I. Bài tập nhận thức kiến thức mới

Trả lời:

– Vào mùa hanh khô, ta thường thấy có những vảy trắng nhỏ bong ra như phấn ở quần áo chứng tỏ lớp tế bào ngoài cùng của da hóa sừng và chết. .

– Da luôn mềm mại, không thấm nước vì được cấu tạo từ các mô sợi liên kết bện chặt với nhau và trên da có nhiều tuyến nhờn tiết chất nhờn lên bề mặt da.

– Ta nhận biết được nóng lạnh, độ cứng, mềm của vật mà ta tiếp xúc nhờ da có nhiều cơ quan thụ cảm là những đầu mút tế bào thần kinh.

– Da có phản ứng khi trời nóng quá hay lạnh quá như sau: 

Khi trời nóng quá mao mạch dưới da dãn, tuyến mồ hôi tiết nhiều mồ hôi.

Khi trời lạnh quá, mao mạch co lại, cơ chân lông co.

– Lớp mỡ dưới da có vai trò:

+ Là lớp đệm chống ảnh hưởng cơ học của môi trường

+ Góp phần chống mất nhiệt khi trời lạnh.

– Tóc và lông mày có tác dụng:

+ Tóc tạo nên một lớp đệm không khí có vai trò chống tia tử ngoại của ánh nắng mặt trời

+Tóc điều hòa nhiệt độ.

+ Tóc còn tạo nên vẻ đẹp của con người.

+ Lông mày có vai trò ngăn mồ hôi và nước (khi trời mưa) không để chảy xuống mắt.

Trả lời các câu hỏi:

– Da có chức năng:

+ Bảo vệ chống các yếu tố gây hại cho môi trường như sự va đập, sự xâm nhập của vi khuẩn, chống thấm nước và thoát nước.

+ Điều hòa thân nhiệt.

+ Cảm nhận các kích thích từ môi trường ngoài.

+ Tham gia hoạt động bài tiết.

+ Da và sản phẩm của da tạo vẻ đẹp của con người.

– Đặc điểm giúp da thực hiện chức năng bảo vệ:

Do đặc điểm cấu tạo từ các sợi của mô liên kết, lớp mỡ dưới da có tuyến nhờn và sắc tố da giúp da thực hiện chức năng bảo vệ.

– Bộ phận của da tiếp nhận các kích thích và thực hiện chức năng bài tiết:

+ Cơ quan thụ cảm là những đầu mút tế bào thần kinh giúp da tiếp nhận các kích thích.

+ Tuyến mồ hôi ở lớp bì giúp da thực hiện chức năng bài tiết.

– Da điều hòa thân nhiệt bằng cách co hoặc dãn mao mạch ở lớp bì, tuyến mồ hôi, cơ co chân lông lớp mỡ.

II. Bài tập củng cố, hoàn thiện kiến thức

Câu 1. Da có cấu tạo như thế nào? Có nên trang điểm bằng cách nhổ bỏ lông mày, dùng bút chì để kẻ lông mày tạo dáng không? Vì sao?

* Da có cấu tạo gồm 3 lớp, từ ngoài vào trong có:

+Lớp bì gồm thụ quan, dây thần kinh, tuyến mồ hôi, lông và bao lông, cơ co chân lông, mạch máu, tuyến nhờn.

+Lớp mỡ.

* Không nên trang điểm bằng cách nhổ bỏ lông mày, dùng bút chì tạo dáng.

Vì lông mày có tác dụng ngăn mồ hôi, nước (khi trời mưa) chảy xuống mắt.

Câu 2. Chức năng của da và những đặc điểm cấu tạo của da giúp da thực hiện những chức năng đó:

Đã có những chức năng:

– Bảo vệ:

+ Chống các tác động cơ học của môi trường do da được cấu tạo từ các sợi của mô liên kết và lớp mỡ.

+ Các tuyến tiết chất nhờn có tác dụng diệt khuẩn, chống thấm và thoát nước.

