| A. KIẾN THỨC CẦN NHỚ
1. Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li a) Phản ứng tạo thành chất kết tủa: Na2SO4 + BaCl2 → 2NaCl + BaSO4↓ Phương trình ion: Ba2+ + SO42- → BaSO4 b) Phản ứng tạo thành chất điện li yếu: +) Phản ứng tạo thành nước: NaOH + HCl → NaCl + H2O Phương trình ion: H+ + OH– → H2O +) Phản ứng tạo thành ion phức: AgCl (r) + 2NH3 → [Ag(NH3)2]CI +) Phản ứng tạo thành axit yếu: HCl + CH3COONa → CH3COOH + NaCl Phương trình ion: CH3COO– + H+ → CH3COOH c) Phản ứng tạo thành chất khí: CaCO3 (r) + 2HCl → CO2↑ + H2O + CaCl2 Phương trình ion: CaCO3 (r) + 2H+→ Ca2+ + CO2↑ + H2O 2. Khái niệm sự thủy phân của muối Phản ứng trao đổi ion giữa muối hòa tan và nước làm cho pH biến đổi là phản ứng thủy phân của muối. 3. Điều kiện thủy phân của một số muối +) Muối trung hòa tạo bởi gốc bazơ mạnh và gốc axit yếu, khi tan trong nước gốc axit yếu bị thủy phân, môi trường của dung dịch là kiềm (pH > 7) như: CH3COONa, K2S, Na2CO3 . +) Muối trung hòa tạo bởi gốc bazơ yếu là gốc axit mạnh, khi tan trong nước gốc bazơ yếu bị thủy phân, làm cho dung dịch có tính axit (pH < 7) như: Fe(NO3)3, NH4Cl, ZnBr2. +) Muối trung hòa tạo bởi gốc bazơ mạnh và gốc axit mạnh, khi tan trong nước không bị thủy phân, môi trường của dung dịch vẫn trung tính (pH = 7) như: NaCl, KNO3, KI. |
B. HƯỚNG DẪN GIẢI VÀ ĐÁP ÁN BÀI TẬP SGK TRANG 28 – 29
Nguồn website giaibai5s.com
Câu 1.
Điều kiện để xảy ra phản ứng trao đổi trong dung dịch các chất điện li khi có ít nhất một trong các điều kiện sau: • Tạo thành chất khí
Na2S + 2HCl → 2NaCl + H2S 1
52- + 2H+ + H2S 1 • Tạo thành chất điện li yếu:
2NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + 2H20 • Tạo thành chất kết tủa:
Na2SO4 + BaCl2 → BaSO4 + 2Naçi
Ba2+ + SO42- → BaSO4 + Câu 2:
| Viết phương trình rút gọn các phản ứng: a) Fe2(SO4)3 + 6NaOH → 3Na2SO4 + 2Fe(OH)3.
Fe3+ + 30H + Fe(OH)3 b) Không có phản ứng xảy ra. c) NaHSO3 + NaOH → Na2SO3 + H2O
HSO3 + OH → SO3 + H2O d) Na2HPO4 + 2HCl → 2NaCl + H2PO4
HPO4 + 2H+ → H3PO4 Cu(OH)2 + 2HCl → CuCl2 + 2H,0 Cu(OH)2 + 2H → Cu2+ + 2H2O FeS + 2HCl → FeCl2 + H2S 1 :
FeS + 2H+ + Fe2+ + H2S 1 h) Cu(OH)2 (r) + NaOH → không phản ứng i) Sn(OH)2 (r) + H2SO4 → SnSO4 + 2H2O
Sn(OH)2(r) + 2H* → Sn2+ + 2H2O Câu 3. Phản ứng: CuSO4 + Na2S + CuS + + Na2SO4
CuCl2 + H2S → Cus+ + 2HCl
Cu(NO3)2 + K2S → Cus + + 2KNO, Bản chất của các phản ứng này là phản ứng trao đổi ion, là kết hợp giữa ion Cu2+ và so tạo thành kết tủa Cus. Câu 4. Đáp án: C
Câu 5.
- a) Tách hai loại cation:
Cho hỗn hợp dung dịch NaNO3 và Ca(NO3)2 tác dụng vừa đủ với Na2CO3 tách được Cao+ ở dạng kết tủa CaCO3.
Ca(NO3)2 + Na2CO3 → CaCO3+ + 2NaNO3 b) Tách Br2 bằng cách cho hỗn hợp dung dịch KBr và KNO3 tác dụng vừa đủ với dung dịch AgNO3 tách Br” ở dạng kết tủa AgBr.
AgNO3 + KBr → AgBrt + KNO3 Câu 6.
Phản ứng: NaHCO3 + HCl + NaCl + CO2- + H2O Câu 7.
Bóng đèn sáng rõ là H2SO, là chất điện li mạnh
. H2SO4 + 2H+ + SOA Khi thêm vào cốc một lượng Ba(OH)2, phản ứng xảy ra: .
H2SO4 + Ba(OH)2 → BaSO4 + + 2H20 Nồng độ các ion Soo và Ht giảm đi là do tạo thành chất khó tan BaSO4 và chất điện li yếu H2O, nên bóng đèn sáng yếu đi. Khi thêm dung dịch Ba(OH)2 dư bóng đèn sáng rõ vì Ba(OH)2 là chất điện li mạnh.
Ba(OH)2 → Ba2+ + 2OHR Câu 8. a) Cu(NO3)2 + Na2S → 2NaNO3 + Cust
Cu2+ + S2- → Cust b) CA(NO3)2 + Na2S → CdSt + 2NaNO3
Cd2+ + 52- → Cdst c) MnSO4+ K2S → K2SO4 + Mnst : Mn2+ + S2- + Mnst d) ZnCl2 + Na2S → ZnS+ + 2NaCl
Zn2+ + S2- → Znst e) FeCl2 + KZS → Fest + 2KCI
Fe2+ + S2- → Fest Câu 9. Đáp án: C. Câu 10. Đáp án: D. Câu 11.
- a) CH3COONa → Na* + CH3C00
Cban đầu: 0,1 0,1 0,1 18 .
CH3COOH + OH
…
Cban đầu: Ccân bằng:
CH3COO + H20
0,1 0,1-x
cân
[CH,COOH][OH-] – 5,71.10-10
[CH,C00″] Vì x < 0,1 (vì CH3COOC là bazơ yếu) hay X = 0,1 – x=0,1 = x = 10,1.5,71.10-10 = 7,56.10-6
=!
Vậy: [H+ 1 =
10-14 7,56.10-6 = 1,32.10-‘M
E
- b) NH.Cl → NH + C1
0,1 0,1 0,1 ‘
NH; + H2O -> NH3 + H2O” C: 0,1 [ ]: 0,1 – x
x Vì NH là axit yếu nên 0,1- x = 0,1 v _ [NH3][H30*) – 5.56.10-10
[NHID x = 10,1.5,56.10-10 = 7,46.10-6
X
K = !