CHÍNH TẢ. NGHE – VIẾT. NHÀ YÊU NƯỚC NGUYỄN TRUNG TRỰC
Phân biệt âm đầu r/ d/ gi; âm chính o/ ô
I.Hướng dẫn viết đúng
1. Bài nghe – viết: Nghe thầy (cô) giáo đọc và viết đúng chính tả bài Nhà yêu nước Nguyễn Trung Trực.
– Chú ý các tên riêng cần viết hoa: Nguyễn Trung Trực, Vàm Cỏ, Tân An, Long An, Tây Nam Bộ, Nam Kỳ.
– Chú ý các từ ngữ dễ viết sai: chài lưới, nổi dậy, khẳng khái, …
2. Bài luyện tập:
– Viết đúng các tiếng chứa âm đầu r/ d/ gi (HS miền Bắc)
– Viết đúng âm chính o / ô (HS miền Nam)
II. Hướng dẫn luyện tập
Câu 1: Nghe – viết
Em nghe thầy – cô giáo đọc bài chính tả, đọc thầm theo và thực hiện các yêu cầu ghi ở bên dưới:
NHÀ YÊU NƯỚC NGUYỄN TRUNG TRỰC
Nguyễn Trung Trực sinh ra trong một gia đình làm nghề chài lưới trên sông Vàm Cỏ. Năm 23 tuổi, ông lãnh đạo cuộc nổi dậy ở phủ Tân An, nay thuộc tỉnh Long An. Đội quân khởi nghĩa do ông chỉ huy đã lập nên nhiều chiến công vang dội khắp vùng Tây Nam Bộ. Bị giặc bắt và đưa ra hành hình, ông khẳng khái trả lời viên thống đốc Nam Kì: “ Bao giờ người Tây nhổ hết cỏ nước Nam thì mới hết người Nam đánh Tây”.
– Nắm nội dung bài chính tả (Nguyễn Trung Trực là nhà yêu nước nổi tiếng của Việt Nam. Trước lúc hy sinh, ông đã khẳng khái nói: “Bao giờ người Tây nhổ hết cả nước Nam thì mới hết người Nam đánh Tây”. Lời nói của ông được nhân dân Việt Nam ghi nhớ mãi).
– Em nghe thầy (cô) giáo đọc chậm bài chính tả và viết vào vở. Chú ý:
+ Viết liền nét để viết được nhanh và chữ viết được đẹp.
+ Viết đúng những chữ em có thể viết sai (chài lưới, lãnh đạo, nổi dậy, khẳng khái, khởi nghĩa,…).
– Viết hoa các tên riêng: Nguyễn Trung Trực, Vàm Cỏ, Tân An, Long An, Tây Nam Bộ, Nam Kì, Tây.
– Nghe thầy (cô) giáo đọc lại để soát và chữa lỗi trong bài viết của mình (nếu có).
Câu 2: Tìm chữ cái thích hợp với mỗi ô trống để hoàn chỉnh bài thơ. Biết rằng:
– Chữ r / d / hoặc gi (HS miền Bắc)
– Chữ o hoặc ô (thêm dấu thanh thích hợp) (dành cho HS miền Nam)
Tháng giêng của bé
Đồng làng cương chút heo may
Mầm cây tỉnh (1)ắc, vườn đầy tiếng chim
Hạt mưa mải miết tr(2) tìm
Cây đào trước cửa lim (1)im mắt cười
Quất g(2)m từng hạt nắng (1)ơi
Làm thành quả – những mặt trời vàng mơ
Tháng (1)iêng đến tự bao giờ?
Đất trời viết tiếp bài thơ ng(2)ọt ngào.
Theo Đỗ Quang Huỳnh
(tỉnh giấc, trốn tìm, lim dim, gom, rơi, tháng giêng, ngọt ngào)
Câu 3:
a) Tìm tiếng bắt đầu bằng r, d hay gi thích hợp với mỗi ô trống (dành cho học sinh miền Bắc).
LÀM VIỆC CHO CẢ BA THỜI
Có một con ve thấy bác nông dân nọ làm việc miệt mài, từ sáng đến tối chẳng lúc nào ngơi, liền tò mò hỏi:
– Bác làm việc quần quật như thế để làm gì?
Bác nông dân đáp:
– Tôi làm cho cả ba thời nên không thể ngừng tay.
Ve nghĩ mãi không (1), lại hỏi:
– Thế nào là làm việc cho cả ba thời?
Bác nông dân ôn tồn giảng (2):
– Trước hết, tôi phải làm việc để nuôi thân. Đó là làm việc cho hiện tại. Nhà tôi còn có bố mẹ (3). Làm việc để phụng dưỡng bố mẹ là làm vì quá khứ. Còn làm để nuôi con là (4) dụm cho tương lai. Sau này tôi già, các con tôi lại nuôi tôi như bây giờ tôi đang phụng dưỡng cha mẹ. .
Truyện vui dân gian thế giới
(-Ve nghĩ mãi không ra (1), – giảng giải (2): – còn bố mẹ già (3)
– dành (4) dụm cho tương lai.)
b) Tìm vần có o hay ô thích hợp với mỗi ô trống. Giải câu đố (dành cho học sinh miền Nam).
– Hoa gì đơm lửa rực h(1)
Lớn lên hạt ng(2) đầy tr(3) bị vàng?
(1 : hồng. 2 : ngọc 3 : trong)
Giải câu đố: hoa lựu.
– Hoa nở trên mặt nước
Lại mang hạt tr(1) mình
Hương bay qua hồ r(2)
Lá đội đầu mướt xanh.
(1:trong 2 : rộng)
Giải câu đố: Cây hoa sen.
Luyện tập thêm
1. Điền vào chỗ trống d, gi hoặc r:
Trong đêm khuya vắng vẻ,
Chú đi tuần đêm nay.
Nép mình …ưới bóng hàng cây
…ó đông lạnh buốt đôi tay chú …ồi
…ét thì mặc ..ét cháu ơi!
Chú đi …ữ mãi ấm nơi cháu nằm.
(dưới, gió, rồi, rét, rét, giữ).
2. Điền vần có chứa o hay ô thích hợp vào mỗi chỗ trống:
a) Con xót lòng, mẹ hái trái bưởi đào
Con nhạt miệng có canh t… nấu khế
Khoai lang nướng, ngô bung ng… lòng đến thế,
Mỗi ban mai tỏa khói ấm tr… nhà.
(tôm, ngọt, trong)
b) – Bác ơi! Bác chưa ngủ?
Bác có lạnh lắm kh…? – Chú cứ việc ngủ ng.
Ngày mai đi đánh giặc.
(không, ngon).
Giaibai5s.com