1. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP C1 (trang 216)

* Cấu tạo của hệ Mặt Trời: gồm Mặt Trời, các hành tinh và các vệ tinh. Ngoài ra còn có các tiểu hành tinh, sao chổi và thiên thạch.

– Mặt Trời là thiên thể trung tâm của hệ Mặt Trời, có bán kính lớn hơn 100 lần bán kính Trái Đất, có khối lượng bằng 333000 lần khối lượng Trái Đất.

– Các hành tinh:

Có 8 hành tinh theo thứ tự từ trong ra ngoài: Thủy tinh, Kim tinh, Trái . Đất, Hỏa tinh, Mộc tinh, Thổ tinh, Thiên Vương tinh và Hải Vương tinh.

Các hành tinh chuyển động quanh Mặt Trời theo cùng một chiều trùng với chiều quay của Mặt Trời quanh mình nó. Các hành tinh chia thành hai nhóm: “nhóm Trái Đất” và “nhóm Mộc tinh”.

Xung quanh mỗi hành tinh có các vệ tinh. – Các tiểu hành tinh:

Có một số hành tinh có đường kính vài trăm ki-lô-mét và rất nhiều các hành tinh có bán kính từ vài ki-lô-mét đến vài trăm ki-lô-mét chuyển động quanh Mặt Trời trên các quỹ đạo có bán kính từ 2,2 đến 3,6 đvtv gọi là các tiểu hành tinh.

– Sao chổi và thiên thạch C2 (trang 216) Vai trò của Mặt Trời trong hệ Mặt Trời:

Lực hấp dẫn của Mặt Trời đóng vai trò quyết định đến sự hình thành, phát triển và chuyển động của hệ Mặt Trời.

Mặt Trời là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cả hệ Mặt Trời.

Nguồn gốc năng lượng Mặt Trời là phản ứng nhiệt hạch, trong đó các hạt nhân hiđrô được tổng hợp thành hạt nhân heli.

w

ord.

C3 (trang 216) Phân biệt hành tinh và vệ tinh: Hành tinh

| vệ tinh Là thiên thể lớn, chuyển động quanh Thiên thể nhỏ, chuyển động quanh Mặt Trời.

hành tinh.

Ví dụ:

.. . . Trái Đất là hành tinh chuyển động quanh Mặt Trời. Mặt Trăng là vệ tinh chuyển động quanh Trái Đất. C4 (trang 216)

Tiểu hành tinh là những thiên thể có kích thước rất nhỏ, nó chuyên động trên các quỹ đạo của Hỏa tinh và Mộc tinh.

C5 (trang 216)

* Các hành tinh thuộc nhóm Trái Đất”: Thủy tinh; Kim tinh; Trái Đất; | Hỏa tinh.

* Các hành tinh thuộc nhóm Mộc tinh”: Mộc tinh, Thổ tinh, Hải Vương tinh, Thiên Vương tinh. Nhóm Trái Đất

Nhóm Mộc tinh Các hành tinh nhỏ, rắn có khối Các hành tinh lớn, khối lượng lớn, lượng nhỏ nhưng có khối lượng kích thước lớn nhưng khối lượng riêng tương đối lớn.

riêng nhỏ. Chúng là một khối khí hoặc một nhân văn hoặc lỏng, bao

bọc xung quanh là các lớp khí rất dày. Mỗi hành tinh trong nhóm chỉ có rất |Mỗi hành tinh trong nhóm có rất ít hoặc không có vệ tinh, nhiệt độ bề nhiều vệ tinh. mặt tương đối cao.

C6 (trang 216)

Sao chổi: Là những khối khí đóng băng lẫn với đả, có đường kính vài km, chuyển động xung quanh Mặt Trời theo những quỹ đạo hình elip rất dẹt mà Mặt Trời là một tiêu điểm.

Thiên thạch: Là những tảng đá chuyển động quanh Mặt Trời. Sao băng: Khi một thiên thạch bay vào bầu khí quyển của Trái Đất thì

nó sẽ bị ma sát mạnh, nóng sáng và bốc cháy, để lại một vết sáng dài gọi là . sao băng.

