I. MỘT SỐ NỘI DUNG CẦN LƯU Ý
1. Câu hỏi chuẩn bị bài
TRẢ LỜI
– Để xác định kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội (đối tượng cần kiểm tra) ta cần phải thực hiện phép lai phân tích, nghĩa là lại nó với cá thể mang tính trạng lặn. Nếu kết quả của phép lai là:
+ 100% cá thể mang tính trạng trội, thì đối tượng có kiểu gen đồng hợp trội.
+ 1 trội :1 lặn thì đối tượng có kiểu gen dị hợp.
| Điền từ thích hợp vào những chỗ trống: |
TRẢ LỜI
Phép lai phân tích là phép lai giữa cá thể mang tính trạng trội cần xác định kiểu gen với cá thể mang tính trạng lặn. Nếu kết quả của phép lại là đồng tính thì có thể mang tính trạng trội có kiểu gen đồng hợp trội – AA, còn nếu kết quả phép lại là phân tính thì cá thể đó có kiểu gen dị hợp – Aa.
| Vấn đề 2. Để xác định giống có thuần chủng hay không cần phải thực hiện phép lai nào? |
TRẢ LỜI
Để xác định độ thuần chủng của giống ta dùng phép lai phân tích.
– Lai phân tích là phép lai giữa cá thể có kiểu hình trội (AA hoặc Aa) với một cá thể có kiểu hình lặn (aa), mục đích là kiểm tra kiểu gen của kiểu hình trội là thuần chủng hay không thuần chủng.
– Nếu con lại xuất hiện tỉ lệ 100% thì có thể có kiểu hình trội đem lại là thuần chủng (AA), nếu xuất hiện tỉ lệ 1: 1 thì có thể đem lại là dị hợp tử (Aa).
| Vấn đề 3. Quan sát hình 3 trang 12 SGK, nêu sự khác nhau về kiểu hình ở F1, F2 giữa trời không hoàn toàn với thí nghiệm của Menđen |
| Điền những cụm từ thích hợp vào chỗ trống: |
TRẢ LỜI
Trội không hoàn toàn là hiện tượng di truyền trong đó kiểu hình của cơ thể lai F1 biểu hiện tính trạng trung gian giữa bố và mẹ, còn F2 có tỉ lệ kiểu hình là 1 : 2 : 1.
2. Ghi nhớ
Kiểu hình trội có thể là thuần chủng hoặc không thuần chủng (thể đồng hợp trội – AA hoặc dị hợp – Aa). Vì vậy, để xác định được kiểu gen của nó cần phải lai phân tích, nghĩa là lại với cá thể mang tính trạng lặn. Điều này có tầm quan trọng trong sản xuất.
Tương quan trội – lặn là hiện tượng phổ biến ở thế giới sinh vật, trong đó tính trạng trội thường có lợi. Vì vậy, trong chọn giống cần phát hiện các tính trạng trội để tập trung các gen trội về cùng một kiểu gen nhằm tạo ra các giống có ý nghĩa kinh tế.
Bên cạnh tính trạng trội hoàn toàn còn có tính trạng trội không hoàn toàn (tính trạng trung gian).
II. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
Câu 1. Muốn xác định được kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội ta cần phải làm gì?
Hướng dẫn trả lời:
Để xác định được kiểu gen của cơ thể mang tính trạng trội cần tiến hành phép lai phân tích. Lai phân tích là phép lai giữa cá thể mang tính trạng trội cần xác định với cá thể mang tính trạng lặn.
Câu 2. Tương quan trội – lặn của các tính trạng có ý nghĩa gì trong thực tiễn sản xuất?
Hướng dẫn trả lời:
Tương quan trội – lặn là hiện tượng phổ biến ở thế giới sinh vật, trong đó tính trạng trội thường có lợi. Vì vậy trong chọn giống cần tập trung các gen trội về cùng một kiểu gen nhằm tạo ra giống có ý nghĩa kinh tế cao.
Câu 3. Hoàn thành bảng so sánh sau:
Câu 4. Khi cho cây cà chua quả đó lại phân tích thì thu được:
- Toàn quả vàng
- Toàn quả đỏ
- Tỉ lệ 1 quả đỏ :1 quả vàng
- Tỉ lệ 3 quả đỏ :1 quả vàng
Hãy lựa chọn ý trả lời đúng.
Hướng dẫn trả lời:
Để kết quả phép lai phân tích là toàn quả đỏ thuần chủng phải có cặp gen AA. Ta có sơ đồ lai sau:
