I. Bài tập nhận thức kiến thức mới 

   Dựa vào hình 61.1 và bằng những thông tin thu lượm được để hoàn thiện thông tin:

   Cơ quan sản xuất trứng là buồng trứng. Mỗi tháng có một trứng chín và rụng theo chu kì 28-32 ngày. Trứng được thu vào ống dẫn trứng qua phễu dẫn trứng. Tiếp theo ống dẫn trứng là tử cung nằm ở phía sau bóng đái, nơi đón trứng đã thụ tinh xuống để làm tố và phát triển thành thai. Tử cung (hay dạ con) thông với âm đạo nhờ một lỗ ở cổ tử cung.

   Phía ngoài, từ trên xuống dưới có âm vật, tương ứng với dương vật ở nam. Phía dưới là ống dẫn nước tiểu thông với bóng đái, tiếp đến là âm đạo dẫn vào tử cung.

II. Bài tập củng cố, hoàn thiện kiến thức

   Chọn thuật ngữ thích hợp ở cột A để điền vào chỗ trống ở cột B (chỉ ghi rõ số thứ tự tương ứng với thuật ngữ đã chọn) ở bảng 61.

Bảng 61. Cấu tạo và chức năng của các bộ phận trong cơ quan sinh dục nữ

A

B

1. Buồng trứng 2. Tử cung/dạ con. 3. Ống dẫn trứng. 4. Phễu của ống dẫn trứng. 5. Kinh nguyệt, hành kinh. 6. Sự rụng trứng. 7. Ống dẫn nước tiểu. 8. Tuyến tiền đình. 9. Thể vàng.

a. Ông dẫn nước tiểu ở nữ là một đường riêng biệt với âm đạo. b. Tuyến tiền đình tiết dịch nhờn để bôi trơn âm đạo. c. Tử cung được thông với ống dẫn trứng. d. Khi trứng chín, bao noãn vỡ ra để trứng thoát ra ngoài, đó là sự rụng trứng. e. Trứng được tiếp nhận vào ống dẫn trứng thông qua phễu của ống dẫn trứng. g. Trứng đã được thụ tinh trong ống dẫn trứng sẽ vừa phân chia, vừa di chuyển xuống tử cung để làm tổ và phát triển thành thai. h. Cùng với trứng chín, hoocmôn buồng trứng làm niêm mạc tử cung trở nên xốp và xung huyết, chuẩn bị cho trứng thụ tinh đến làm tổ. Nếu trứng không được thụ tinh thì thế vàng sẽ thoái hóa sau 14 ngày và lớp niêm mạc sẽ bong ra, gây hiện tượng kinh nguyệt, hành kinh.

III. Bài tập bổ sung:

Câu 1. Trình bày chức năng của tinh hoàn và buồng trứng. Nêu rõ những biến đổi của cơ thể dưới tác dụng của các hoocmôn sinh dục ở tuổi dậy thì đối với nam và nữ.

Đáp án: 

* Tuyển sinh dục gồm:

– Tuyển sinh dục nam: tinh hoàn 

– Tuyển sinh dục nữ: buồng trứng 

Chức năng: 

– Tinh hoàn gồm:

+ Tế bào sinh tinh: sản xuất tinh trùng theo ống dẫn tinh về bọng chứa tinh (túi tinh). 

+ Các tế bào kể: tiết ra testosteron là một hoocmôn có tác dụng tới sự phát triển những đặc điểm giới tính và khả năng sinh tinh (chúng thuộc tuyến nội tiết).

– Buồng trứng bên cạnh sản xuất trứng, các tế bào bao noãn còn tiết ra astrogen là hoocmôn có tác dụng tới sự phát triển các đặc điểm giới tính nữ và kích thích trứng phát triển.

 * Tác dụng của hoocmôn sinh dục ở tuổi dậy thì:

– Đối với nam: các tế bào kẽ của tinh hoàn tiết ra hoocmôn testôstêrôn ở độ tuổi 13 – 15 tuổi, hoocmôn này kích thích sự phát triển các đặc điểm giới tính nam như: cơ bắp, bộ xương phát triển nhanh, ria mép và lông ở những chỗ kín bắt đầu mọc, bắt đầu vóc dáng của một thanh niên, sụn giáp phát triển, giọng nói thay đổi, bắt đầu có khả năng sinh tinh.

– Đối với nữ: vào khoảng 11 – 13 tuổi, buồng trứng bắt đầu hoạt động, các bao noãn phát triển và sản xuất hoocmôn sinh dục nữ (ostrogen), kích thích sự phát triển các đặc điểm giới tính nữ như: tuyến vú, chậu hông phát triển, lông ở những chỗ kín bắt đầu mọc lông mu, lông nách), tích mỡ dưới da, trứng phát triển và rụng, kéo theo hiện tượng kinh nguyệt lần đầu, báo hiệu bắt đầu có khả năng sinh con

Câu 2. Cơ quan sinh dục nữ gồm những thành phần nào? Hãy nêu rõ những điều kiện của sự thụ tinh và thụ thai? 

Đáp án:

* Cơ quan sinh dục nữ gồm: buồng trứng, ống dẫn trứng, tử cung và âm đạo

– Buồng trứng sản sinh trứng

– Trứng rụng theo ống dẫn trứng đến tử cung

– Tử cung là nơi trứng đã thụ tinh phát triển thành thai và nuôi dưỡng thai.

– Âm đạo là nơi tiếp nhận tinh trùng và đường ra của trẻ khi sinh. 

* Những điều kiện của sự thụ tinh và thụ thai:

– Sự thụ tinh chỉ xảy ra khi trứng gặp được tinh trùng và tinh trùng lọt được vào trứng để tạo hợp tử.

– Sự thụ thai chỉ xảy ra khi trứng đã thụ tinh bám được và làm tổ trong lớp niêm mạc tử cung.

Nguồn website giaibai5s.com