HƯỚNG DẪN LÀM BÀI

 Trước hết, nhà thơ khẳng định chí làm trai: Là đấng nam nhi thì phải chủ động trước sự xoay vần của đất trời, trước vận mệnh của đất nước, của dân tộc, phải gánh vác nhiệm vụ cứu nước không thể ngồi nhìn quân thù tung hoành ngang dọc. Quan niệm đó của Phan Bội Châu trước hết xuất phát từ lòng yêu nước cháy bỏng nơi con người ông. 

– Là một đấng nam nhi, tác giả đã ý thức được cái tôi của mình. Nhưng đó là cái tôi đầy tinh thần trách nhiệm với đất nước, với nhân dân. Ông đã gắn chí nam nhi với vận mệnh của đất nước, tức là gắn cuộc đời mình với sự sống còn của đất nước.

Có thể thấy lòng yêu nước trào dâng cao độ, cháy bỏng trong lòng tác giả. Càng yêu nước bao nhiêu ông càng đau đớn trước tình trạng đất nước bị xâm lăng bấy nhiêu. Cuối cùng, ông muốn vượt bể Đông, muốn tìm ra con đường để đưa đất nước thoát khỏi nạn xâm lăng, tìm cho đất nước một con đường, đi tươi sáng hơn. Hai câu thơ cuối thể hiện bầu nhiệt huyết, muốn cống hiến hết mình cho sự nghiệp cứu nước. Tất cả đều xuất phát từ lòng yêu nước sục sôi của tác giả.

Không chỉ thể hiện lòng yêu nước cháy bỏng của nhân vật trữ tình, Lưu biệt khi xuất dương còn là hồi chuông thức tỉnh cho những người Việt Nam yêu nước đang có tâm lí buông xuôi trong việc tìm đường cứu nước, kêu gọi những người Việt Nam yêu nước hãy tạm xa lánh những tín điều xưa cũ trong sách thánh hiền để làm nhiệm vụ cứu nước.