Truyện ngụ ngôn là một mảng sáng tác rất giàu ý nghĩa giáo dục trong văn hoá dân gian. Mượn những câu chuyện về con người và thế giới tự nhiên, các tác giả dân gian đã khéo léo lồng vào đó những bài học sâu sắc cho mọi người. Truyện Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng là một truyện ngụ ngôn như thế.

Truyện ngụ ngôn Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng đã nhân hoá năm bộ phận của thân thể con người, tạo cho mỗi bộ phận một vị thế rất hóm hỉnh: Cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay, bác Tai và lão Miệng.

Trước kia, họ vẫn dựa vào nhau mà cùng tồn tại. Nhưng rồi cô Mắt đã khởi xướng một cuộc tẩy chay bất hợp tác với lão Miệng. Cô đã vận động được cậu Chân, cậu Tay và bác Tai kéo đến nhà “nhà” lão Miệng, nói cho lão ta biết phải lo lấy mà sống, chúng tôi vất vả lam lũ xưa nay mà nào có biết cái gì ngọt bùi ngon lành nào đâu!.. . Cuộc tẩy chay bắt đầu. Chỉ mấy ngày sau, cô Mắt thì lờ đờ, cậu Chân, cậu Tay thì không muốn cất mình lên để chạy nhảy vui đùa như trước nữa. Bác Tai thì ù ù như xay lúa ở trong,… Tất cả đều lừ đừ mệt mỏi, đến ngày thứ bảy thì không thể chịu được nữa. Còn lão Miệng trong thời gian ấy cũng nhợt nhạt cả hai môi, hàm răng thì khô như rang, không buồn nhếch mép. Cái “sáng kiến” của cô Mắt thế là hoàn toàn thất bại, gây tác hại cho cả người lẫn mình!.

Anh em ta cùng nhau hân hoan: cậu Tay kiếm thức ăn bỏ vào mồm lão Miệng. Lão nhai và nuốt vào họng, cụ Bụng căng. Từ đó, họ bảo nhau thân mật sống với nhau, mỗi người một việc, không ai tị ai cả. Từ thực tế mà họ thấm thía lẽ đời. Lẽ đời không đơn giản!

Bài học luân lí hàm chứa trong truyện ngụ ngôn Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng khá sâu sắc:

Trong cuộc sống đừng a dua, đừng nghe người ta xui dại, làm bậy. Con người không thể sống riêng biệt một mình mà tồn tại, mà được hạnh phúc. Mỗi người, mỗi bộ phận, mỗi tổ chức đều gắn bó trực tiếp hoặc gián tiếp với nhau như các bộ phận trong cơ thể. Cũng đừng cho mình là quan trọng nhất mà coi thường người khác, hoặc suy bì tị nạnh bon chen trong cuộc sống. Cùng sống, cùng hoà hợp và tồn tại để mưu cầu hạnh phúc là bài học sâu sắc nhất được rút ra từ truyện ngụ ngôn này.

Giaibai5s.com