Sóng biếc theo làn hơi gợn tí  
 Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo.
                                              (Nguyễn Khuyến) 

Vào trong lá rụng ngoài sân 
Công danh phù thế có ngần ấy thôi…
                                                            (Tản Đà – Cảm thu, tiễn thu)

GỢI Ý

– Từ “vèo” trong thơ Nguyễn Khuyến dùng rất đắt, rất lạ. Đó là âm thanh hay tốc độ của chiếc lá thu rơi? Hình như có cả hai ý ấy để góp vào bức tranh yên tĩnh mà vẫn có những chuyển động khẽ khàng của sự sống.

– Câu thơ Tản Đà (ra đời sau câu thơ Nguyễn Khuyến) cũng dùng chữ vèo nhưng dường như nhà thơ không chú ý tá cảnh; ông chỉ muốn mượn chiếc lá rụng nhanh chóng làm một ẩn dụ để nói về thời gian trôi vội vàng, để thấy mọi thứ trên đời, thấy công danh chỉ là có ngần ấy thôi, phù phiếm và vô nghĩa…

ĐỀ 107: So sánh cách dùng từ “vèo” trong hai câu thơ sau: Sóng biếc theo làn hơi gợn tí Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo. (Nguyễn Khuyến) Vào trong lá rụng ngoài sân Công danh phù thế có ngần ấy thôi… (Tản Đà – Cảm thu, tiễn thu)
Đánh giá bài viết