Đường phố buổi trưa không nhộn nhịp nhưng có cái ấm áp, vui vui… Những chiếc lá đa, lá tếch, lá ngái táp nắng nằm rải rác hai bên đường. Có vài chiếc bị uốn cong lên, phát ra những tiếng nổ tí tách. Phía công trường, chốc chốc lại vắng lại tiếng mìn phá đá ình ình làm cho bầu trời căng phắng rung lên như mặt cồng bị đánh mạnh. Hai chiếc xe ngựa bánh miết trên mặt đường lừ lừ đi qua mặt Lử. Trên xe chất lỏng chống đủ thứ: nào vải, nào áo quần, nào chậu thau, nồi, xoong nhôm, bát men và bó hàng bọc giấy xám. Mỗi xe, bên cạnh người giữ cương ngựa có cắm một cành đào xoè như chiếc ô. Những bông hoa đào nở sớm rụng cánh rơi lả tả đỏ một quãng đường.
– A! Hàng tết! Anh em ơi!
– Mấy anh thanh niên đi qua xe, reo lên. Bốn năm người Mèo đỏ dắt một đoạn ngựa đủng đỉnh bước lại. Trên lưng ngựa, chiếc giỏ nặng trĩu những măng khô, nấm hương, gà, mỡ lợn… chở từ vùng cao xuống. Có lẽ họ mang hàng xuống núi bán Tết. Một chiếc ô tô chật ních người vụt ra mặt A Lử. Những người ngồi trên ô tô cất tiếng hát vang vang… Tiếng hát bay xa, rung theo lá cờ xa tanh đỏ cắm ở đầu. Đi một quãng đường nữa, tử gặp hai vợ chồng và hai đứa con một gia đình Thái. Cả bốn người vai gánh, tay mang, lưng địu đủ thứ, đệm, chăn, hòm mây, ống mật, cóm khẩu… Họ có vẻ mệt, nhưng nét mặt ai cũng vui, áo quân ai cũng mới. Có phải họ về nhà bố mẹ ăn tết?
“Tết đến nơi rồi!” Mùa A Lử nhẩm trong óc như vậy. Tự nhiên Lử thấy vui vui. Và Lử nhớ lại những cái Tết đã qua, hồi em ở nhà. Sắp Tết, dân làng rủ nhau thu ngô, lúa trên nương xếp đầy nhà. Bao giờ nương sạch, bấy giờ Tết đến. A Lử bé, không đi nương xe thì chạy quanh nhà hái bí xanh, bí đỏ. Gió rét còn nghiềng răng rin rít, các chị con gái đã mang váy ra, phơi trên hàng rào, quàng trên mỏm đá. Những tấm váy xanh đỏ sặc sỡ xoà ra như cánh bướm. Rồi Tết đến, trẻ con, người lớn nộ nức kéo nhau đi chơi. Thanh niên trai gái mang ô, đeo khèn vào rừng đào, rừng mơ múa hát. Trẻ con ra bãi rộng bổ quay, nẩy pao, tập cưỡi ngựa… Tết năm ngoái có bày nhiều trò vui lắm. Chỗ này thì bắn súng, tiếng nổ đì đùng. Chỗ kia thi ngựa, rầm rập tiếng vó ngựa. Đằng sau làng, có đám bắn cung, bắn nỏ thi, người reo hò muốn vỡ núi. Đoàn văn công ở khu cũng về xã vui Tết. A Lử thích nhất được đứng xem một chị môi đỏ, váy trắng, áo hoa; ô hoa múa hát. Chị hát, giọng cao vút như tiếng kèn lá (chả biết có phải chỉ là người Mèo?). Cạnh chị, một anh đứng kéo đàn. Chiếc đàn Lử không biết tên, rung bốn sợi dây réo rắt.
Vũ Dương Quý (Trích Mùa A Lử) – Giaibai5s.com