* Hướng dẫn làm bài tập
I. Nhận xét
1. Tìm những câu có chứa dấu gạch ngang (dấu –) trong các đoạn văn sau (SGK trang 45):
- Những câu có chứa dấu gạch ngang (dấu -) trong đoạn a:
– Cháu con ai?
– Thưa ông, cháu là con ông Thư.
- Câu có chứa dấu gạch ngang (dấu –) trong đoạn b:
Cái đuôi dài – bộ phận khỏe nhất của con vật kinh khủng dùng để tấn công – đã bị trói xếp vào bên mạng sườn.
- Những câu có chứa dấu gạch ngang (dấu -) trong đoạn c:
– Trước khi bật quạt, đặt quạt nơi chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với nền.
– Khi điện đã vào quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt thông quay được sẽ làm nóng chảy cuộn dây trong quạt.
– Hằng năm, tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của quạt, nhưng không nên tra quá nhiều, vì dầu mỡ sẽ chảy vào trong làm hỏng dây bên trong quạt.
– Khi không dùng, cất quạt vào nơi khô, mát, sạch sẽ, ít bụi bặm.
2. Theo em trong mỗi đoạn văn trên, dấu gạch ngang có tác dụng:
– Đoạn : Các dấu gạch ngang có tác dụng đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật đông khách và cậu bé) trong đoạn đối thoại.
– Đoạn b: Dấu gạch ngang có tác dụng đánh dấu phần chú giải (về cái đuôi dài của con cá sấu) trong câu văn.
– Đoạn c: Các dấu gạch ngang có tác dụng liệt kê các biện pháp cần thiết để sử dụng và bảo quản quạt điện được an toàn, bền lâu.
II. Ghi nhớ (Đọc SGK).
III. Luyện tập
1. Tìm dấu gạch ngang có trong mẩu chuyện dưới đây (chuyện Quà tặng cha – SGK trang 46) và nêu tác dụng của mỗi dấu.
- Các dấu gạch ngang có trong mẩu chuyện Quà tặng cha:
– Câu 1: Một bữa Pa-xcan đi đâu về khuya, thấy bố mình – một viên chức tài chính – Uẫn cặm cụi trước bàn làm việc.
– Câu 2: “Những dãy tính cộng với hàng ngàn con số, một công việc buồn tẻ làm sao!” – Pa-xcan nghĩ thầm.
– Câu 3: – “Con hi vọng món quà nhỏ này có thể làm bố bớt nhức đầu vì những con tính” – Pa-xcan nói.
- Tác dụng của dấu gạch ngang: .
– Câu 1: Dấu gạch ngang đánh dấu phần chú thích trong câu (bố Pa-xcan là một viên chức tài chính).
– Câu 2: Dấu gạch ngang đánh dấu phần chú thích trong câu (đấy là ý nghĩ của Pa-xcan).
– Câu 3: Dấu gạch ngang thứ nhất đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của Pa-xcan. Dấu gạch ngang thứ hai đánh dấu phần chú thích (đây là lời Pa-xcan nói với bố).
2. Viết đoạn văn kể lại một cuộc nói chuyện giữa bố hoặc mẹ với em về tình hình học tập của em trong tuần qua, trong đó có dùng dấu gạch ngang để đánh dấu các câu đối thoại và đánh dấu phần chú thích.
Đoạn văn tham khảo Như thường lệ, cứ vào buổi tối thứ bảy, gia đình tôi lại có dịp sinh hoạt đầm ấm bên nhau. Hôm nay cũng vậy, đầu tiên, bố tôi hỏi:
– Con trai của ba, trong tuần qua, con học thế nào? Có thành tích gì không?
Tôi vội vàng trả lời:
– Thưa ba, tuần qua con được đến 4 điểm 10 cơ đấy! – Thế ư? – Ba tôi vừa ngạc nhiên vừa mừng rỡ thốt lên.
Tôi thong thả nói:
– Đó là môn Toán con lên chữa bài, môn Luyện từ và câu, môn Vẽ và trả bài tập làm văn viết ba ạ.
Bố tôi nói tiếp:
– Thế thì ngày mai chủ nhật, ba sẽ thưởng cho con một chuyến đi chơi ở Suối Tiên, con đồng ý không?
Tôi thích chí cười tít cả mắt.
Nguồn website giaibai5s.com