| Câu hỏi: Theo em, mọi vật xung quanh (cây cỏ, loài vật…) có phải ngay từ khi xuất hiện đã có hình dạng như ngày nay không? |
Trả lời câu hỏi
Mọi vật xung quanh (cây cỏ, loài vật…) ngay từ khi xuất hiện có
hình dạng khác ngày nay. Vì Mọi vật (cây cỏ, loài vật…) có hình
dạng như ngày nay đều trải qua quá trình hình thành, phát triển và
biến đổi, nghĩa là đều có quá khứ, quá khứ đó chính là lịch sử.
I. LỊCH SỬ LÀ GÌ?
| Câu hỏi: Lịch sử là gì? |
Trả lời câu hỏi
Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ (quá khứ là những gì
đã xảy ra). Lịch sử loài người mà chúng ta học là toàn bộ những
hoạt động của con người từ khi xuất hiện đến nay.
| Câu hỏi: Có gì khác nhau giữa lịch sử một con người và lịch sử xã hội loài người? |
Trả lời câu hỏi
– Lịch sử một con người chỉ là hoạt động riêng cá nhân con người
đó.
– Lịch sử xã hội loài người liên quan đến nhiều người trong xã hội,
nhiều quốc gia với các thời đại khác nhau.
– Lịch sử là một môn khoa học chuyên nghiên cứu và dựng lại một
cách chính xác quá trình phát triển của xã hội loài người từ xưa đến
nay. Lịch sử mà chúng ta sẽ học là lịch sử loài người.
II. HỌC LỊCH SỬ ĐỂ LÀM GÌ?
| Câu hỏi: Quan sát lớp học ở hình 1 SGK trang 3, em thấy khác với lớp học ở trường em như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó?. |
Trả lời câu hỏi
Nhìn bức ảnh ta thấy lớp học thời xưa khác với lớp học ở trường em
ngày nay:
– Lớp học ở trường làng thời xưa thật đơn giản có ít học sinh
(khoảng 7-8 học sinh), không có bảng đen, phấn trắng, không có
bàn ghế cho thầy và trò, không có học sinh nữ,…
– Sở dĩ có sự khác nhau đó là do thời xưa điều kiện sống còn nghèo
nàn, lạc hậu so với ngày nay. Ngày nay, đất nước đang phát triển,
Nhà nước xem giáo dục là quốc sách hàng đầu nên rất quan tâm đầu
tư phát triển trường lớp khang trang. Tuy vậy, nhưng qua lớp học
thời xưa ta cũng thấy rõ tinh thần hiếu học tôn sư trọng đạo, một
truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
| Câu hỏi: Chúng ta có cần biết những thay đổi đó không? Tại sao lại có những thay đổi đó? |
Trả lời câu hỏi
– Chúng ta rất cần biết những thay đổi đó, những gì đã xảy ra trong
quá khứ, không phải ngẫu nhiên mà có những thay đổi như chúng ta
nhận thấy mà là cả một quá trình lao động, xây dựng của tổ tiên, của
cha ông chúng ta.
– Chúng ta cần biết để quí trọng những gì mình đang có, biết ơn
những người đã làm nên cuộc sống tốt đẹp ngày hôm nay và để từ
đó chúng ta có trách nhiệm giữ gìn, phát huy những gì mà tổ tiên,
cha ông đã để lại vừa là bài học để xây dựng tương lai.
| Câu hỏi: Vậy theo em đất nước ngày càng phát triển, cuộc sống con người ngày càng nâng cao, có được sự thay đổi đó là do đâu? |
Trả lời câu hỏi
Đất nước ngày càng phát triển, cuộc sống con người ngày càng nâng
cao, có được sự thay đổi đó không chỉ do lao động của riêng ai mà
do những việc làm của tổ tiên, cha ông từ đời này qua đời khác, do
sáng tạo trong lao động của cả cộng đồng người Việt bao thế hệ làm
nên.
| Câu hỏi: Học lịch sử để làm gì? |
Trả lời câu hỏi
– Học lịch sử để hiểu được cội nguồn của tổ tiên, ông cha, làng xóm,
cội nguồn của dân tộc mình.
– Học lịch sử để biết được tổ tiên, ông cha đã sống và lao động như
thế nào để tạo nên đất nước ngày nay, từ đó biết quý trọng những gì
mình đang có, biết ơn những người đã làm ra nó, cũng như biết
mình phải làm gì cho đất nước.
– Học lịch sử còn để biết những gì mà loài người làm nên trong quá
khứ để xây dựng được xã hội văn minh ngày nay.
III. DỰA VÀO ĐÂU ĐỂ BIẾT VÀ DỰNG LẠI LỊCH SỬ?
| Câu hỏi: Quan sát hình 2 SGK trang 5, em hãy cho biết ông cha ta dựng bia đá đặt ở văn Miếu để làm gì? Nó thuộc loại tư liệu gì? |
Trả lời câu hỏi
– Đây là bia đá được dựng ở Văn Miếu
– Quốc Tử Giám (Hà Nội) khắc tên tuổi của những người đỗ tiến sĩ
trong các khoa thi thời xưa nhằm tôn vinh những người đỗ đạt cao.
Chúng ta có thể trực tiếp nhìn thấy, sờ mó, đọc được nó khi vào
thăm Văn Miếu – Quốc Tử Giám.
– Nó thuộc tư liệu hiện vật.
| Câu hỏi: Những câu chuyện, lời, mô tả lại sự việc hiện tượng được gọi là tư liệu gì? |
Trả lời câu hỏi
Những câu chuyện, lời mô tả lại sự việc hiện tượng đó là tư liệu
truyền miệng.
| Câu hỏi: Thử kể những loại tư liệu truyền miệng mà em biết? |
Trả lời câu hỏi
Những loại tư liệu truyền miệng như chuyện Sơn Tinh, Thủy Tinh,
Thánh Gióng, Tấm Cám…
| Câu hỏi: Những bản ghi, sách vở chép tay hay được in, khắc . bằng chữ viết gọi là tư liệu gì? |
Trả lời câu hỏi
Những bản ghi, sách vở chép tay hay được in, khắc bằng chữ viết
gọi là tư liệu chữ viết.
| Câu hỏi: Những di tích, đồ vật của người xưa còn giữ đượctrong lòng đất hay trên mặt đất gọi là tư liệu gì? |
Trả lời câu hỏi
Những di tích, đồ vật của người xưa còn giữ được trong lòng đất .
| Câu hỏi: Vậy, dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử? |
Trả lời câu hỏi
Dựa vào 3 nguồn tư liệu sau:
+ Tư liệu hiện vật.
+ Tư liệu truyền miệng.
+ Tư liệu chữ viết.
| Câu hỏi: Em hiểu gì về câu danh ngôn của Xi-xê-rông “Lịch sử là thầy dạy của cuộc sống”. |
Trả lời câu hỏi
Lịch sử ghi lại những gì đã xảy ra trong quá khứ, những điều tốt hay
xấu, thành công hay thất bại, những cuộc chiến tranh phi nghĩa hay
chính nghĩa… Lịch sử giúp chúng ta ngày nay hiểu được cái hay, cái
đẹp để phát huy; cái xấu, cái khiếm khuyết để tránh bỏ, từ đó chúng
ta rút kinh nghiệm cho bản thân, tự trau dồi đạo đức và sống cho tốt,
cống hiến phần sức lực của mình để xây dựng quê hương đất nước.
Lịch sử là cái gương của muôn đời để chúng ta soi vào. Lịch sử là
thầy dạy của cuộc sống.
Nguồn website giaibai5s.com