Sao chổi, thiên thạch hay sao băng đều là thành viên của hệ Mặt Trời. C7 (trang 216) – Thiên hà là một hệ thống gồm nhiều loại sao và tinh vân.

– Thiên hà gần ta nhất là thiên hà Tiên Nữ (cách chúng ta 2 triệu năm ánh sáng).

– Đa số thiên hà có dạng hình xoắn ốc, một số có dạng elipxôit và một số ít có dạng không xác định. Đường kính thiên hà vào khoảng 100000 năm ánh sáng. . – Các thành viên của thiên hà gồm các sao (sao chắt, sao đôi, sao siêu mới…), các lỗ đen, các tinh vân, các punxa.

C8 (trang 216) -Hệ Mặt Trời là thành viên của một thiên hà mà ta gọi là Ngân Hà.

– Ngân Hà có dạng đĩa, phần giữa phình to, ngoài mép dẹt. Đường kính của Ngân Hà vào khoảng 100000 năm ánh sáng, bề dày chỗ phồng to nhất vào khoảng 15000 năm ánh sáng.

– Hệ Mặt Trời nằm trên mặt phẳng qua tâm và vuông góc với trục của Ngân Hà, cách tâm khoảng cỡ 4 bán kính của nó.

– Ngân Hà có cấu trúc dạng xoắn ốc. C9 (trang 216)

Chọn D. Người ta dựa vào khối lượng để phân các hành tinh trong hệ | Mặt Trời làm hai nhóm.

– Các hành tinh trong nhóm Trái Đất có khối lượng nhỏ. – Các hành tinh trong nhóm Mộc tinh có khối lượng lớn. C10 (trang 217) Chọn D. Cấu trúc quaza không là thành viên của một thiên hà.

Các thành viên của thiên hà gồm các sao (sao chắt, sao đôi, sao siêu mới…), các lỗ đen, các tinh vân, các punxa. | C11 (trang 217)

Chọn D. Lực hút do Mặt Trời bằng lực hút do Trái Đất.

Nếu gọi R là khoảng cách từ Mặt Trời đến Mặt Trăng R” là khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời m là khối lượng của Mặt Trăng M là khối lượng của Mặt Trời M” là khối lượng của Trái Đất.

– Lực hấp dẫn do Mặt Trời tác dụng lên Mặt Trăng: F = G

R?

– Lực hấp dẫn do Trái đất tác dụng lên Mặt Trăng: F =G-9′

Từ đó suy ra: F M R Mà R = 300R’; M = 300000M

o

f

300000M’ R?

M .(300R’)?

c12 (trang 217) * Sự tương tác về cấu trúc giữa hệ Mặt Trời và nguyên tử nêon:

– Một hạt có khối lượng rất lớn nằm tại tâm và các thành viên quay xung quanh.

– Chuyển động của các thành viên do một lực hút xuyên tâm, có cường • độ tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách từ mỗi thành viên đến tâm. . * Sự khác biệt về cấu trúc giữa hệ Mặt Trời và nguyên tử nêon: Hệ Mặt Trời

Nguyên tử nêon Lực hút giữa Mặt Trời và các hành Lực hút giữa hạt nhân là 10 electron, tinh là lực vạn vật hấp dẫn.

là lực Cu-lông (lực điện). Các thành viên khác nhau. 10 thành viên đều là electron giống

nhau. Các hành tinh chuyển động trên các electron tồn tại trên các orbitan. những quỹ đạo xác định.

C13 (trang 217) Tất cả các sao mà ta nhìn thấy từ Trái Đất đều thuộc dải Ngân Hà.

Nhìn về phía tâm Ngân Hà sẽ thấy một vùng dày đặc các sao, đó là “hình chiếu” của Ngân Hà trên nền trời và cũng là dãy Ngân Hà.

| Do đó, những sao nằm ngoài dãy Ngân Hà vẫn thuộc về Ngân Hà của chúng ta.