HƯỚNG DẪN
a) Sự kiện gặp Thị Nở: Trong lúc Chí Phèo đang chênh vênh trên con đường mà ranh giới giữa thú tính và nhân tính rất mong manh thì hắn gặp Thị Nở. Cuộc gặp gỡ tình cờ giữa hai con người không bình thường và cô độc này đã làm nên những trang văn rực sáng cảm hứng nhân đạo.
Quá trình thức tỉnh của Chí Phèo diễn ra từ từ, được Nam Cao miêu tả rất tinh vi từ những dấu hiệu đơn giản nhất. Trước hết là sự thức tỉnh các giác quan. Hắn nhận ra những dấu hiệu của cuộc sống qua ánh nắng, tiếng chèo gõ mái, tiếng chim hót, tiếng cười nói của người đi chợ… Đó là âm thanh của cuộc sống bình yên, dân dã. Khi hắn biết nghĩ đến mình, biết buồn, thấy già mà vẫn cô độc, thấy rằng cô độc còn đáng sợ hơn là đói rét và ốm đau, biết ước mơ một gia đình nho nhỏ là khi ý thức đã hoàn toàn trở lại trong hắn, cũng chính là lúc hắn ý thức được thân phận thê thảm của mình.
b) Bát cháo hành: Tình cảm mà Thị Nở dành cho Chí Phèo trước hết là tình người và bát cháo hành là biểu hiện cao nhất của tình người ấy. Bát cháo hành là sự trằn trọc, trăn trở của thị với bao suy nghĩ. Biết bao tình cảm như sự thương hại, sự chịu ơn, tình yêu,… kết tinh lại thành bát cháo hành bốc khói cứu Chí Phèo thoát khỏi cuộc sống vô thức. Tâm trạng Chí Phèo khi ăn bát cháo hành đã được Nam Cao miêu tả thật tài tình, đó là sự xung đột cực mạnh của một trạng thái tâm lí phức tạp, rối bời. Ngạc nhiên, băn khoăn, vừa vui vừa buồn, giống như là ăn năn, hối hận,… mắt hắn ươn ướt bởi lần đầu tiên hắn được một người đàn bà cho (đã từ lâu, hắn chỉ biết cướp phá, doạ nạt, chửi mắng,…). Nhức nhối trong lòng hắn những câu hỏi xoáy sâu về sự cô độc (có ai nấu cho mà ăn đâu! Mà còn ai nấu cho mà ăn nữa…). Hắn thèm lương thiện, muốn làm hoà, nhận ra rằng hắn có thể tìm bạn… Tấm lòng nhân đạo giúp Nam Cao nhận ra rằng khi ăn bát cháo hành. Chí Phèo vẫn vẹn nguyên vẻ đẹp của một con người. Nhà văn có cái nhìn trân trọng với người nông dân ngay cả khi họ bị biến chất đến ghê gớm. Và ông nhận ra một chân lí: chỉ có tình người mới khơi dậy được nhân tính trong hình hài một con quỷ dữ.