái mùi đo đỏ đẹp như cặp môi son hồng của một cô gái mười tám đương thì. Đàn bà thì không ưa cái mũi đỏ ấy. Người ta bảo mèo mũi đó là hay ăn vụng.

(Tô Hoài) 

Bài tham khảo 2

Miêu tả con gà trống.

Một con gà trống ở phía nhà bếp nối gáy. Tiếng nó lành lạnh. Tôi biết đó là con g:à của anh Bốn Linh. Con gà này có bộ lông mà tía, cô bạch, màu hạt dâu. Tiếng nó dõng dạc nhất xóm. Nó thường làm tôi chú ý. Nó nhón chân, bước từng bước đi vệ, ngực ưỡn ra đằng trước. Nó có gan nhảy lên lưng trâu Binh, vỗ cánh phành phạch rồi gáy như thét vào tai trâu…

(Võ Quảng)

3. Quan sát hoạt động của một con vật mà em yêu thích và viết một đoạn văn miêu tả hoạt động của con vật đó.

Bài tham khảo

Quan sát và tả hoạt động của chú mèo.

Chú mèo của tôi rất thích nằm sưởi nắng, mỗi khi nằm nghỉ ngơi chú: thường dùng chiếc lưỡi bé nhỏ của mình liếm láp bộ lông bóng mượt. Chú bắt chuột cũng rất giỏi. Mặc dù có lúc chú đang ngủ, nhưng chỉ cần nghe thấy tiếng “chít… chít…” chú giật mình tỉnh dậy, lục lọi tìm kiếm khắp nơi trong nhà. Ô, một con chuột! Chú nấp vào một xó, ngồi thu người lại, chăm chủ quan sát con chuột đang mon men đến đĩa thức ăn đặt trên bàn. Thoắt một cái, “chết” con chuột đã nằm gọn trong những chiếc móng vuốt sắc nhọn của chú và những tiếng “gừ” “gừ” trong cổ được phát ra…