I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

Chỉ số thông minh, hay IQ (viết tắt của Intelligence Quotient trong tiếng Anh), thường được cho là có liên quan đến sự thành công trong học tập, trong công việc. Những nghiên cứu gần đây cho thấy có sự liên quan giữa IQ và sức khỏe, tuổi thọ (những người thông minh thường có nhiều kiến thức hơn trong việc chăm sóc bản thân và cả số lượng từ mà người đó sa dụng…

Vai trò của di truyền và môi trường tác động lên trí thông minh là một đề tài nghiên cứu từ rất lâu. Khả năng kế thừa của một gen từ thế hệ trước sang thế hệ sau được biểu diễn bằng một số trong khoảng từ 10 đến 1, gọi là hệ số di truyền. Nói một cách khác, hệ số di truyền là phần trăm khả năng di truyền cho đời sau của một gen… Cho đến gần đây, hệ số di truyền hầu hết chỉ được nghiên cứu ở trẻ em và người ta cho rằng hệ số di truyền trung bình là 0,5. Điều này cho thấy một nửa số gen của số trẻ được nghiên cứu là gen đã biến dị. Phần còn lại được giải thích rằng do tính toán sai hay do yếu tố môi trường. Con số 0,5 cho thấy trí thông minh một phần là do thừa kế từ cha mẹ. Nghiên cứu ở người lớn tuy vẫn chi ở những mức rất sơ khai nhưng cũng có những kết quả rất thú vị: hệ số di truyền có thể lên đến 0,8.

Yếu tố môi trường đóng vai trò rất lớn trong nhiệm vụ xác định trí thông minh trong một số trường hợp. Một chế độ dinh dưỡng hợp lí trong lúc nhỏ được cho là rất quan trọng, sự dinh dưỡng kém có thể làm suy giảm trí thông minh. Một số nghiên cứu khác về yếu tố môi trường còn cho rằng thai phụ trước khi sinh hay cho con bú nếu tiếp xúc với những loại độc tố hay thiếu các vitamin và muối khoáng quan trọng có thể ảnh hưởng đến IQ chia đưa bé. Trong xã hội đã phát triển, môi trường trong gia đình có thể tạo ra 25% sự khác biệt Tuy nhiên, khi lớn lên, điều này hầu như biến mất.

(Dân theo http://www. wikipedia.org) 

Câu 1 Xác định nội dung chính của đoạn trích. 

Câu 2 Theo tác giả, chỉ số thông minh được cho là có liên quan đến điều gì? 

Câu 3 Anh/ Chị hiểu như thế nào về ý kiến sau khi nói về chỉ số IQ của con người: “Trong xã hội đã phát triển, môi trường trong gia đình có thể tạo ra 25% sự khác biệt. Tuy nhiên, khi lớn lên, điều này hầu như biến mất.”? 

Câu 4 Anh Chị thấy thông tin nào trong đoạn trích có ý nghĩa với cuộc sống của bản thân mình? Vì sao?

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm)

Từ nội dung của đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh chị có suy nghĩ gì về câu nói của Thomas Edison: “Trong thành công của tôi có 99% là mồ hôi và nước mắt, chỉ có 1% là do trời phú”? (Trình bày trong 01 đoạn văn khoảng 200 chữ.) 

Câu 2 (5,0 điểm)

“Phong cách là những nét riêng biệt, độc đáo của một tác gia trong quá trình nhận thức và phản ánh cuộc sống, những nét độc đáo ấy thể hiện trong tất cả các yếu tố nội dung và hình thức của từng tác phẩm cụ thể”.

(Ngữ văn 12, tập một, Sđd, tr. 181)

Anh/ Chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.

GỢI Ý VÀ HƯỚNG DẪN

I. ĐỌC HIỂU 

Câu 1 Đoạn trích đề cập đến chỉ số thông minh (IQ) và sự liên quan giữa chỉ số thông minh với các yếu tố khác của cuộc sống con người.

Câu 2 Theo tác giả đoạn trích, chỉ số thông minh của con người được cho là có liên quan đến sự thành công trong học tập, trong công việc, sức khỏe, tuổi thọ và số lượng từ mà con người sử dụng.

Câu 3 Ý kiến: “Trong xã hội đã phát triển, môi trường trong gia đình có thể tạo ra 25% sự khác biệt. Tuy nhiên, khi lớn lên, điều này hầu như biến mất.” cho thấy yếu tố môi trường gia đình có tác động lớn đến IQ của con người khi còn nhỏ và dần dần không còn có ý nghĩa nữa khi con người trưởng thành.

Câu 4 HS chọn một thông tin mà mình thấy có ý nghĩa đối với cuộc sống của bản thân và giải thích lí do vì sao lại chọn thông tin ấy.

II. LÀM VĂN

Câu 1 HS cần nhận thấy trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu, chỉ số IQ của con người được cho là có liên quan đến sự thành công trong học tập, trong công việc. Chỉ số IQ của con người một phần là do thừa kế từ cha mẹ – đây là yếu tố “trời phú” theo cách nói của Thomas Edison. Tuy nhiên, cũng theo Thomas Edison, vai trò của yếu tố “trời phú” ấy chỉ là rất nhỏ (1%), yếu tố có vai trò quyết định trong việc làm nên “thành công” của ông là “mồ hôi và nước mắt” – tức là công sức mà ông bỏ ra (99%).

Từ nội dung trên, liên hệ với thực tế, HS viết 01 đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ), theo một trong các cách diễn dịch, quy nạp hoặc tông – phân – hợp…. sử dụng một trong các thao tác lập luận giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận, bác bỏ… hoặc kết hợp các thao tác này; lí lẽ và dẫn chứng hợp lí, đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu… để bày tỏ sự đồng tình, phản đối hoặc vừa đồng tình vừa phản đối ý kiến của Thomas Edison.

Câu 2 HS có thể chọn tác phẩm của các nhà văn, nhà thơ có phong cách nổi bật như Quang Dũng (với bài Tây Tiến), Tố Hữu (với đoạn trích Việt Bắc), Nguyễn Tuân (với đoạn trích Người lái đò Sông Đà),… để làm sáng tỏ ý kiến: “Phong cách là những nét riêng biệt, độc đáo của một tác gia trong quá trình nhận thức và phản ánh cuộc sống, những nét độc đáo ấy thể hiện trong tất cả các yếu tố nội dung và hình thức của từng tác phẩm cụ thể”.

Tham khảo gợi ý sau:

– Giải thích ý kiến: Phong cách là cá tính sáng tạo, là dấu ấn riêng của nhà văn khiến người ta có thể nhận ra, phân biệt người này với người khác. Nó biểu hiện ở cách khám phá và cách thể hiện riêng của nhà văn về đời sống.

– Giới thiệu phong cách của một số nhà văn, nhà thơ tiêu biểu (theo gợi ý trên).

Ví dụ:

+ Phong cách đậm đà tính dân tộc của nhà thơ Tố Hữu được thể hiện rất rõ trong đoạn trích Việt Bắc với nhiều biểu hiện như: nội dung nói về nghĩa tình chung thủy; thể thơ lục bát truyền thống, kiểu kết cấu đối đáp và cách sử dụng từ xưng hô mình – ta của ca dao, dân ca…

+ Phong cách đậm chất sử thi được thể hiện rõ trong tác phẩm Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành từ đề tài viết về cuộc chiến tranh giải phóng đến cách xây dựng nhân vật, cách miêu tả rừng xà nu tầng tầng lớp lớp; từ ngôn ngữ đến các chi tiết, hành động của các nhân vật trong thiên truyện đều nhằm làm nổi bật cảm hứng ngợi ca những con người Tây Nguyên bất khuất.

– Phân tích phong cách của một nhà văn, nhà thơ qua một tác phẩm cụ thể.

– Nhận xét, đánh giá: Phong cách làm nên tên tuổi, vị trí của nhột nhà văn nhà thơ. Một nền văn học có nhiều phong cách nghệ thuật nổi bật là một nền văn học lớn, có giá trị.

Nguồn website giaibai5s.com