Phần số Học Chương III. PHÂN SỐ $1. MỞ RỘNG KHÁI NIỆM PHÂN số

A. TÓM TẮT KIẾN THỨC

Phân số có dạng 3 với a, b c Z, b = 0

a là tử, b là mẫu của phân số. – Mọi số nguyên a đều có thể viết dưới dạng một phân số, có tử là a và mẫu là 1.

a

1 Cho ba ví dụ về phân số. Cho biết tử và mẫu của mỗi phân số đó.

IIướng dẫn Phân số 1 có tử là 2, mẫu là 3

Phân số 8 có tử là 9, mẫu là 17 Phân số 2 có tử là 21, mẫu là -8. Trong các cách viết sau đây, cách viết nào cho ta phân số ? a) b) 0,25;

0,25

c) ; d) ;

– 8

6,23

b) mai

e.

Oco

-3

–

Đáp số : a) và c) 23 Mọi số nguyên có thể viết dưới dạng phân số không ? Cho ví dụ.

Hướng dẫn Mọi số nguyên a khi chia cho 1 thì vẫn được kết quả là a nên ta có thể viết số nguyên a dưới dạng phân số có mâu là 1 và tử là a :

a

a

=

Chẳng hạn

113 113 = –

!!

B. BÀI TẬP

Ta biểu diễn của hình tròn bằng cách chia hình tròn thành 4 phần bằng nhau rồi tô màu mộ£ phần như hình vẽ.

Theo cách đó, hãy biểu diễn:

# của hình chữ nhật

—-

của hình vuông

Hướng dẫn

.

Phần tô đậm biểu diễn ở của hình chữ nhật.

b)

Ta chia hình vuông thành 16 hình vuông nhỏ và tô đậm (hoặc gạch gạch) 7

ô vuông nhỏ ấy. Phần tô đậm biểu diễn phân số .. của hình vuông. 2. Phần tô màu trong các hình a, b, c, d sau đây biểu diễn các phân số nào ?

b)

a)

Hướng dẫn a) Trong hình a) có tất cả 9 ô, người ta tô đậm 2 ô vậy phần tô màu biểu diễn

phân số : b) Trong hình b) hình chữ nhật lớn được chia thành bốn phần bằng nhau và

người ta tô màu 3 trong bốn phần bằng nhau ấy. Vậy phần tô màu biểu diễn phân số ở.

Các em vẽ thêm các đường chéo của hình vuông để thấy hình vuông được chia thành bốn tam giác bằng nhau và phần tô màu là một trong bốn tam giác bằng nhau ấy. Vậy nó biểu diễn phân số 1.

d) Các em vẽ thêm các đường phụ như hình bên cạnh để

thấy hình lục giác đều được chia thành 12 tam giác bằng nhau và người ta đã tô màu 1 trong 12 tam giác bằng nhau ấy. Vậy phần tô màu biểu diễn phân số

Viết các phân số sau : a) Hai phần bảy;

b) Âm năm phần chín; c) Mười một phần mười ba;

d) Mười bốn phần năm. Hướng dẫn

a)

Hai phần bảy

b)

Âm năm phần chín

c)

Mười một phần mười ba

:

d)

Mười bốn phần năm

Viết các phép chia sau dưới dạng phân số : a) 3:11 ;

b) -4:7; c) 5:(-13) ;

d) x chia cho 3 (x + Z). IIướng dẫn

-4 a) 3:11 =

b) 4:7 – 3

1

>

11

5

-13;

c) 5:(-13) = ..

d) x chia cho 3 (x + Z): Dùng cả hai số 5 và 7 để viết thành phân số (mỗi số chỉ được viết một lần). Cũng hỏi như vậy đối với hai số 0 và 42.

| IIướng dẫn Dùng cả hai số 5 và 7, ta viết được hai phân số 7 và 7.

5

Vì mẫu của phân số phải là số khác 0 nên đối với hai số 0 và J2, ta chỉ viết

được một phân số là –

1

BÀI TẬP TỰ LUYỆN Viết các phân số : | Mười hai phần ba mươi chín.

Âm mười bốn phần hai trăm mười chín. – Mười bảy phần âm bảy. Dùng ba chữ số 4; 0; 3 có thể viết được bao nhiêu phân số có tử và mẫu là các số có hai chữ số ? Viết thương của các phép chia : + Bảy chia cho 3. + a chia cho b; m chia cho n.