+ Sắc tố tóc chống tác hại của tia tử ngoại.

– Điều hòa thân nhiệt (nhờ hệ thống mao mạch ở lớp bì, tuyến mồ hôi, cơ co chân lông, lớp mỡ, tóc).

– Nhận biết các kích thích của môi trường ngoài (nhờ thụ quan, dây thần kinh ở lớp bì).

– Tham gia hoạt động bài tiết (nhờ tuyến mồ hôi ở lớp bì).

– Tạo vẻ đẹp của người (lông mày, móng tay, móng chân, tóc…)..

– Phản ánh tình trạng của nội quan và tuyến nội tiết.

III. Bài tập bổ sung

Câu 1. Hãy lựa chọn và ghép các thông tin ở cột (B) tương ứng với các thông tin ở cột A sao cho phù hợp rồi ghi vào cột trả lời:

Da (A) Cấu tạo da (B) Trả lời
a. Lớp biểu bì
b. Lớp bì

c. Lớp mỡ dưới da
1- Lông và bao lông
2- Tầng sừng

3- Thụ quan
4- Cơ co chân lông
5- Tầng tế bào sống
6- Tuyến mồ hôi

7- Dây thần kinh
8- Lớp mỡ
9- Tuyến nhờn
10- Mạch máu
a……..
b……..
c……..

Đáp án: a- 2, 5; 6- 1, 3, 4, 6, 7, 9, 10; c- 8, 10.

Câu 2. Tìm từ hoặc cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống (…) thay cho các số 1, 2, 3… trong các câu sau đây:

   Da có chức năng ……………(1)…………….. Tầng sừng có khả năng chống thấm nước và ngăn vi khuẩn xâm nhập, các………….(2)……………. tiết chất nhờn chứa lizozim có khả năng diệt khuẩn, lớp tế bào………..(3)…………. của tầng Manpighi có khả năng chống tác hại của tia tử ngoại. Ngoài ra, lớp mô liên kết đàn hồi và lớp mỡ dưới da có vai trò chống lại các tác động cơ học và che chở cho cơ thể.

   Da có chức năng điều hòa thân nhiệt nhờ có các …………..(4)…………… tăng tiết mồ hôi, mồ hôi bay hơi sẽ mang theo một lượng nhiệt của cơ thể ra môi trường, …………(5)……….. dưới da dãn tăng khả năng toả nhiệt của da. Khi trời lạnh, mạch máu dưới da co, ………..(6)……….. co, da săn lại (hiện tượng nổi da gà) làm giảm khả năng thoát nhiệt. Lớp mỡ dưới da cũng góp phần chống lạnh cho cơ thể.

Đáp án: (1) che chở và bảo vệ, (2) tuyến nhờn, (3) sắc tố,

             (4) tuyến mồ hôi, (5) mạch máu, (6) cơ chân lông.

Câu 3. Da có chức năng gì? Những đặc điểm cấu tạo nào của da giúp da thực hiện những chức năng đó?

Đáp án:

* Chức năng của da:

– Chức năng bảo vệ và tái tạo da.

– Chức năng cảm giác, bài tiết, điều hòa thân nhiệt.

– Chức năng tạo vẻ đẹp cho da, giữ ấm và bảo vệ cơ thể.

– Phản ánh tình trạng của nội quan và tuyến nội tiết.

* Những đặc điểm cấu tạo của da giúp da thực hiện những chức năng đó: Da có cấu tạo gồm 3 lớp:

– Lớp biểu bì có tầng sừng và tầng tế bào sống – giữ chức năng bảo vệ và tái tạo da.

– Lớp bì có các bộ phận giúp da thực hiện chức năng cảm giác, bài tiết, đ hòa thân nhiệt.

– Lớp mỡ dưới da tạo vẻ đẹp cho da, giữ ấm và bảo vệ cơ thể.

Nguồn website giaibai5s.com

Chương VIII. Da-Bài 41. Cấu tạo và chức năng của da
Đánh giá bài viết