DÀN Ý

A. Mở bài: 

– Giới thiệu Nguyễn Thành Long là một cây bút chuyên viết truyện ngắn.

– Giới thiệu nhận xét của Tô Hoài…

– Nhận xét ấy đúng với Lặng lẽ Sa Pa – một truyện ngắn hay được nhà văn viết 1970 trong giai đoạn xây dựng chủ nghĩa xã hội và chống chiến tranh phá hoại của giặc Mĩ trên miền Bắc nước ta.

B. Thân bài:

1. Giá trị hiện thực: Lặng lẽ Sa Pa như một trang đời, một mảng, một nét của cuộc sống chắt lọc ra.

a. Trong truyện ta bắt gặp một trang đời, một mảng hoặc một nét của cuộc sống của miền Bắc trong giai đoạn xây dựng xã hội chủ nghĩa và chống chiến tranh phá hoại của giặc Mĩ.

– Anh thanh niên, cô kĩ sư trẻ, ông hoạ sĩ già, người lái xe hiếu khách, ông kĩ sư vườn rau, một đồng chí nghiên cứu khoa  học (tuy không phản ánh hết nhưng đã vẽ lên một bức tranh về hiện thực cuộc sống lúc bấy giờ). 

– Đây chính là một trong biết bao con người của miền Bắc luôn khát khao cống hiến, mỗi người một công việc riêng nhưng bằng những tình yêu công việc, tình yêu đất nước, con người họ luôn hoàn thành nhiệm vụ của mình. Họ chính là hình ảnh của người dân miền Bắc đang hăng say lao động để xây dựng chủ nghĩa xã hội chống lại kẻ thù đế quốc.

– Qua những nhân vật ấy Nguyễn Thành Long đã đưa vào Lặng lẽ Sa Pa những trang đời khác nhau hay đó chính là một mảng, một nét đẹp của cuộc sống.

b. Tất cả đều được chắt lọc từ cuộc sống, vừa tinh tế vừa đẹp – – Những nhân vật trên có tâm hồn của những con người thật đáng trân trọng (anh thanh niên, kĩ sư trồng rau, kĩ sư sét, ông hoạ sĩ già).

Ví dụ: “Hình ảnh người con gái nhỏ nhẹ e lệ đứng trước các luống rau không cần hái hoa nữa, ôm nguyên bó hoa trong tay, lắng tai nghe. Vị hoạ sĩ đã bắt gặp một điều thật ra ông đã ao ước được biết, một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác, một nét mới đủ là giá trị của một chuyến đi dài. Hoặc “trao một cái bắt tay như trao một cái gì…” 

=> Đó là một vài nét chấm phá của cảnh sắc thiên nhiên:

“Lúc bấy giờ nắng đã mạ bạc cả con đèo, đốt cháy rừng cây hừng hực như một bó đuốc lớn. Nắng chiếu làm cho bó hoa càng thêm rực rỡ và làm cho cô gái càng thêm rực rỡ theo”.

2. Ý nghĩa giáo dục:  Lặng lẽ Sa Pa gửi đến những nhận xét nho nhỏ, như nhắc khẽ người đọc.

a. Đó là những nhận xét được rút ra từ những sự việc, những cảnh đời đã trải qua trong cuộc sống. 

– Lời hoạ sĩ nói với cô kĩ sư:

1. “Đối với người nghệ sĩ trong cuộc đời, có hai hồi thích nhất: đó là hồi mình còn trẻ và hồi này của tôi. Mình có thể năng nổ đi vẽ như thời thanh niên. Mình có thêm sự chín chắn hồi ấy mình chưa có”.

2. “Đối với một người khao khát trời rộng, sự dứt bỏ tình yêu nhiều khi lại nhẹ nhàng”.

3. Hoạ sĩ già còn tự nhủ: “Thanh niên bây giờ lạ thật, các anh chị cứ như con bướm…”

– Lời của anh thanh niên:

1. “… Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ: nó như bị chặt ra từng khúc, mà gió thì giống như những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung… Những lúc im lặng lạnh cứng mà hừng hực cháy”.

2. “Công việc của cháu gian khổ thế đấy chứ, vứt nó đi cháu buồn chết mất con người thì ai mà chả thèm hở bác? Cháu bỗng dưng tự hỏi: nhớ cái xe nhớ người ấy thật ra là cái gì vậy? Nếu là nỗi nhớ phồn hoa đô thị thì xoàng”.

3. “Khi ta làm việc ta với công việc là đôi…” 

4. “Ông kĩ sư làm cháu thấy cuộc đời đẹp quá” *

– Lời của cô gái: “Một ấn tượng hàm ơn khó tả dạt lên trong lòng cô gái, không phải chỉ vì bó hoa rất to sẽ đi theo cô trong chuyến đi thứ nhất ra đời. Mà vì một bó hoa khác nữa, bó hoa của những háo hức mơ màng ngẫu nhiên anh cho thêm cô”.

b. Những nhận xét đó nhắc nhở người đọc .

– Hãy tự nhìn lại mình để sống tốt đẹp hơn.

– Hãy nhìn vào mọi người để thấy hết những cái đẹp mà mình vô tình bỏ qua.

– Mình sẽ làm gì có ích hơn để người khác được vui hơn, hạnh phúc hơn. Điều này mang đến cho cuộc sống này thật nhiều điều tốt đẹp.

C. Kết bài

– Khẳng định lại vấn đề