1. KIẾN THỨC CƠ BẢN 
2. Số gần đúng

Trong đo đạc, tính toán, ta thường chỉ nhận được các số gần đúng. 2. Sai số tuyệt đối

Nếu a là số gần đúng của a thì đa = a – a được gọi là sai số tuyệt đối của số gần đúng a. 3. Độ chính xác của một số gần đúng.

Nếu đa = a – a < h thì h < a < a < b hay a – h < a < a + h

Ta nói: a là số gần đúng của a với độ chính xác h, và viết: a = a + h 4. Sai số tương đối

Tỉ số 6, = 2a được gọi là sai số tương đối của số gần đúng a.

5. Chữ số đáng tin (chữ số chắc)

Chữ số k của số gần đúng a được gọi là chữ số đáng tin (hay chữ số . chắc) nếu sai số tuyệt đối đa không vượt quá một đơn vị của hàng có chữ số k đó. | Chú ý: Nếu k là chữ số đáng tin thì tất cả các chữ số đứng bên trái của nó cũng là chữ số đáng tin. 6. Cách viết chuẩn của chữ số gần đúng. (SGK)

BÀI TẬP 1. Biết 3/5 = 1,709975947… Viết gần đúng 35 theo nguyên tắc làm tròn với hai, ba, bốn chữ số thập phân và ước lượng sai số tuyệt đối.

“

“

–

1,71

—

Giải Số gần đúng | Sai số tuyệt đối | Ước lượng 1,71 – 1,70

0,01 1,710 11,710 – 1,709 0,001 1,7100 | 1, 7100 – 1,70991 | 0,0001

– 2. Chiều dài một cái cầu đo được là: l = 1745,25 + 0,01 m. Hãy viết số quy tròn của số gần đúng 1745,25

Giải Số quy tròn của 1745,25 là 1745,3

(* Bỏ chữ số thập phân cuối cùng

* Cộng thêm 1 vào chữ số thập phân thứ nhất ) 3. a) Cho giá trị gần đúng của T là a = 3,141592653589 với độ chính xác. là 10-10. Hãy viết số quy tròn của a

1. b) Cho b = 3,14 và c = 3,1416 là những số gần đúng của T. Hãy ước lượng sai số tuyệt đối của b và c.

Giải ” a) Bỏ chữ số 5 ngay phía sau chữ số 3, rồi cộng thêm 1 vào chữ số 3 đó, ta được số quy tròn là: 3,141592654 | b) Viết b = 3,14, ta có sai số tuyệt đối không quá 0,002.

Viết c = 3,1416, ta có sai số không quá 0,000 4. Thực hiện các phép tính sau trên máy tính bỏ túi.

37. a) 37.414 với 4 chữ số ở phần thập phân ; b) W/15.123 với 4 chữ số ở phần thập phân.

Hướng dẫn câu a). Nếu dùng máy tính CASIO fx-500MS, ta làm như sau:

Ấn [ 3 ] [7][ ][ [14] =] Ấn liên tiếp phím [MODE cho đến khi màn hình hiện ra

Fix Sci Norm

1 . 2 3 Ấn [1] để chọn chế độ hiển thị kết quả dưới dạng thông thường. Ấn [ 4 ] để lấy 4 chữ số ở phần thập phân. Kết quả hiện ra là 8183,0047.

Giải

1. a) Án (3) AD0040

ra

Ấn liên tiếp [MODE]cho đến khi màn hình hiện ra

Fix Sci Norm i 2 3

ra

để chọn chế độ hiện thị kết quả dưới dạng thông thường Ấn [ 4 ]để lấy 4 chữ số ở phần thập phân

Kết quả hiện ra là 8183,0047 b) Ấn SHIFT V 1 5 ] [1] 2 A 4 E Ấn liên tiếp [MODE cho đến khi màn hình hiện ra

Fix Sci Norm

1 2 3 Ấn [1] rồi [ 4 ] để lấy bốn chữ số ở phần thập phân

Kết quả hiện ra là 51139,3736 5. Thực hiện các phép tính sau trên máy tính bỏ túi sao cho kết quả có

dạng a.10″… a) 3217:13 với kết quả có 6 chữ số thập phân ; b) (342 + /37): 14° với kết quả có 7 chữ số thập phân ; . . c) [1,233* + 3-42 với kết quả có 5 chữ số thập phân. Hướng dẫn câu a). Nếu dùng máy tính CASIO fx-500MS ta làm như sau: Ấn | 3 SHIFT V 217 13 6E Ấn liên tiếp phím MODE cho đến khi màn hình hiện ra

Fix Sci Norm

1 2 Ấn liên tiếp [ 2 ][ 6 để lấy 6 chữ số thập phân. Kết quả hiện ra là 1,61846.10^.

Giải a) Ấn [ 3 ] SHIFT[WT[ 2 ][1][ 7 [1] [3] [ ] =

Ấn liên tiếp [MODE]để màn hình hiện ra

29

3

1 . 2 . 3 Ấn 2 ] để chọn chế độ hiển thị kết quả dưới dạng khoa học (a.10″)

ấy 6 chữ số thập phân Kết quả hiện ra là 1,61846.10^. b) Ấn 1 SHIFT V 42 R 5 SHIFT V 37 D

14 A60 Ấn liên tiếp [MODE] để màn hình hiện ra

Fix Sci Norm

1 2 3 Ấn [ 2 rồi 7 ]để lấy 7 chữ số thập phân

Kết quả hiện ra là 1,029138.10^ fic) Ấn [G[][1] [23] LA | 5) + SHIFT [8] – [42]D]

га

Ấn liên tiếp MODE]để màn hình hiện ra

Fix Sci Norm i :

23 Ấn [ 2 ]rồi ( 5 ]để lấy 5 chữ số thập phân Kết quả hiện ra là -2,3997.10?