I. CÔNG CỤ SẢN XUẤT ĐƯỢC CẢI TIẾN NHƯ THẾ
NÀO?
Câu hỏi: Quan sát hình 28 SGK trang 30 các em có nhận xét gì về hình dáng và tác dụng của rìu đá Hoa Lộc? |
Trả lời câu hỏi
– Rìu đá Hoa Lộc có vai được mài nhẵn ở cả hai mặt rìu lưỡi, có
hình dáng vuông vắn hoặc hình chữ nhật.
– Rất dễ cầm, tiện lợi khi làm việc.
Câu hỏi: Quan sát rìu đá Phùng Nguyên hình 29 SGK trang 30 em có nhận xét gì về hình dáng, kĩ thuật chế tác rìu so A với rìu đá Hoa Lộc hình 28 SGK trang 30. |
Trả lời câu hỏi
So với rìu đá Hoa Lộc, rìu đá Phùng Nguyên có hình dáng nhỏ
hơn, vuông vắn, cân xứng, được mài nhẵn toàn bộ, lưỡi mỏng và
sắc, có thể dùng làm nhiều việc. Điều đó chứng tỏ kĩ thuật chế tác
đá của người Phùng Nguyên phát triển cao hơn.
Câu hỏi: Quan sát hình 30 SGK trang 31 em thấy những hoa văn trên đồ gốm chứng tỏ điều gì? |
Trả lời câu hỏi
– Những hoa văn trên đồ gốm Hoa Lộc rất đẹp, phong phú chứng
tỏ kĩ thuật làm đồ gốm thời bấy giờ phát triển rất cao, góp phần
nâng cao chất lượng cuộc sống con người.
– Mặt khác nó cũng phản ánh trình độ thẩm mĩ cao của con người
thời đó.
Câu hỏi: Từ các hình 28, 29, 30 với những công cụ thời kì trước em . hãy rút ra những nét mới về công cụ sản xuất thời kì này. |
Trả lời câu hỏi
– Loại hình công cụ rất phong phú, đa dạng: rìu có vai, tam giác,
lưỡi xòe rộng.
– Kĩ thuật chế tác cao hơn, không chỉ biết ghè đẽo, mà còn mài
nhẵn, tạo ra công cụ có hình dáng cân đối, sắc bén, dễ cầm khi làm
việc.
– Tiến bộ trong kĩ thuật làm đồ gốm: từ nặn bàn tay đã chuyển
sang làm đồ gốm bằng bàn tay xoay, kĩ thuật nung gốm ngày càng
cao, chất lượng tốt.
II. KĨ THUẬT LUYỆN KIM ĐƯỢC PHÁT MINH NHƯ THẾ
NÀO?
Câu hỏi: Cuộc sống của người nguyên thủy thời Phùng Nguyên – Hoa Lộc có gì thay đổi? |
Trả lời câu hỏi
Cuộc sống ngày càng ổn định, đã xuất hiện những làng, bản đông
dân ở các làng ven sông lớn như sông Hồng, sông Mã, sông Cả,
sông Đồng Nai gồm nhiều gia đình thuộc nhiều thị tộc khác nhau.
Cuộc sống định cư lâu dài, lấy trồng trọt chăn nuôi làm nghề
chính.
Câu hỏi: Theo em, để làm đồ gốm cần những gì, qua những công đoạn nào? |
Trả lời câu hỏi
Làm đồ gốm phải tìm được nguyên liệu đất sét, phải qua quá trình
nhào nặn thành hình các đồ đựng, rồi mới đem nung cho khô
cứng.
Câu hỏi: Đồ gốm chúng ta thường thấy là gì và tác dụng của nó ra sao? |
Trả lời câu hỏi
– Đồ gốm thường thấy như: bình, vò, bát, đĩa, cốc có chân cao…
– Tác dụng của nó là chủ yếu làm đồ đựng.
Câu hỏi: Vì sao nghề gốm phát triển tạo điều kiện phát minh ra thuật luyện kim? |
Trả lời câu hỏi
– Kim loại trong tự nhiên tồn tại chủ yếu dưới dạng quặng, không
như đá. Muốn có kim loại nguyên chất, phải biết lọc từ quặng.
