I. NƯỚC ÂU LẠC TỪ THẾ KỈ II TCN ĐẾN THẾ KỈ I
CÓ GÌ THAY ĐỔI?
| Câu hỏi: Tình hình nước ta từ sau thất bại của An Dương Vương B. năm 179 TCN như thế nào? |
Trả lời câu hỏi
Sau thất bại của An Dương Vương năm 179 TCN, Triệu
Đà thôn tính nước ta và sáp nhập đất đai Âu Lạc vào Nam
Việt, chia Âu Lạc thành hai quận Giao chỉ và Cửu Chân.
| Câu hỏi: Đến năm 111 TCN tình hình Âu Lạc ra sao? |
Trả lời câu hỏi
Năm 111 TCN, nhà Hán chiếm Âu Lạc và chia lại thành ba
quận: Giao Chỉ, Cửu Chân và Nhật Nam (bao gồm Bắc Bộ
và Bắc Trung Bộ đến Quảng Nam ngày nay) gộp với 6
quận của Trung Quốc thành châu Giao.
| Câu hỏi: Nhà Hán đã gộp Âu Lạc với 6 quận của Trung Quốc thành châu Giao nhằm mục đích gì? |
Trả lời câu hỏi
Nhà Hán đã gộp Âu Lạc với 6 quận của Trung Quốc thành
châu Giao nhằm chiếm đóng lâu dài xoá tên nước ta, biến
nước ta thành bộ phận lãnh thổ của Trung Quốc.
| Câu hỏi: Bộ máy cai trị của nhà Hán được sắp đặt như thế nào? Em có nhận xét gì về cách đặt quan lại cai trị của nhà Hán? |
Trả lời câu hỏi
– Thủ phủ của châu Giao được đặt ở Luy Lâu (Thuận
Thành – Bắc Ninh). Đứng đầu châu là Thứ sử, đứng đầu
mỗi quận là Thái thúcoi việc chính trị, Đô úy coi việc quân
sự. Những viên quan này đều là người Hán. Dưới quận là
huyện, các Lạc tướng vẫn trị dân như cũ. – Nhà Hán chỉ
mới bố trí được người Hán cai trị đến cấp quận, còn cấp
dưới quận là huyện, xã, chúng chưa thể vươn tới được nên
buộc phải để người Âu Lạc trị dân như cũ.
| Câu hỏi: Em có nhận xét gì về cách đặt quan lại của nhà Hán? |
Trả lời câu hỏi
– Nhà Hán bố trí người Hán cai trị đến cấp huyện, còn cấp
dưới quận là huyện, xã, chúng chưa thể vươn tới nên buộc
phải sử dụng Lạc tướng người Âu lạc trị dân như cũ.
| Câu hỏi: Nhân dân châu Giao bị nhà Hán bóc lột như thế nào? |
Trả lời câu hỏi
Nhân dân châu Giao bị nhà Hán bóc lột rất nặng bằng
nhiều thứ thuế như thuế muối, sắt và hàng năm phải cống
nạp nặng nề nhiều sản phẩm quí như sừng tê giác, ngà voi,
ngọc trai… nên cuộc sống của họ ngày càng khốn khổ.
| Câu hỏi: Nhà Hán đưa người Hán sang ở châu Giao nhằm mục đích gì? |
Trả lời câu hỏi
– Nhà Hán đưa người Hán sang ở châu Giao nhằm mục
đích đồng hóa dân tộc ta để dễ bề cai trị.
II. CUỘC KHỞI NGHĨA HAI BÀ TRƯNG BÙNG NỔ
| Câu hỏi: Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng ? |
Trả lời câu hỏi
– Do ách đô hộ thống trị tàn bạo của nhà Hán.
Thi sách chồng bà Trưng Trắc bị Tô Định giết.
| Câu hỏi: Qua 4 câu thơ: “Một tin rửa sạch nước thù, Cá Hai xin đem lại nghiệp xưa họ Hùng, – Ba kẻo oan ức lòng chồng, Bốn xin vẻn vẹn sở công lênh này”. – Em hãy cho biết mục tiêu của cuộc khởi nghĩa. |
Trả lời câu hỏi
Mục tiêu chủ yếu của cuộc khởi nghĩa là giành lại độc lập
cho tổ quốc, nối lại sự nghiệp của các vua Hùng và cũng để
trả mối thù cho chồng.
| Câu hỏi: Theo em, việc khắp nơi nhân dân đều kéo quân về Mê Linh nói lên điều gì? |
Trả lời câu hỏi
Việc khắp nơi nhân dân đều kéo quân về Mê Linh đã chứng
tỏ ách thống trị của nhà Hán đối với nhân dân ta rất tàn bạo
khiến mọi người đều căm giận và nổi dậy chống lại nhà
Hán.
– Nó cũng cho thấy rằng cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng đã
được đông đảo nhân dân khắp nơi hưởng ứng.
| Câu hỏi: Trình bày diễn biến của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng ? |
Trả lời câu hỏi
+ Trưng Trắc và Trưng Nhị là hai chị em ruột, con của Lạc
tướng huyện Mê Linh, thuộc dòng dõi vua Hùng. Căm thù
quân xâm lược, Hai Bà Trưng đã liên kết với gia đình Lạc
tướng huyện Chu Diên và những thủ lĩnh giỏi các vùng
xung quanh mộ quân luyện tập, chuẩn bị khởi nghĩa.
