DÀN Ý

A. Mở bài 

Giới thiệu về hai tác phẩm hai tác giả.

B. Thân bài. Cần đảm bảo các ý sau:

– Ý 1: Giới thiệu chung

– Về đề tài: Dân tộc ta đứng lên tiến hành hai cuộc chiến tranh cách mạng oanh liệt chống Pháp và chống Mỹ. Lẽ tất nhiên, ở đất nước hơn ba mươi năm chưa rời tay súng, hình ảnh anh bộ đội Cụ Hồ là hình ảnh con người đẹp nhất, sinh động nhất trong văn thơ và là niềm tự hào lớn của dân tộc.

– Về hai tác phẩm: Cùng với nhiều bài thơ khác, bài thơ Đồng chí sáng tác vào đầu năm 1948 khi tác giả Chính Hữu chiến đấu trong chiến dịch Việt Bắc, bài thơ Tiểu đội xe không kính sáng tác năm 1969, khi tác giả Phạm Tiến Duật tham gia hoạt động ở tuyến đường Trường Sơn đã khắc họa thành công hình tượng người lính.

– Về luận đề: hình tượng anh bộ đội được khắc họa trong hai bài thơ đã lưu giữ trong văn chương Việt Nam gương mặt đẹp, đáng yêu của người lính trong hai thời kỳ lịch sử.

– Ý 2: Phân tích

1. Những điểm chung: Đây là người lính của nhân dân nên họ cùng mang những vẻ đẹp chung:

– Yêu nước, yêu quê hương, yêu đồng chí: 

+ Có thể phân tích các câu thơ: “Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính” Đồng chí và “Xe vẫn chạy vì miền nam phía trước” Bài thơ về tiểu đội xe không kính.

+ Có thể phân tích cử chỉ nắm tay chất chứa bao tình cảm không lời trong cả hai bài thơ thể hiện sự gắn bó đồng chí.

– Vượt qua mọi khó khăn gian khổ để quyết tâm tiêu diệt giặc hoàn thành nhiệm vụ:

+ Tất cả những khó khăn gian khổ, thử thách được tái hiện bằng những chi tiết hết sức chân thật, không né tránh trong cả hai bài thơ…

+ Thế mà các chiến sĩ đều có một tư thế kiên cường chờ giặc tới, ung dung nhìn thẳng.

– Lạc quan tin tưởng: Cả hai bài thơ đều thể hiện tinh thần lạc quan của người lính. Từ “miệng cười buốt giá” của anh bộ đội kháng chiến chống Pháp đến “nhìn nhau mặt lấm cười ha” ha của anh lính lái xe thời chống Mỹ đều thể hiện tinh thần lạc quan, khí phách anh hùng.

2. Những điểm riêng khác nhau 

– Bài thơ Đồng chí của Chính Hữu khắc họa hình ảnh người lính nông dân thời kỳ đầu cuộc kháng chiến chống Pháp với vẻ đẹp giản dị, mộc mạc mà sâu sắc. Tình đồng chí thiêng liêng hòa quyện với tình yêu nước khi lý tưởng chiến đấu đã rực sáng trong tâm hồn.

“Súng bên súng đầu sát bên đầu           
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ
Đồng chí!”                                         

– Bài thơ Tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật thể hiện người lính lái xe trong cuộc kháng chiến chống Mỹ với vẻ đẹp trẻ trung, ngang tàng. Đây là thế hệ những người lính có học vấn, có bản lĩnh chiến đấu, có tâm hồn nhạy cảm, có tính cách riêng mang chất lính đáng yêu. Họ tất cả vì miền Nam ruột thịt với trái tim yêu nước cháy bỏng.

Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước 
Chỉ cần trong xe có một trái tim.       

C. Kết luận: Đánh giá chung

– Hình tượng người lính dù ở thời kỳ kháng chiến chống Pháp hay kháng chiến chống Mỹ đều mang phẩm chất cao đẹp của anh bộ đội Cụ Hồ. Thời đại đã cung cấp cho các nhà thơ những nguyên mẫu đẹp đẽ để họ tạo nên những hình tượng làm xúc động lòng người.

– Viết về những người lính, các nhà thơ nói về chính mình và những người đồng đội của mình. Vì thế, hình tượng người lính hiện lên chân thật và sinh động.