Chính đồng có nhiệt độ nóng chảy thấp (800°c – 1000°c), nên vào
thời đó, đây là kim loại được phát hiện và sử dụng đầu tiên. Hơn
nữa, đồng thì không đẽo hay mài được như đá. Để có công cụ lao
động bằng đồng nhờ nghề làm đồ gốm, người ta biết làm khuôn
đúc bằng đất sét nung. Tiếp đó, nung chảy đồng, rót vào khuôn để
tạo ra công cụ hay đồ dùng cần thiết, thuật luyện kim đã được phát
minh như vậy.
Câu hỏi: Những công cụ đồng đầu tiên mà các nhà khảo cổ KH tìm thấy được là gì? |
Trả lời câu hỏi
Những công cụ đồng đầu tiên đó là : cục đồng, xỉ đồng, dây đồng,
dùi đồng
Câu hỏi: Theo em việc phát minh ra kĩ thuật luyện kim có ý nghĩa như thế nào? |
Trả lời câu hỏi
– Công cụ bằng kim loại ra đời đã thay thế dần cho công cụ bằng
đá, đem lại hiệu quả lao động cao hơn.
– Tạo ra nhiều loại hình công cụ lao động và dụng cụ khác nhau
bền sắc, đẹp để phục vụ cho cuộc sống con người.
III. NGHỀ NÔNG TRỒNG LÚA NƯỚC RA ĐỜI Ở ĐÂU VÀ
TRONG ĐIỀU KIỆN NÀO?
Câu hỏi: Nghề nông trồng lúa nước ra đời ở đâu và trong điều kiện nào? |
Trả lời câu hỏi
Nghề nông trồng lúa nước ở nước ta ra đời ở vùng đồng bằng ven
sông, ven biển, vùng thung lũng cao châu thổ vì nơi đây có đất đai
màu mỡ, khí hậu thuận lợi, có nước tưới tiêu quanh năm.
Câu hỏi: Những dấu tích nào cho thấy người thời bấy giờ phát minh ra nghề trồng lúa? |
Trả lời câu hỏi
Trong các di chỉ Hoa Lộc, Phùng Nguyên… người ta đã tìm thấy
hàng loạt lưỡi cuốc đã được mài nhẵn, đồ dựng, dấu vết thóc lúa,
gạo cháy.
Câu hỏi: Theo em hiểu, vì sao từ đây con người có thể định cư lâu dài ở đồng bằng ven các con sông lớn? |
Trả lời câu hỏi
– Ven các con sông lớn, đất đai màu mỡ, nguồn nước dồi dào, thức
ăn phong phú, con người có thể sống định cư với nghề trồng lúa
nước.
– Công cụ sản xuất đã ngày càng được cải tiến, nhất là từ khi phát
minh ra thuật luyện kim, đồ đồng xuất hiện…,
– Năng suất lao động của con người đạt được cao hơn, của cải vật
chất tạo ra ngày càng nhiều hơn.
Như vậy, con người ở đồng bằng ven các sông lớn để có điều kiện
chăm bón cây lúa, ổn định cuộc sống tốt hơn.
Câu hỏi: Theo em, sự ra đời của nghề nông trồng lúa nước có tầm quan trọng như thế nào? |
Trả lời câu hỏi
Nghề nông trồng lúa nước ra đời có tầm quan trọng to lớn đối với
cuộc sống con người, từ đây họ không phải đi lang thang để kiếm
ăn nữa, thóc gạo đã trở thành nguồn lương thực chính của cư dân
nước ta. Họ sống định cư lâu dài chủ động trong trồng trọt và tích
luỹ lương thực, xây dựng xóm làng, đó chính là cơ sở để tạo nên
sự biến chuyển to lớn về xã hội.
Câu hỏi: Em hãy cho biết sự thay đổi trong đời sống kinh tế của con người thời kì này so với người thời Hòa Bình – Bắc Sơn? |
Trả lời câu hỏi
– Nền kinh tế chính của con người thời kì này là nghề nông nghiệp
trồng lúa nước, thời Hòa Bình – Bắc Sơn kinh tế chủ yếu là hái
lượm và săn bắt.
– Năng suất lao động của con người thời kì này cao hơn, của cải
dư thừa nhiều hơn, cuộc sống con người ổn định hơn, xã hội bị
phân hóa thành kẻ giàu người nghèo sâu sắc hơn.
Nguồn website giaibai5s.com