+ Mùa xuân năm 40 (tháng 3 Dương lịch), Hai Bà Trưng
dựng cờ khởi nghĩa ở Hát Môn (Hà Tây). Nghe tin Hai Bà
Trưng nổi dậy, hào kiệt khắp nơi kéo về ủng hộ. Nghĩa
quân nhanh chóng đánh bại kẻ thù, làm chủ Mê Linh, rồi từ
Mê Linh, tiến đánh Cổ Loa và Luy Lâu.
+ Tướng giặc là Tô Định hoảng hốt phải bỏ thành, cắt tóc,
cạo râu, lẻn trốn về nước. Quân Hán ở các quận khác cũng
bị đánh tan. Cuộc khởi nghĩa đã giành thắng lợi.
| Câu hỏi: Nêu ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng? |
Trả lời câu hỏi
Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng có ý nghĩa to lớn, nó đã
– Thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí bất khuất, quật cường
của dân tộc ta.
– Nêu cao tinh thần anh dũng của người phụ nữ Việt Nam,
tiêu biểu là Hai Bà Trưng trong lịch sử đấu tranh dựng
nước và giữ nước của dân tộc.
| Câu hỏi: Em có suy nghĩ gì về lời nhận xét sau của Lê VănHưu: “Trưng Trắc, Trưng Nhị là phụ nữ, hô một tiếng mà các quận Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam, Hợp Phố cùng 65 thành ở Lĩnh Ngoại đều hưởng ứng, việc dựng nước cưng cương dễ như trở bàn tay, có thể thấy hình thế đất LG Việt ta đủ dựng được nghiệp bá vương.” |
Trả lời câu hỏi
– Trưng Trắc, Trưng Nhị là phụ nữ nhưng thể hiện ý chí bất
khuất, tinh thần anh dũng đã đứng lên lãnh đạo cuộc khởi
nghĩa chống quân xâm lược Hán, được đông đảo nhân dân
cả nước ủng hộ và tin theo tạo nên sức mạnh lớn cho cuộc
khởi nghĩa nhanh chóng giành thắng lợi.
– Cuộc khởi nghĩa báo hiệu thế lực phong kiến phương Bắc
không thể cai trị vĩnh viễn nước ta. Nhân dân ta sẵn sàng
đứng lên chống lại sự xâm lược của kẻ thù giành độc lập,
xây dựng đất nước.
| Câu hỏi: Em hãy nêu những nguyên nhân thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng. |
Trả lời câu hỏi
– Sự dũng cảm mưu trí, sáng tạo của người lãnh đạo cuộc
khởi nghĩa đứng đầu là Hai Bà Trưng.
– Sự đồng lòng, đoàn kết ủng hộ của nhân dân các dân tộc…
đã xây dựng nên đội quân khởi nghĩa (đặc biệt là sự tham
gia đông đảo của phụ nữ) với sức mạnh to lớn làm nên
thắng lợi của cuộc khởi nghĩa.
– Sự căm ghét của chính quyền đô hộ của nhân dân đã hun
đúc nhiệt:huyết yêu nước đấu tranh chống chính quyền đô
hộ của nhân dân ta.
| Câu hỏi: Đất nước và nhân dân Âu Lạc dưới thời thuộc Hán có gì thay đổi về mặt chính trị? |
Trả lời câu hỏi
Đất nước và nhân dân Âu Lạc dưới thời thuộc Hán có
nhiều thay đổi về chính trị là:
+ Năm 179 TCN, Triệu Đà sáp nhập Âu Lạc vào Nam Việt,
chia Âu Lạc thành hai quận của Trung Quốc là Giao Chỉ và
Cửu Chân.
+ Năm 111 TCN, nhà Hán thay nhà Triệu đô hộ Âu Lạc,
chia nước ta thành ba quận Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam
(từ Quảng Nam trở ra).
+ Chúng hợp nhất 3 quận của ta với 6 quận của Trung
Quốc, lập thành châu Giao, Thủ phủ của Châu Giao là Luy
Lâu (Thuận Thành – Bắc Ninh), đặt các chức quan Thứ Sử,
Thái Thú, Đô Ủy (người Hán) cai trị, nhằm xóa bỏ nhà
nước Âu Lạc và trở thành một vùng đất của Trung Quốc.
+ Ở các huyện, nhà Hán vẫn cho các Lạc tướng cai quản
như cũ với âm mưu “dùng người Việt trị người Việt”.
| Câu hỏi: Đất nước và nhân dân Âu Lạc dưới thời thuộc Hán có gì thay đổi về mặt văn hóa, xã hội? |
Trả lời câu hỏi
+ Nhà Hán đưa người Hán sang sinh sống lâu dài ở Âu Lạc
cùng với người Việt.
+ Bắt người Việt phải theo phong tục, tập quán của người
Hán nhằm biến người Việt thành người Hán (đồng hóa
nhân dân ta, tiêu diệt hoàn toàn dân tộc ta).
Nguồn website giaibai5s.com