* Hướng dẫn làm bài tập
I. Nhận xét
1. Trong các câu in nghiêng dưới đây (SGK), từ nào lặp lại từ đã dùng ở câu trước?
Đền Thượng nằm chót vót trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Trước đền, những khóm hải đường đâm bông rực đỏ, những cánh bướm nhiều màu sắc bay dập dờn như đang múa quạt xòe hoa.
Từ đền lặp lại từ đã dùng ở câu trước.
2. Nếu ta thay từ được dùng lặp lại bằng một trong các từ nhà, chùa, trường, lớp thì hai câu trên có còn gắn bó với nhau không?
Nếu ta thay từ đền bằng một trong các từ: nhà, chùa, trường, lớp ta có hai câu văn sau:
Đền Thượng nằm chót vót trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Trước nhà (chùa, trường, lớp) những khóm hải đường đâm bông rực đỏ, những cánh bướm nhiều màu sắc bay dập dờn như đang múa quạt xòe hoa.
Như vậy, nếu ta thay từ đền bằng một trong các từ: nhà, chùa, trường, lớp thì nội dung hai câu văn không còn ăn nhập với nhau vì . mỗi câu nói đến một sự vật khác nhau. Câu 1 nói về đền Hùng, còn câu 2 lại nói về ngôi nhà, ngôi chùa hoặc trường, lớp.
3. Việc lặp lại từ trong trường hợp này có tác dụng gì?
Việc lặp lại từ đền trong trường hợp này có tác dụng giúp ta nhận ra sự liên kết chặt chẽ về nội dung giữa hai câu văn.
II. Ghi nhớ: (Đọc SGK)
Ill. Luyện tập
1. Tìm những từ ngữ được lặp lại để liên kết câu.
Những từ ngữ được lặp lại trong hai đoạn văn:
a) Niềm tự hào chính đáng của chúng ta trong nền văn hóa Đông Sơn chính là bộ sưu tập trống đồng hết sức phong phú. Trống đồng Đông Sơn đa dạng không chỉ về hình dáng, kích thước mà cả về cách trang trí, sắp xếp hoa văn.
Trong đoạn văn trên, từ trống đồng và Đông Sơn được dùng lặp lại để liên kết câu.
b) Trong một sáng đào công sự, lưỡi xẻng của anh chiến sĩ xúc lên một mảnh đồ gốm có nét hoa văn màu nâu và xanh, hình đuôi rồng. Anh chiến sĩ quả quyết rằng những nét hoa văn này y như hoa văn trên hũ rượu thờ ở đình làng anh.
Trong đoạn văn trên, cụm từ anh chiến sĩ và nét hoa văn được dùng lặp lại để liên kết câu.
2. Chọn từ ngữ trong ngoặc đơn (cá song, tôm, thuyền, cá chim, chợ) thích hợp với mỗi ô trống để các câu, các đoạn được liên kết với nhau.
Đoạn văn đã hoàn thành việc chọn các từ ngữ thích hợp:
Dọc theo bờ vịnh Hạ Long, trên bến Đoan, bến Tàu hay cảng Mới, những đoàn thuyền đánh cá rẽ màn sương bạc nối đuôi nhau cập bến, những cánh buồm ướt át như cánh chim trong mưa. Thuyền lưới mui bằng. Thuyền giã đôi mui cong. Thuyền khu Bốn buồm chữ nhật. Thuyền Vạn Ninh buồm cánh én. Thuyền nào cũng tôm cá đầy khoang. Người ta khiêng từng sọt cá nặng tươi roi rói lên chợ.
Chợ Hòn Gai buổi sáng la liệt tôm cá. Những con cá song khỏe, vớt lên hàng giờ vẫn giãy đành đạch, vảy xám hoa đen lốm đốm. Những con cá chim mình dẹt như hình con chim lúc sải cánh bay, thịt ngon vào loại nhất nhì. Những con cá nhụ béo núc, trắng lốp, bóng mượt như được quét một lớp mỡ ngoài vậy. Những con tôm tròn, thịt căng lên từng ngần như cổ tay của trẻ lên ba, da xanh ánh, hàng chân choi choi như muốn bơi.
Theo Thi Sảnh
Nguồn website giaibai5s.com